Doeve

Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

"Douf" verwies nao dit artikel; veure gehuuerstuuernis, zuuch: "doufheid".

Doeve (Columbidae) vörmen 'n femielje van meistes middelgroeate, kómpak-geboedje veugel mit 'ne vólle, rónje bórs en 'ne kleine kop. Ze höbben 'n snel en meistes rechlienige vlöch. In taengestèlling toet anger veugel kónne ze mitte snavel water opzuge. De jónge waere mit doevemilk oete krop geveurdj. 't Menke wuuertj 'nen "dóffer" of 'nen "häöre" geneump en 't vruike meistes gewuuen 'n "doef" (al kump "doevin" ouch veur wen 't óngersjied tösse de geslechte benaodrök mót waere).

'n Doef breudj zoea zèstieën toet twintjig daag in 'n einveljig, krempelig ès. Wen de jónge waere gebaore zeen ze nag blindj en bedèk mit dón gael duvelshaore (dóns). Nao drie toet zès daag gaon de uigskes vanne jónge aop en nao ellef daag kriege de jónge vaere. De moder sjèdj oet mit 't vore nao óngevieër zèstieën daag; den ètj 't jónk zelf. Nao viefentwintjig daag kan 't jónk vlege.

Doeve waeren allang gehaje door luuj; es ploemvieë, óm ze (in doeveslaeg) vèt te mèsten en op te aete, es sierdoef en veural ouch es posdoef, vanewaengen häör fenomenaal oriëntatievermeuge. Al inne viefdje dynastie van 't aad Egypte 2500-2350 v.Chr.) goof 't taam doeve. Hievan zeen teikeninge gevónjen in e graaf oet dees periood.

In vreuger jaore kanj me ónger 't Ancien Régime 't Doeverech. Allein d'n aedel enne geistelikheid haw 't rech doeve te haje.

De volgendje geslechte zeen bieje femielje ingedeildj gewaore:

• Alectroenas Gray, GR, 1840
• Caloenas Gray, GR, 1840
• Chalcophaps Gould, 1843
• Claravis Oberholser, 1899
• Columba Linnaeus, 1758
• Columbina von Spix, 1825
• Cryptophaps Salvadori, 1893
• Didunculus Peale, 1848
• Drepanoptila Bonaparte, 1855
• Ducula Hodgson, 1836
• Gallicolumba Heck, 1849
• Geopelia Swainson, 1837
• Geophaps Gray, GR, 1842
• Geotrygon Gosse, 1847
• Goura Stephens, 1819
• Gymnophaps Salvadori, 1874
• Hemiphaga Bonaparte, 1854
• Henicophaps Gray, GR, 1862
• Leptotila Swainson, 1837
• Leucosarcia Gould, 1843
• Lopholaimus Gould, 1841
• Macropygia Swainson, 1837
• Metriopelia Bonaparte, 1855
• Nesoenas Salvadori, 1893
• Ocyphaps Gray, GR, 1842
• Oena Swainson, 1837
• Otidiphaps Gould, 1870
• Patagioenas Reichenbach, 1853
• Petrophassa Gould, 1841
• Phapitreron Bonaparte, 1854
• Phaps Selby, 1835
• Ptilinopus Swainson, 1825
• Reinwardtoena Bonaparte, 1854
• Spilopelia Sundevall, 1873
• Starnoenas Bonaparte, 1838
• Streptopelia Bonaparte, 1855
• Treron Vieillot, 1816
• Trugon Gray, GR, 1849
• Turacoena Bonaparte, 1854
• Turtur Boddaert, 1783
• Uropelia Bonaparte, 1855
• Zenaida Bonaparte, 1838

Uitgestorven

• † Ectopistes Swainson, 1827
• † Microgoura Rothschild, 1904
• † Pezophaps Strickland, 1848
• † Raphus Brisson, 1760

• Doeve (Doevergenhout)
• Doufheid
• Duiven