Init: Ti bituen ti tengnga iti Sistema a Solar

Daytoy ket gangani a nagtimbukel ken nabuklan ti napudot a plasma a nailaga kadagiti magnetiko a lugar. Addaan ti diametro ti agarup a 1,392,000 km, agarup a 109 a dakdakkel ngem ti Daga, ken addaan ti masa a (agarup a 2×10³⁰ kilograms, 330,000 a dakdakel ngem ti daga) a mangbukel daytoy ti agarup a 99.86% iti dagup a masa iti Sistema a Solar. Ti panaka-kimiko, agarup a tallo a pagkatlo iti masa ti Init ket nabuklan iti Hidróheno,a dagiti nabati ket kaaduan a helio. Dagiti nabati (1.69%, nupay kasta daytoy ket agarup a 5,628 a dakdakkel ngem ti masa ti Daga) ket binuklan dagiti nadagsen nga elemento, a mairaman ti Oksíheno, karbon, neon ken landok, ken dadduma pay.

Ti Init

Ti Init
Panagpalpaliiw a datos
Natimbeng a kaadayo manipud iti Daga	1 au ≈ 1.496×108 km 8 min 19 s iti kapardas ti lawag
Kalawag a panakakita (V)	−26.74
Patingga a kinadakkel	4.83
Espektral a pannakaidasig	G2V
Metalasidad	Z = 0.0122
Angular a kadakkel	31.6–32.7 minminuto iti arko
Dagiti pangilasin	Solar
Dagiti panangilasin a maipapan iti panagliklikmut
Natimbeng a kaadayo manipud iti bugas ti Nagririmpuok a Bitbituen	≈ 2.7×1017 km 27,200 lawag-tawtawen
Galaktiko a paset ti panawen	(2.25–2.50)×108 a tawen
Belosidad	≈ 220 km/s (panagliklikmut iti lawlaw ti Nagririmpuok a Bitbituen) ≈ 20 km/s (relatibo iti agpakatengnga a belosidad dagiti sabali a bituen iti estelar a kaarruba) ≈ 370 km/s (relatibo iti Kosmiko a mikrooda a lugar iti likud a radiasion)
Dagiti pisikal a pannakaidasig
Ekuatorial a rayos	695,700 km 109 R_Daga
Ekuatorial a palikaw	4.379×106 km 109 × Daga
Pannakadalumpinas	9×10−6
Kalawa ti rabaw	6.09×1012 km2 12,000 × Daga
Tomo	1.41×1018 km3 1,300,000 × Daga
Masa	(1.98855±0.00025)×1030 kg 333,000 Masa ti Daga
Natimbeng a densidad	1.408 g/cm3 0.255 × Daga
Densidad ti tengnga (naimodelo)	162.2 g/cm3 12.4 × Daga
Ekuatorial a gabidad ti rabaw	274.0 m/s2 27.94 g 27,542.29 cgs 28 × Daga
Moment of inertia factor	0.070 (karkulo)
Belosidad ti panagtalaw (manipud iti rabaw)	617.7 km/s 55 × Daga
Temperatura	Tengnga (naimodelo): 1.57×107 K Potoespero (epektibo): 5,772 K Corona: ≈ 5×106 K
Luminosidad (Lsol)	3.828×1026 W ≈ 3.75×1028 lm ≈ 98 lm/W epikasia
Natimbeng a kinaraniag (Isol)	2.009×107 W·m−2·sr−1
Tawen	≈ 4.6-bilion a tawtawen
Dagiti pannakaidasig ti panagtayyek
Batuag a panagtayyek	7.25° (iti ekliptiko) 67.23° (iti galaktiko a plano)
Kanawan a panagpangato of North pole	286.13° 19 h 4 min 30 s
Deklinasion ti Amianna nga Ungto	+63.87° 63° 52' Amianan
Sideral a panagliklikmut a panawen (iti ekuador)	25.05 d
(iti 16° latitud)	25.38 d 25 d 9 h 7 min 12 s
(kadagiti ungto)	34.4 d
Kinapardas a panagpalpalikmut (iti ekuador)	7.189×103 km/h
Potoesperiko a pakabuklan (babaen ti masa)
Hidrohenio	73.46%
Helio	24.85%
Oksiheno	0.77%
Karbon	0.29%
Landok	0.16%
Neon	0.12%
Nitrohenio	0.09%
Silicon	0.07%
Magnesio	0.05%
Asupre	0.04%

Ti nailangitan a panakaidasig ti Init, a naibatay ti espektral a klase, ket G2V, ken di-pormal a nainaganan a kas ti duyaw nga ansisit, gapu ta ti makita a panagsilnagna ket kapigsaan iti duyaw a berde a paset iti espektro ken ngem nupay kasta ti marisna ket puraw, manipud ti rabaw ti Daga daytoy ket agparang a kas duyaw gapu ti atmospera a panakaiwarwaras iti asul a lawag. Iti espektral a klase nga etiketa, ti G2 ket mangitudo ti bukodna a rabaw a temperatura iti agarup a 5778 K (5505 °C), ken ti V a mangitudo ti Init, a kasla kapada dagiti bitbituen, ket maysa a nangruna a panagsasaruno a bituen, ken isu a daytoy ket agaramid ti bukodna nga enrhia babaen ti nuklear a panaglunag iti hidroheno nga nuklei inti helio. Iti bugasna, ti Init ket aglunag kadagiti 620 a riwriw a metriko a tonelada iti hidroheno iti tunggal maysa a segundo. Naikapanunutan idi dagiti astronomo a daytoy ket maysa a bassit ken saan a naisangyan a bituen, ti Init tattan ket naikapanunutanen a naranraniag iti agarup a 85% kadagiti amin a bituen iti Nagririmpuok a Bitbituen nga ariwanas, a kaaduan kadagitoy ket dagiti nalabbaga nga ansisit. Ti patingnga a kadakkel iti init ket +4.83; nupay kasta, a kas ti kaasitgan a bituen iti Daga, ti Init ket isu ti karaniagan a banag iti langit nga adda iti nalawag a kadakkel iti −26.74. Ti napudot a korona ti Init ket agnaynayon a dumakdakkel idiay tangatang a daytoy ket agparpartuat ti solar nga angin, maysa daytoy a waig dagiti nakarga a partikula a gumayat idiay heliopause kadagiti agarup a 100 nga astronomicko a paset. Ti labutab iti interestelar a pamay-an a pinorma babaen ti solar nga angin, ti heliospera, ket isu ti kadakkelan nga agnanayon a patakder idiay Sistema a Solar.

Ti Init ket agdama nga agbanbaniaga babaen ti Lokal nga Interestelar nga Ulep iti sona ti Lokal a Labutab, iti kaunegan ti barakus iti Orion nga Ima iti Nagririmpuok a Bitbituen nga ariwanas. Kadagiti 50 a kaasitgan a nailangitan a sistema iti uneg ti 17 a lawag a tawtawen manipud ti Daga (a ti kaasitgan ket ti nalabbaga nga ansisit a nanaganan ti Proxima Centauri iti agarup a 4.2 a lawag a tawtawen a kaadayo), ti Init ket maikapat ti ranggo babaen ti masa. Ti Init ket palikmutenna ti tengnga iti Magririmpuok a Bitbituen iti kaadayo kadagiti agarup a 24000–26000 lawag a tawen manipud ti galaktiko a sentro, a mangleppas ti maysa nga agpakanawan a panaglikmuta, a kas makita manipud kadagiti galaktiko nga amianan nga ungto, iti agarup a 225–250 a riwriw a tawtawen. Gapu ta ti ariwanas tayo ket aggungunay iti respeto iti kosmiko a mikroonda a radiasion ti lugar iti likud (CMB) iti turong iti konstelasion a Hidra iti kapardas iti 550 km/s, ti pagbanagan a kapardas ti Init a mainaig iti CMB ket agarup a 370 km/s iti turong iti Abut wenno Leo.

Ti natimbengan a kaadayo iti Init manipud ti Daga ket agarup a 149.6 a riwriw a kilometro (1 AU), ngem ti kaadayo ket agdumaduma no ti Daga ket aggunay manipud ti perihelion iti Enero aginggana ti aphelion iti Hulio. Iti daytoy a natimbengan a kaadayo, ti lawag ket agbaniaga manipud ti Init aginggana ti Daga iti agarup a 8 minutos ken 19 a segundo. Ti enerhia iti daytoy a lawag ti init ket agsuporta kadagiti gangani amin a kita ti biag iti Daga babaen ti potosintesis, ken mangiturong ti klima ken tiempo iti Daga. Ti dakkel a panakaapekta ti Init iti Daga ket nabigbiganen manipud kadagidi prehistoriko a panawen, ken ti Init ket naipanunutan babaen kadagiti nadumaduma a kultura a kas maysa a dios. Ti napudno a sientipiko a panakaawat iti Init ket nabuntog ti panakarang-ayna, ken nasapsapa ngem ti maika-19 a siglo nga adu dagiti nalatakan a sientista ket addada iti bassit a panakaammo iti maipapan ti bagi a panakabukel ken taudan ti enerhia ti Init. Daytoy a panakawat ket agdama pay ti panagrangrang-ayna; adu pay dagiti naumaduma nga anomalia tatta nga aldaw iti tignay ti Init a saan pay a naipalpalawagan.