L'oquei pelena es un espòrt de bala collectiu oposant doas formacions d'onze jogaires equipats d'una cròça
L'oquei sus pelena es lo jòc de bala amb cròça mai ancian conegut que se trapèt dins las primièras civilizacions. Pas cap de pròva nimai de font d’informacion existisson al subjècte de l’origina del jòc. La mai anciana representacion d'aquel espòrt se trapa sus una fresca tombala dins la val de Nil e datant de 2000 ans AbC. A la meteissa epòca, se trobèt tanben un jòc gaireben identic en China, a l'Orient Mejan e en America del Sud. I a tanben un bas relèu presentant aquèl jòc sus la paret de Temistocles a Atenas, datant de l'antiquitat grèga.
L'istòria modèrna de l'oquei comencèt en Angletèrra a la fondacion del primièr club: Blackheath (1851). En 1875, un autre club londinenc, Teddington, modernizèt e normalizèt lo jòc amb de règlas novèlas; la bala venguèt esferica, se la podiá pas prene amb la man e la cròça se podiá pas mai levar al dessús de las espatlas. En 1883, lo nombre de jogaires per equipa foguèt fixat a onze. Lo novelum màger foguèt la creacion de la « zona de tir al gòl » adoptada per l'Associacion anglesa d'oquei que se veniá de crear.
Los ans seguents, l’armada britanica desvelopa l'ocquei modèrne dins las colonias britanicas. En 1908, e pel primièr còp, l'oquei es presentat als JO de Londres. L'Angletèrra acaba primièra seguida per Irlanda, Escòcia, Galas e Alemanha.
Lo rèste del mond demorèt pas inactiu e un campionnat de França nasquèt en 1899. La Federacion francesa d'oquei foguèt creada en 1920 e la Federacion internacionala (FIH) a París en 1924.
En 1980, l'oquei femenin foguèt presentat al JO de Moscòu.
La cròça es drecha dins sa partida nauta, munida d'una partida agafanta, similara a aquela raqueta de tennís, la partida bassa es corba e possedís una fàcia bombada (la fàcia exteriora) e una fàcia plana (la fàcia interiora). Sol l'usatge d'aquela fàcia plana es autorizada per trucar o desviar la palma. La cròça es tradicionalament de fusta mas totjorn masovent de matèrias compositea coma lo carbon o lo Kevlar son utilizadas per sa fabricacion. La quita cròça cal intrar dins un redond d'un diamètre d'interior de 5,10 cm. La corba de la cròça tanben ten de restriccions. De corbas totjorn mai importantas provoquèron de tirs aerian non oportun, font potenciala d'accidents greus. La corba maximala donc es de 25,4 mm (1").
Lo penalti cornèrs
Un jogaire plaçat a 9,14 m del pal de gàbia deu passar la palma a un jogaire de sa còla que la blòca fòra de la zona. I a sovent un blocaire e un tiraire. I a 4 jogaires mai lo gardian de la còla adversa dins la gàbia que dovon blocar la bala o la desviar.
Una bala d'oquei pèsa entre 156 e 163 gramas mas existís mai leugièras pels joves. Abans èra de cuèr quand l'espòrt se praticavan amb de cròças de fusta sus un camp de pelosa naturela, es uèi de matèrias plasticas. Crava la bala es mai sovent lisa mas de tot pichons cratèrs son acceptats. Aquelas darrièras son sovent utilizadas sus un camp de pelena sintetica umida que coma las balas de gòlf an mai de portança.
Lo portièr es vestit de color diferenta dels autres jogaires. Utiliza d'accessòris de proteccion: casc, plastron, cauquilha, guètas, codièras, sabots e gants. Lo vestit del portièr deu obeïr a de règlas e a las normas de la FIH per pas aumentar de biais artificial sa corpulença
Lo portièr pòt jogar la palma amb quina partida de son còs que siá. Tanben pòt utilizar la cròça. Pòt jogar la palma sonque dins sa zona del portièt. Fòra d'aquela pòt jogar sonque amb la cròça.
Paréis a aquel dels jogaires de fotbòl: camiseta, cauças cortas, caucetas, apara-tibiás, possiblament de gants de proteccion. Calçaduras equipadas de rampons segon la natura del camp. Portar un apara-dents es obligatòri coma pels apara-tibiás.
L'oquei pelena longtemps foguèt dominat per las meteissas equipas: subretot Índia, que dominèt la disciplina pendent tres decenniás, ganhant las sièis medalhas d'aur olimpicas e 30 partidas de seguida entre 1928 e 1956. Mas cal pas obliar Alemanha, Austràlia, Paquistan, Païses Basses, e de còps qu'i a Angletèrra. Dempuèi fa pauc, d'autras còlas fapareguèron e revendican lors plaça dins l'elèit: la Corèa del Sud, l'Argentina e subretot l'Espanha.
L'oquei de sala se devolopèt dins los ans 1950 per permetre una practica ivernala de l'oquei pelena dins los païses europèus. Lo jòc opausa doas còlas de cinc jogaire (fins a 2013 èran sièis) sus un camp de handball (dimensions de 40 mètres par 20 mètres) avec utilisation des buts d'handbal (dimensions de 3 mètres per 2 mètres). Lo camp d'oquei de sala se termina per de listras de renvei (20 fustas de 4 mètres de long, de 10 a 15 cm de larg e de 15 cm de naut) pausadas sus las linhas de toca per empacha la bala de sortir. Las règlas de l'oquei de sala son los meteisses qu'aquelas de l'oquei pelena. Pasmans, unas modificacions son donadas (subretot per assegurar la seguretat dels jogaires e melhorar la velocitat del jòc):
This article uses material from the Wikipedia Occitan article Oquei pelena, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Lo contengut es disponible jos licéncia CC BY-SA 4.0 levat mencion contrària. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Occitan (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.