Proljev

Vrlo je često samo simptom neke ozbiljnije bolesti i bolesnog stanja (Crohnova bolest, ulcerozni kolitis, crijevna zarazne bolest), a ponekad je ipak samo privremeni problem. Postoji više oblika proljeva (akutni i kronični) u ovisnosti o uzroku:

Osmotski proljev se javlja kada neke tvari koje se slabo ili nimalo apsorbiraju dospiju u većoj mjeri u crijeva. One osmotski navlače veće količine vode uzrokujući proljev. Takve tvari jesu:

• šećeri (laktoza iz mlijeka)
• organske kiseline (vinska, jabučna, limunska kiselina)
• polialkoholi (sorbitol, manitol)
• anorganske soli (magnezijeve soli)

Nepodnošljivost mlijeka proizlazi iz manjka enzima laktoze koja laktozu iz mlijeka prevodi u glukozu (koja se apsorbira). Neapsorbirana laktoza dolazi u debelo crijevo gdje je laktobakterije razgrađuju u mliječnu kiselinu. Mliječna kiselina, nadalje, izaziva proljev.

Proljev zbog izlučivanja javlja se kada tanko i debelo crijevo izlučuju soli i vodu u feces. Takvo stanje je karakteristično za crijevne zaraze. Primjerice, toksin kolere izaziva izrazito jak proljev koji može vrlo brzo dovesti do smrti zbog dehidracije.

Sindromi loše apsorpcije (malapsorpcija) jesu stanja kada osoba ne može normalno probaviti hranu pa dolazi do proljeva osmotske naravi. Primjerice, celijakija je jedna od takvih malapsorpcija a nastaje zbog nemogućnosti probave glutena iz pšenice.

Eksudativni proljev nastaje kada je sluznica debelog crijeva upaljena s ulkusima, krvarenjima, pa otpušta sluz, krv, i druge tekućine u lumen debelog crijeva. Taj tip uzrokuju bolesti kao što su ulcerozni kolitis, Crohnova bolest, pseudomembranozni kolitis i sl.

Oštećen motilitet debelog crijeva također može izazvati proljev. Sadržaj se ne zadržava u dovoljnoj mjeri u debelom crijevu pa se voda, jednostavno, ne stigne apsorbirati u dovoljnoj mjeri.

Poremećaj crijevne flore. Debelo crijevo je normalno nastanjeno prirodnom nepatogenom bakterijskom florom koje razgrađuju ostatke hrane i ne dopuštaju nastanjivanje patogenih bakterija. Međutim, kod određenih okolnosti (uzimanje antibiotika) dolazi do poremećaja crijevne flore što dovodi do proljeva.