Ptak Perlica

Perlica

Numida meleagris
(Linnaeus, 1758)
Perlica w Parku Narodowym Krugera
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	grzebiące
Rodzina	perlice
Rodzaj	Numida Linnaeus, 1764
Gatunek	perlica
Synonimy
Phasianus meleagris Linnaeus, 1758
Podgatunki
N. m. sabyi Hartert, 1919 N. m. galeatus Pallas, 1767 N. m. meleagris (Linnaeus, 1758) N. m. somaliensis Neumann, 1899 N. m. reichenowi Ogilvie-Grant, 1894 N. m. mitratus (Pallas, 1764) N. m. marungensis Schalow, 1884 N. m. papillosus Reichenow, 1894 N. m. coronatus Gurney, 1868
Kategoria zagrożenia (CKGZ)
najmniejszej troski
Zasięg występowania
Zasięg występowania (bez populacji introdukowanych)
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wiki Commons

Zamieszkuje Afrykę na południe od Sahary (populacja z Maroka prawdopodobnie wymarła). Introdukowana w wielu rejonach świata, m.in. w południowo-zachodniej części Półwyspu Arabskiego, na Madagaskarze, Karaibach czy w Australazji. Prowadzi naziemny tryb życia, w sytuacji zagrożenia raczej ucieka pieszo, niż fruwa. Jest wytrwałym biegaczem, może przebiec do 5 km dziennie. Poza sezonem lęgowym tworzy stada liczące ok. 25 osobników. Na wolności dożywa do 12 lat. W wielu krajach udomowiona, jest hodowana dla smacznego mięsa i jaj.

Obecnie wyróżnia się dziewięć podgatunków N. meleagris, choć opisano ich ponad 30:

• N. meleagris sabyi – północno-zachodnie Maroko; prawdopodobnie wymarł, choć istnieje szansa, że przetrwał w Atlasie Średnim.
• perlica białogłowa (N. meleagris galeatus) – zachodnia Afryka do południowego Czadu i północna Angola.
• perlica (zwyczajna) (N. meleagris meleagris) – wschodni Czad do zachodniej Etiopii, północnej Kenii, Ugandy i północnej Demokratycznej Republiki Konga.
• N. meleagris somaliensis – północno-wschodnia Etiopia, Somalia.
• perlica czarnobroda (N. meleagris reichenowi) – Kenia do środkowej Tanzanii.
• perlica soplowata (N. meleagris mitratus) – Tanzania do Mozambiku, Zambii i Botswany.
• N. meleagris marungensis – południowa Demokratyczna Republika Konga do zachodniej Angoli i Zambii.
• N. meleagris papillosus – Botswana, Namibia.
• N. meleagris coronatus – wschodnia RPA, introdukowany też w południowej RPA (Prowincja Przylądkowa Zachodnia).

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy Numidia, historycznego państwa Berberów w północnej Afryce, obejmującego terytoria na zachód od Kartaginy i na wschód od Oranu. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskiego słowa meleagris, meleagridis – „perliczka” (od greckiego μελεαγρις meleagris, μελεαγριδος meleagridos – „perliczka”).

 

Cechy gatunku
Sylwetka okrągła z małą głową. Upierzenie szaro-czarne, biało nakrapiane. W hodowli występują formy biało upierzone. Skrzydła krótkie i zaokrąglone, ogon krótki. Głowa nieopierzona, z czerwonymi i niebieskimi płatami skóry oraz czerwonym lub żółtym wyrostkiem kostnym na czubku.
Wymiary średnie
dł. ciała: 53–63 cm
masa ciała: samca 1145–1816 g, samicy 1135–1823 g

Biotop
Występuje na południe od Sahary, gdzie zamieszkuje wszystkie środowiska z wyjątkiem lasów deszczowych i pustyń. W południowych częściach kontynentu zasięg rozprzestrzenił się dzięki postępowi rolnictwa.
Gniazdo
Gniazdo znajduje się na ziemi. Stanowi wydrapane w gruncie zagłębienie, wyściełane źdźbłami traw i pierzem. Za jego budowę odpowiedzialna jest samica.
Jaja
Jedna samica składa do 12 jaj o wymiarach 44–58×35,5–42,5 mm i ciężarze średnio 39 g. Zdarza się, że w gnieździe znajduje się ich nawet do 41, jednak jest to wynik składania jaj przez kilka samic.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 24 do 27 dni wyłącznie przez samicę. Podczas wysiadywania samiec przebywa z innymi samicami, które nie mają partnerów i kopuluje z nimi. Po wykluciu się młodych powraca do samicy i pomaga jej wychowywać młode. Przez pierwsze dwa tygodnie życia piskląt samiec odpowiedzialny jest za nie przez większość czasu, pomagając im szukać pożywienia i opiekując się nimi nocą. Samica zajęta jest uzupełnianiem braków pożywienia (w okresie inkubacji je raz lub dwa dziennie). 14-dniowe pisklęta potrafią polecieć na krótki dystans. W wieku 5 tygodni młode posiadają już pełne upierzenie (szatę młodocianą).
Pożywienie
Cebule, łodygi (np. cibory), nasiona (np. buzdyganka naziemnego), a także bezkręgowce (głównie w sezonie lęgowym).

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje perlicę za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny.

• zwierzęta hodowlane

• Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).