Sesam
Lo sesam (Sesamum indicum) es una planta de la familha de las Pedaliacèas e un produch agricòla cultivat en granda partida per sas granas.
Sesam
| Règne | Plantae |
|---|---|
| Division | Magnoliophyta |
| Classa | Magnoliopsida |
| Òrdre | Scrophulariales |
| Familha | Pedaliaceae |
| Genre | Sesamum |
Sesamum indicum
L. (1753)
Classificacion filogenetica
| Òrdre | Lamiales |
|---|---|
| Familha | Pedaliaceae |
Lo sesam es en fòrt desvolopament dins los païses subsaharians perque es de bon cultivar e amb un còst mendre. La produccion de varietats de color blanca e blanc crèma conéis un fòrt taus de creissença a causa de lor emplec tradicional en Asia e de la creissença de la populacion dins aqueles païses, en mai de l'utilizacion totjorn mai importanta en Euròpa en pastissariá e pels pans especials.
En Índia, las granas de sesam sont consideradas coma un simbòl d'immortalitat.
Utilizacion
La pichona grana de color blanca, blanc crèma cap a bruna o negra (Vietnam, China, Corèa) es utilizada en cosina per sa sabor doça que sembla a aquela de las avelanas aprèp torrefaccion. Las granas de sesam permeton la produccion de l'òli de sesam qu'es subretot utilizada dins las saladas o plats freds, coma per exemple al centre de China o en Corèa, mas tanben dins de sopas, fondudas o d'autres plats cauds. Son tanben utilizadas dins de pastissariás en Vietnam, mena de nogats mols mesclant sucre, cacauètas e granas de sesams.
Son tanben utilizadas aprèp espelofatge en pastissariá (pan e crocants de sesam) e per la fabricacion de la pasta de sesam. Aquela pasta, nomenada tahine en Sirian e libanés o zhima jiang (芝麻酱, « Sauça sesam ») en China, se fa per trissatge amb la mòla e utilizada en Asia, del Mejan, a l'Extrèm Orient. Aquela pasta dintra dins la recèta dels tradicionals tehina (crèma salgada de sesam amb òli d'oliva) e halva, pastissariá compacta de sesam e de sucre. Es tanben utilizada dins de fondudas de Sichuan o dans los reganmian (热干面 pastas caudas e secas）d'Hubei.
Proprietats alimentàrias
La grana de sesam es subretot rica en calci, amb un taus podent aténher 1 gram per 100 grams de granas.
Produccion
.jpg)
| Produccion en tonas de granas de sesam. Chifras 2004-2005 | |||||
 China | 704,458,00 | 22 % | 725,470,00 | 22 % | |
 Índia | 680,000,00 | 21 % | 680,000,00 | 21 % | |
 Birmania | 550 000,00 | 17 % | 550 000,00 | 17 % | |
 Sodan | 300 000,00 | 9 % | 300 000,00 | 9 % | |
 Oganda | 110 000,00 | 3 % | 110 000,00 | 3 % | |
 Nigèria | 75 000,00 | 2 % | 75 000,00 | 2 % | |
 Bangladèsh | 49 000,00 | 2 % | 50 000,00 | 2 % | |
 Centrafrica | 42 800,00 | 1 % | 42 800,00 | 1 % | |
 Tailàndia | 41 000,00 | 1 % | 42 000,00 | 1 % | |
 Tanzania | 41 000,00 | 1 % | 41 000,00 | 1 % | |
 Egipte | 37 382,00 | 1 % | 37 000,00 | 1 % | |
 Guatemala | 35 049,00 | 1 % | 35 049,00 | 1 % | |
 Mexic | 33 100,00 | 1 % | 35 000,00 | 1 % | |
 Chad | 35 000,00 | 1 % | 35 000,00 | 1 % | |
 Paraguai | 34 000,00 | 1 % | 33 300,00 | 1 % | |
| Autres païses | 478 390,00 | 15 % | 434 760,00 | 13 % | |
| Total | 3 246 179,00 | 100 % | 3 226 379,00 | 100 % | |
| Produccion en tonas d'òli de sesam. Chifras 2004-2005 | |||||
| China | 210,798,59 | 25 % | 214,803,49 | 26 % | |
| Birmania | 197,410,05 | 24 % | 197,410,05 | 24 % | |
| Índia | 157 000,00 | 19 % | 157 000,00 | 19 % | |
 Japon | 42 000,00 | 5 % | 43 000,00 | 5 % | |
 Corèa del Sud | 30 174,20 | 4 % | 28 924,50 | 3 % | |
 Turquia | 25 603,72 | 3 % | 25 603,72 | 3 % | |
| Bangladèsh | 18 708,40 | 2 % | 19 100,40 | 2 % | |
 Iran | 15 051,82 | 2 % | 15 051,82 | 2 % | |
 Alemanha | 10 402,54 | 1 % | 10 402,54 | 1 % | |
 Iraq | 10 116,24 | 1 % | 9 660,24 | 1 % | |
| Mexic | 10 000,00 | 1 % | 9 000,00 | 1 % | |
| Tailàndia | 8 312,26 | 1 % | 8 652,26 | 1 % | |
 Somalia | 8 550,00 | 1 % | 8 550,00 | 1 % | |
| Nigèria | 8 000,00 | 1 % | 8 000,00 | 1 % | |
 Iemèn | 7 752,10 | 1 % | 7 752,10 | 1 % | |
| Autres païses | 76 009,48 | 9 % | 67 289,39 | 8 % | |
| Total | 835 889,40 | 100 % | 830 200,51 | 100 % | |
Vejata tanben
- Zinzolin
Referéncias
This article uses material from the Wikipedia Occitan article Sesam, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lo contengut es disponible jos licéncia CC BY-SA 4.0 levat mencion contrària. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Occitan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.