Էշ
ԴասակարգումըՎիքիցեղերում
| Էշ | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ընտանի ավանակ | ||||||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||||||
| Equus asinus asinus | ||||||||||||||||||
| |
Էշ, (լատին․՝ Asinus), ձիերի սեռի միասմբակ կենդանի։ Վայրի տեսակներ հանդիպում են Աֆրիկայում (նուբիական և սոմալիական էշեր) և Ասիայում (կուլան, օնագր և այլն)։ Ընտանիները տարածված են գրեթե բոլոր հարավային երկրներում և կազմում են երեք խումբ.
- Աֆրիկայի և Ասիայի փոքր էշեր (դրանց են պատկանում նաև Հարավային Կովկասի, Դաղստանի, Ղազախստանի և Միջին Ասիայի ցեղերը)
- Աֆրիկայի և Ասիայի խոշոր էշեր, որոնցից նախկին ԽՍՀՄ երկրներում տարածված են մարիական և Համադանի ցեղերը
- բուծարանային ցեղեր, առավել տարածվածներից են չինական, ֆրանսիական, իսպանական և ամերիկյան էշերը
Էշերը սեռահասուն են դառնում 3 տարեկանում։ Հղիությունը տևում է մոտ 12 ամիս։ Ապրում է 13-20 տարի։ Օգտագործում են որպես բանող կենդանի և ջորի ստանալու համար։ Հայկական լեռնաշխարհում վայրի էշը տարածված է եղել դեռևս միջին քարի դարում, հատկապես Վայքի և Ուրծի անտառային շրջաններում։ Երևանից 7 կիլոմետր հարավ-արևելք տուֆաշերտերի տակ և այլ վայրերում գտնվել են էշերի ոսկորներ։ Կենդանաբանները դրանք վերագրում են նշված դարաշրջանին։ Հայաստանում էշը ընտելացվել է սկսած էնեոլիթից։ Օգտագործվել է որպես մսատու, ապա՝ միայն բանող կենդանի։ Կաշվից պատրաստել են թմբուկ և տրեխ։ Կաթով բուժում են թոքերի և շնչուղիների հիվանդությունները։
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էշ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էշ» հոդվածին։ |
 | Սա կենդանու մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 60)։  |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Էշ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.