Itri Tafukt: Itri yudsen yakk ɣer tegnit

Tafukt neɣ Iṭij (azamul-is: ) d yiwen n yitri id-yezgan di tlemnast n unagraw afuyan, temmug amzun d tawinest (tadewṛant), tegber seg plasma iẓeɣlen, yerna tesmunned (temcubbak) yakk d yiger adekran.Akdu-ines ila (yesɛa) azal n 1,392,684 km, ayen yegdan 109 n tikkal n ukdu n tegnit, ma d takura-ines 2×1030 kg, ayen yegdan 330,000 n tikkal n tkura n tegnit neɣ ayen i d-issiliɣen 99.86% n tkura n unagraw anafuk s timmad-is.

Tafukt ☉
Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran
Isefka n wannay
Isig n umaccaq
ɣef tegnit
1.496× 10⁸ km
8 n tesdatin, 19 n tsinin s ufawatay
Azal amaskad (V) −26.74
Azal amagdez 4.83
Asesmel aylalan G2V
Tamaɣuzt Z = 0.0122
Akdu uɣmir 31.6′ – 32.7′
Tiskanin timezzayin
Isig n umaccaq ɣef
wammas n umazellaw
~2.5×1017 km
26000 ifawatayen
Tanzagt tamazallawt (2.25–2.50)×108 iseggasen inafuken
Arured ~220 km/s (deg tmezzit ɣef wammas n umazellaw)
~ 20|km/s (Isig n tazzla s wassaɣ ɣer yitran yudsen)
~370|u=km/s (s wassaɣ ɣer wammar n tudfirt amikṛuwan)
Tiskanin tisengamin
Isig n ukdu 1.392684 km
Aqqaṛ asbegsan 6.96342 km
109 × tagnit
Tamezza tasbegsant 4.379 km
109 × tagnit
Tigni 9×10−⁶
Tajumma n tiggi 6.0877 km²
11990 × tagnit
Ableɣ 1.412 × 10¹⁸ km³
1300000 × tagnit
Takura 1.9891 × 10³⁰ kg
333000 × tagnit
isig n tneẓẓi 1.408 × 10³ km/m³
Tineẓẓi ammas : 1.622 × 10⁵kg/m³
Afutusfir adday: 2×10-⁴ kg/m³
Krumusfir adday: 5×10−⁶ kg/m³
izɣuɣ ( isig ): 1×10−¹² kg/m3
Taldayt n tjumma deg uzirig n usebges 274.0 m/s²
27.94 g
28 × tagnit
Tazzla n teslullit
(seg tjumma)
617.7 km/s
55 × tegnit
Taẓɣelt Ammas ~1.57× 10⁷C
Photosphere): 5778 C
Kruna: ~5 × 10⁶ C
Asfijjej (Ltafukt) 3.846 × 10²⁶ wat
~3.75 × 10²⁸ Lunen
~98 Lumen/wat
isig n waffa (I) wat/m−²·Stirdyan -¹
Addar 4.57 n imelyaṛen n iseggasen
Tisekna timazzayin
Annuz agellusan 7.25°
(seg Ecliptic)
67.23°
(to the uswir n umazellaw)
Aluy amaɣad
seg tiglezt n ugafa
286.13°
19 h 4 min 30 s
Annuz
Seg tiglezt n ugafa
+63.87°
63° 52' s agafa
Tasnallant Tanzagt n tuzzya
(deg usebges)
25.05 wussan
(deg tehri n 16° ) 25.38 wussan
25 d 9 h 7 min 12 s
(deg tzeglin) 34.4 wussan
Tazzla n tuzzya
(deg usebges)
7.189× 10³km/t
Isegra n Tugnakurt
Hidṛujin 73.46%
Hilium 24.85%
Uksijin 0.77%
Kaṛbun 0.29%
Uzzal 0.16%
Neyon 0.12%
Aẓut 0.09%
Silisium 0.07%
Magnisyum 0.05%
Akebri 0.04%
Cette boîte : ẓeṛ • amyan. • bed.

Tafukt d yiwet seg yitran n umazellaw n wasif n igenwan igebren seg wugar 200 n imelyaṛen n yitran Dɣa amazellaw-a s iman-is yeṭṭafar tagrawt n imazellawen niḍen yettusemman s tagrawt tadigant, anda tajumma tanamdalt i teṭṭef tegrawt-a d tawinest azgen n ukdu-ines yettawaṭ ar 10 n imelyan n ifawatayen (iseggasen inafaten).
Ma deg wayen yezzin ɣef tekrura, ad naf ahidṛujin d win i d-issiliɣen kṛad n imkuẓen (¾) n isegra n tkura tanafukt. Ma d ayen i d-yegran, amur ameqqran deg-s d ahilium yakk d wazal n 1,69% n iferdisen iẓayanen am weksujin d usinuksid n ukaṛbun d neyon d wuzzal d iferdisen niḍen.
Tafukt teṭṭafar taggayt n igezlanen iwraɣen s unect n usesmel atraw isennden ɣef tissiwin tiggwanin. S udday, s unect n usesmel atraw, azmul G2 yemmal-d taẓɣelt n tiggi yettawṭen ɣer 5778° C, ma d azamul V d akken tafukt d itri n welkem agejdan. Dɣa imesnallunen ttmeggizent d akken tafuwt d itri meẓẓiyen s wassaɣ, akken i ttɣilen d akken (tafukt) d tin yettfeǧǧijen ugar n 85% n yitran n wasif n igenwan igan deg tuget n tegnatin d igezlanen izeggaɣen. Azal amagdez n tfukt d win issawaṭen ɣer 4.83, dɣa d tafukt i d tafekka tagnnant yettfeǧǧijen yakk s waṭas deg tegnawt n tegnit s wazal amaskad issawṭen ɣer −26.74.
Tamrest n tfukt tetteẓẓel s teɣlel deg tallunt, ayen i d-issiliɣen aṭu anafuk igan d tizelɣiwin tuzdimin yeẓẓlen seg yiri n uhiliusfir ɣer wazal n 100 tiggtin tisnullanin, ahilyusfur-a yessiliɣ-d tamuski tamanṭaṭ i meqqren yakk deg unagraw anafuk.dɣa ammas agratraw yeččaray s waṭu anafuk.

Tafukt tettnwiwil (tettḥerrik) deg usigna agratraw adigan i d-izgan deg tama n tlilect tadigant ɣef yiri agensuy n yiɣil n umanar igan d yiwen seg yiɣallen atliwen n umazellaw n wasif n igenwan.

Tafukt tezga-d deg wedras wis 4 deg wayen yezzin ɣef tkura n 50 n yitran yudsen ɣer tegnit (itran i d-izgan deg usutem n 17 n ifawatayen ɣef tegnit), anda itri yudsen yakk ɣer tegnit seld n tfukt iga d procima Centauri yaggugin (ibeɛden) s 4,2 n ifawatayen.
Timezzit tamazallawt n tfukt taggug (tebɛed) ɣef wammas amazallaw s kra n 24,000 ar 26.000 n yifawatayen yerna tsemmed (tettkemmil) yiwen n useggas amazallaw (akken i d-ittbin deg yimsidag n umazallaw) azal n 225 ɣer 250 n imelyan n iseggasen.
Amussu d unwiwel n tfukt s tazzla n 370 km/t ɣer tnila n tezdemt n weyrad neɣ ɣer tezdemt n tenhawt d win i d-yettilin mya amazallaw yettnwiwel s talɣa tamazgayt yakk d wammar n tudfirt amikṛuwan s tazzla n 550 kmt.
Isig n westum gar n tfukt d tegnit d win igan azal n 149.6 n imelyan km. Imusnawen ttɣilen d akken astum-a yettbeddil s unwiwel n tegnit seg uceffalu ɣer ufafuk, Tafat d tin i d-ittfakkan tikli n usutem-a deg 8 n tesdatin d 9 n tsinin, Tafasa n uzenzar anafat n tfukt d tin i d-ittaken tudert s temhalt n tugnaddast,, akken daɣen i d-tgellu s unezwu d tignewt, Tigelsin n tfukt d tid yettwassnen deg tegnit seg tallit n uzarmezruy anda aṭas n iɣerfan d wadlisen meggzen tafukt d yellu.

Tiskanin timuta

Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran 
Tugna s yiniten isaflawen tettwasseknew s unegjenjaṛ tesskanay-d affaw seg telmest C (tama tamellalt deg wamur azelmaṭ afellay)

Tafukt d itri yeṭṭafaren talmest n welkam agejdan G, Takura-ines tessiliɣ-d azal n 99.8632% seg tkura n wudus anafuk ma d talɣa-ines cki-tt d tuzza (meḥsub d tamduṛant) anda akdu deg tizgelt d win yemgaraden ɣef ukdu deg usebges s 10 km kan. Mya tafukt tga deg waddad n plasma anecta yennumk d akken-it tetezzi s urured deg usebges ugar n wayen i d-ttezzi deg tzeglin, dɣa tikeli ayi tettwassen s tuzzya tamgirdant, anecta igellu-d s tseddimt d unwiwel n tkura s usrag n wuẓeẓ meqqren deg teẓɣelt seg weɣyay ɣer beṛṛa. Takura ayi tettaddam kra seg yimir amussay.

Tallit tufrint n tuzzya n tfukt tettaṭṭaf 25,6 n wussan deg usebges-is d 33,5 n wussan deg tzeglin-is. Ma d tallit n tuzzya tamaskadt deg usebges teṭṭafaf 28 n wussa.
Asemdu n tdusi tuẓẓlammast n tuzzya ayi talwayant tga 18 n imelyan n tikkal ddaw n tdusi n teldayt tajummant deg usebges. Yerna tadusi n tndeffert n yimtiwgen d tis ur nli ara (ur nesɛi ar) asemdu meqqren, ɣef wanect-a ur ssemduyen ara ɣef tfukt.

Tafat n tfukt

Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran 
Imtiwgen igazawen icafcalen n tfukt: Yebter, Awihad, Uṛanus yakk d Niftun (ibelɣen s yimsektayen imassaɣen)

Tafat n tfukt d aɣbalu agejdan n tfasa deg tegnit ma d iɣbula niden gan d tinegwa tisinsinin deg wuln tegnit, dɣa tinegwa ayi tisinsinin gant d aɣbalu tarakaẓɣalt n tegnit i d-ittilin s tsedmirin tiɣisanin.
Timezgit tanafukt d tasmekta n tfasa i d-ttak tfukt i wfimidi n tigget n tjumma yettwafsaren srid i tafat n tfukt., Timezgit tanafukt n tjumma ɣef wuggug n tigget tasnullant yegda uggug n tegnit ɣef tfukt (azal n 1368 wat/m)2 Tignut n tegnit d tin yettekkayen deg usifes n tafat n tfukt s wakka ad tili tfasa i d-ittawaṭen seg tfukt tudes ɣer 1000 wat/m2 deg tegnatin tigamanin neɣ mi ara ad tili tfukt deg tdeɣra n umeddu.

Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran 
Aɣelluy n tfukt seg tegnit

Asemres n tfasa tanafukt d ayen izemren ad yili s waṭas n tarrayin timguranin d tgamanin. Amedya, tamhalt n tugnaddast d tin i d-igerrun tafasa seg tfult w ad tt-iterr d tafasa takrurant. Ihi tamhelt-a d yiwet seg temhalin i d-ittilin s tarrayt tagamant deg tegnit. Akken i yezmer ad yili usemres n tafat n tfukt i wfares n tfasa tazrurant s useẓɣel usrid neɣ s turrit n tafat ɣer tzarurt (trisiti) s usemres n tekwafukin.

Isegran

Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran 
Timsengelt n yiniten d uleggen n umussu n tfukt s tamawt n STEREO.

Tafukt tegber seg uhidṛjin d uhilium. Deg tallit-a seg tudert-is sgensisen-d 74,9% d 23,8% seg tkura n tfukt deg tegnignut. ma d iferdisen iẓayanen yakk ittwasemman imɣuzen sgensisen-d ddaw n 2% seg takura-ines yakk d weksujin s wazal n 1% d ukaṛbun 0,3% d Neon 0,2% d wuzzal 0,2%.

Tasuddest takrurant taẓaṛant n tfukt d tin i d-immugen deg wammas agratraw, anda deg tazwara tella tegber seg 71.1% n uhidṛujin, 27.4% n uhilium d 1.5% seg yimɣuzen niden. Dɣa ahidṛujin d wamur ameqran seg uhilium yellan di tfukt ttwafarsen-d s temhalt n tseddɣisant deg 20 n tesdatin timenza n usedday, iferdisen iẓayanen llan ttwafarsen-d sɣur tisutiwin yezrin n yitran send n tlallit n tfukt sin akin nfufden deg wammas agratraw deg talliyin tineggura n tudert tatrawt yakk d inelfuyen (ineḍruyen) am supernuva.

Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran 
Mira (yiwen n ucafcal azeggaɣ) deg tezdemt n uɣaɣa.

Seg wass mi i d-tennulfa tfukt, tamhelt n wezday tagejdant tegber ɣef urway n uhidṛujin yakked uhilium ɣef teɣzi n 4,6 n imelyaṛen n iseggasen yezrin, takur-a d tansa n uhilium s agensu n tfukt d tid yenbeddalen kra kra. S agensu n weɣyay, yuli ufimidi n uhilium seg 24% ɣer 60% s usrag n wefsay. Ma d kra niden n uhilium d iferdisen iẓayanen rekdrn deg tegnignut ɣer tnila n wul n tfukt s usrag n teldayt. Ma yella d ifimidiyen n yimɣuzen ur nbeddalen ara.

Yettili-d usembiwel n teẓɣelt ɣer uzɣar (beṛṛa) n wul n tfukt s uzenzar deg wadeg n usseẓɣel, s wakka ur d-ittili ara usali n wefsay ɣer wezɣar s weẓɣal maca ad yeqqim deg weɣyay, Aɣyay agensaw n uhilium yebda yettmag-d kra kra yerna azday-is mači d ayen izemren ad yili acku ul n tfukt imir-a ur yeẓɣil ur yelli d aneẓẓaw s tesmekta ara ad yezdin ahilium. Ma deg tugnignut n tura yettili-d usedres deg uhilium (d yiferdisen iẓayanen) anda i d-issiliɣ 84% seg wayen yella deg tallit tamezwarut send ma ad tebdu temhelt n wezday aɣisan deg wul. Deg yimal, ahilium ad ismed (ad ikemmel) asemnenni deg wul n tfukt, asemnenni ayi d tmerniwt-a ad teglu s tuffɣa n tfukt seg welkam agejdan i wakken ad tuɣal d acafcal azeggaɣ, anecta seld n 5 n imelyaṛen n iseggasen.

Tasuddest takrurant n tugnignut deg tuget n tegnatin d tin yemmerwasen i wsileɣ n wudus anafuk amenzu. Akat n tyawant n iferdisen iẓayanen n tfasa tanafukt s usemres n tesledt taylalant i tugnignut n tfukt yakk d wakat n tyawant deg iseffuden ur yettwaseẓɣlen ara ula deg teẓɣelt n usefsi. Imusnawen ttɣilem d akken iseffuden ttagẓen s usileɣ n yitrazwar ɣef wanect-a ur tettwasemdu ara s usbeddi n iferdisen iẓayanen. Akken illant snat n tarrayin mtawan fell-asent deg wayen yezzin ɣef usileɣ anafuk:

  • Tagrawt tasemdant n iferdisen n wuzzal ittwa-ion-in:

Deg useggas n 1970, kkrent-d waṭas n tegmayin yessezdyen ɣef tegmi ɣef isezdiyen n tegrawin n wuzzal deg tfukt. ɣas akken tigmayin-a wwint-d igemmuden igerrzen maca aguccel n isezdiyen n kra n iferdisen n tegrawt n wuzzal (Akubalt d umegnisyum) qqimen mrayen (weɛṛen) s usrag n tmuski-nsen tanegt n tseddi, alammi d aseggas n 1978. Deg useggas n 1962 tennulfa-d tegmi tummidt tamezwarut i tezrawt n tdisiwin n umcalay ɣef yiferdisen n tegrawt tasemdant n wuzzal ittwa-ion-in, ttwasidnen-t deg useggas n 1976. ma deg useggas n 1978 ttwasuddmen-d isezdiyen n yiferdisen n tegrawt n wuzzal ittwa-ion-in.

  • Assaɣ ger n tfukt d yimtiwgen deg wayen yezzin ɣef ucellex n tkura:

Aṭas n imusnawen qellden ɣef tilin n wassaɣ deg userẓu akuran gar tsuddisin n yinyaten inafuken d yigazen inagrazen, amedya amyaqqan ver n yinyaten imtiwganen d Neon d usinun deg tfukt d yimtiwgen.

Aɣili d akken tafukt tla (tesɛa) yiwet n tsuddest i d-tla tugnignut tanafukt d win yersan alammi d aseggas n 1983 Deg useggas n 1983 yettwadma d akken yella userẓu deg tfukt s usrag n wassaɣ aseẓran gar n tsuddisin n yinyaten n yimtiwgen d wezwu anafuk i cekkṭen igazen inagrazen., ma yella send n useggasa, yella yettuɣil d akken tafukt s timmad-is tla yiwet n tsuddest n tzugnut tanafukt.

Tamuski d tɣessa

Iger adekran

Timezziyin tinafukin

Allus n tudert n tfukt

Asileɣ

Itri Tafukt: Tiskanin timuta, Tafat n tfukt, Isegran 
Tamhazt n tfukt d usfijjej anafuk d waqqar-ines d teẓɣelt-is s wassaɣ ɣer tura.

Tafukt tettwasileɣ-d send n 4,57 n imelyaṛen n iseggasen s usrag n uɣelluy n wamur n yiwen n usignew axeclawan acafcal yellan yegber - deg tuget-is - seg uhidṛujin d uhilyum, yerna yezmer ad yili usignew-a ittwasileɣ-d seg yitran niḍen. Dɣa addar-a yettwasteg s usenned ɣer usmudem s usemres n uselkim i westag n takkayt tatrawt. Tizrawin ɣef yiseffuden imziken snarment-d idrizen n yiɣwawen irekden seg yinyaten meẓẓiyen deg waddar am wuzzal-60 i d-yettmagen deg yiderḍqen meẓẓiyen n yitran. Anecta yemmal-d d akken yessefk ad yeṭṭerḍeq yiwen n Supernova neɣ sin zdat n wadeg anda i d-tettwasileɣ tfukt. D amedwal d akken tamdeswelt n tneggest i d-yemmugen seg uṭerḍeq n Supernova d nettat i yeǧǧan tafukt ad tettwasileɣ s wadad n igazen yellan deg usignew axeclawan, s akin tegla-d s yiwen n uɣelluy s agensu n usignew deg kra n tama s ddaw n usemdu-ines. Amur yennebran seg usignew yeɣlin yebda itezzi s usrag n taggaẓt n yimir uɣmir, sin akin terna teẓɣelt-is tettali yakked d walluy n wadad-is, anecta yakk yegla-d s umsegrew n tuget n tkura deg wammas-is, deg wakud anda i yufeg wayen i d-yezgan s azɣar (ɣer beṛṛa) n wagra, ayen i d-issalɣen imtiwgen d tfekkiwin yemgaraden n unagraw anafuk. Addad d teẓɣelt deg weɣyay n usignew yennebran urwen-d takrura meqqren seg teẓɣelt, akken i d-yuffes wugar n igazen deg waẓi n wegra. Di taggara, anecta yegla-d s beddu n tsedmirin tiɣisanin i d-iglan s tlalit n tfukt.

Anwiwel n tfukt d tmersiwt-ines deg umazellaw

Imniren

Tags:

Itri Tafukt Tiskanin timutaItri Tafukt Tafat n tfuktItri Tafukt IsegranItri Tafukt Tamuski d tɣessaItri Tafukt Iger adekranItri Tafukt Timezziyin tinafukinItri Tafukt Allus n tudert n tfuktItri Tafukt Anwiwel n tfukt d tmersiwt-ines deg umazellawItri Tafukt ImnirenItri TafuktAkduAnagraw afuyanItriIzumal n yimtiwgenTagnitTakura

🔥 Trending searches on Wiki Taqbaylit:

20 yebrirTafrikt n Wenẓul29 ɣuctIsṭunya14 dujamber1 wamberAmtiweg uffiɣ4 yebrir7 fuṛaṛKruwatyaAgarawYapanFilippin23 yulyu10 yennayer28 yebrir24 yunyuGeorgia25 duǧemberWestminsterLekwit2 ctemberBill Gates28 furarPattayaAnẓarTallit-TanammastAggwa2018Assaɣ ussnanMuskuLibyaAmalu(Tanila)2 yebrirIritiryaBarselunaWikipediaSurya28 yunyuSalem Chaker27 wamberAneẓruf AmeqranIsmawen n yemɣan s teqbaylitUzzalUzbekistanUsṭralya18 yennayerMalizyaAdad18 yunyuTaglizit30 mayyuMufdi ZakariyaAgemmay itruskiTumantBusnya ed HirziguvinaTanfalit (tafyirt)11 furarḤmed UmerriTasenɣersiwtTaswast tineslemtTigzirtXerṭumImɣiTturkIdurar n waṭlasAnagraw n wammudSan FranciscoƐmiṛuc At ḤemmudaCtemberFirefoxTuddsa n UNESCOAngar26 wamberTutlayt n usihelƐiraq🡆 More