Ynternet

Wylst in kompjûternetwurk ornaris bestiet út fysyke komponinten (kabels, skeakelingen ensfh.), bestiet in ynternet allinne út in samling protokollen, yn it gefal fan 'it' ynternet, it saneamde IP (internet protocol). Kompjûters yn ferskillende netwurken en mei ferskillende bestjoeringssystemen kinne troch it tapassen fan dy protokollen meiinoar kommunisearje.

In fysyk kompjûternetwurk is meast beheind ta in gebiet of organisaasje. It systeem fan ûnderlinge kommunikaasje tusken rekkenreauwen yn sa'n beheind netwurk wurdt ek wol yntranet neamd. Fanút geandewei mear yntranetwurken is der ek tagong ta it ynternet mooglik, wylst der ek in tendins is dat guon siden op it wrâld-wiid-web (www) allinne foar persoanen of organisaasjes tagonklik binne dy't dêr spesjaal foar machtige binne.

Wat yn it spraakgebrûk as "it ynternet" oantsjutten wurdt is in grut iepenbier kompjûternetwurk, in netwurk fan netwurken, dêr't by de ôfspraken besteane út Requests For Comments (Fersiken om oanmerkings), beheard troch de Internet Engineering Task Force. Der is feitlik gjin eigner fan it ynternet.

De foarskriften fan it ynternet binne opset om it mooglik te meitsjen dat ferskate netwurken ferbûn wurde. Dêrby is de opset dat sels it ferlies fan ferbinings it netwurk net ferbrekt. Allinnich as parten fan in ynternet hielendal gjin ferbinings mear hawwe rekket it netwurk opdield yn, op harrensels noch funksjonearjende, parten.

 

Wylst it ynternet op himsels yn 1983 ûntstean is, is it pas in de rin fan jierren beskikber kaam foar it grutte publyk. In grutte stipe wie dêrby dat yn augustus 1991 HTML yntrodusearre waard, dêrtroch kin it ynternet brûkt wurde as in wrâld-wiid-web fan siden ferbûn troch klikbere keppelings. De measte dokuminten dy't fia it ynternet op te freegjen binne, binne no opmakke yn HTML.

Ien fan de nijere foarskriften is it WAP-foarskrift. Dat stiet foar Wireless Access Protocol en it leit fêst hoe't jo bûstillefoan of hânkompjûter triedleas mei it ynternet kommunisearje kin. Jo kinne in soad bûstillefoans yn de WAP-stân sette om te ynternetten. WAP-programmatuer, bygelyks fan Google en Wapedia, jout somtiden de mooglikheid om streekrjocht yn de triemnammen - net de ûnderskriften - fan de ôfbyldings te sykjen.

It ynternet hat laat ta it brûken fan de Computer Cloud of de Kompjûterkloft. It oer it ynternet ynhieren of brûken op ôfstân fan programmatuer en apparatuer.