بیماریهای آمیزشی
بیماریهای آمیزشی یا عفونت‌های منتقلهٔ آمیزشی (به انگلیسی: sexually transmitted disease (STD)) یا (به انگلیسی: venereal disease (VD)) نامی کلی برای بیماریهای گوناگونی است که از طریق انواع روش‌های آمیزش جنسی (آمیزش جنسی دهانی، مهبلی، مقعدی) انتقال پیدا می‌کنند.
برخی از این بیماری‌ها از روش‌های غیرجنسی نیز منتقل می‌شوند. از طریق سوزن مشترک در معتادان به مواد مخدر تزریقی یا در زایمان و شیردهی. برخی از این بیماری‌ها علائم و نشانه دارند و برخی نشانه‌ای نداشته و مدتی نهفته می‌مانند اما به دیگران منتقل می‌شوند.
| بیماری آمیزشی | |
|---|---|
 | |
| پوستر تبلیغاتی ایالات متحده در زمان جنگ جهانی دوم به میهن‌پرستی سربازان و ملوانان متوسل شده تا از آنها بخواهد از خودشان مراقبت کنند. در انتهای پوستر نوشته: «شما اگر بیماری مقاربتی بگیرید نمی‌توانید متحدین را شکست دهید.» از تصویر زنان برای چشمگیر کردن بسیاری از پوسترهای بیماریهای آمیزشی استفاده می‌شده‌است. | |
| تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی)  |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
| آی‌سی‌دی-۱۰ | A64 |
| آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام | 099.9 |
| دادگان بیماری‌ها | 27130 |
| پیشنت پلاس | بیماری آمیزشی |
| سمپ | D012749 |
عوامل
انتقال
خطرات و احتمالات انتقال بیماریهای آمیزشی به‌طور خلاصه در جدول زیر آورده شده‌اند:
| احتمال انتقال از شخص بیمار در روش‌های نزدیکی مختلف | |||
|---|---|---|---|
| احتمال‌های شناخته‌شده | امکان‌پذیر | ||
| آمیزش دهانی با مرد |
| ||
| آمیزش دهانی با زن | |||
| انجام آمیزش دهانی توسط مرد | |||
| انجام آمیزش دهانی توسط زن | |||
| آمیزش واژنی (مرد) |
| ||
| آمیزش واژنی (زن) |
| ||
| آمیزش مقعدی (فاعل) |
| ||
| آمیزش مقعدی (مفعول) |
| ||
| مقعدلیسی |
| ||
باکتری
- شانکروئید (هموفیلوس دوکرئی)
- کلامیدیا تراکوماتیس (کلامیدیا تراکوماتیس)
- سوزاک (نایسریا گونوره‌آ)
- گرانولوم مغبنی
- مایکوپلاسما ژنیتالیوم
- سیفلیس (ترپونما پالیدوم)
- واژینوز باکتریال
قارچ
ویروس
- هپاتیت ویروسی (ویروس هپاتیت بی): بزاق و ترشحات جنسی.
(هپاتیت سی به ندرت به شکل آمیزش منتقل می‌شود) - تبخال (ویروس هرپس سیمپلکس ۱ و ۲)
- اچ‌آی‌وی
- ویروس پاپیلوم انسانی
- زگیل آبکی
بیماری‌ها
این بیماری‌ها را براساس عامل بیماری‌زا می‌توان این‌گونه طبقه‌بندی کرد.
۱. عفونت‌های باکتریایی:
- سوزاک
- شانکروئید ت
- سیفیلیس
- کلامیدیا تراکوماتیس
۲. عفونت‌های ویروسی:
- تبخال دستگاه تناسلی نوع اول (HSV)
- تبخال دستگاه تناسلی نوع دوم (HSV)
- کوندیلوما آکومیناتوم (زگیل تناسلی) (ویروس پاپیلوم انسانی)
- هپاتیت ب
- ایدز (سندرم اکتسابی فقدان ایمنی بدن) و ویروس اچ‌آی‌وی (ویروس انسانی نقص ایمنی)
۳. عفونت‌های تک‌یاخته‌ای:
۴. عفونت‌های قارچی:
۵. عوامل انگلی:
البته عوامل غیرمیکروبی مانند شپش عانه و جرب هر چند ممکن است ناحیهٔ تناسلی را درگیر سازند (مثلاً شپش عانه در موهای ناحیهٔ تناسلی زندگی می‌کند) ولی چون از راه آمیزشی منتقل نمی‌شوند بلکه از راه تماس مستقیم پوست فرد آلوده با فرد سالم منتقل می‌شوند، بهتر است جزء بیماریهای منتقلهٔ جنسی محسوب نشوند.
تظاهرات بیماری‌ها
بیماریهای مقاربتی (STDs) یا منتقله از راه جنسی یا آمیزشی را بر اساس تظاهرات عمدهٔ اولیه (موضعی) می‌توان به سه گروه تقسیم کرد:
- زخم‌های تناسلی مانند عفونت هرپس تناسلی (تبخال تناسلی)، سیفلیس، شانکروئید (آتشک)، لنفوگرانولوم ونروم، گرانولوم اینگوینال (به علت کلامیدیا)، کوندیلوما آکومیناتوم (زگیل تناسلی)
- التهاب پیشاب‌راه، عفونت گردن رحم و بیماریهای التهابی لگن مانند سوزاک (گنوره)، کلامیدیا تراکوماتیس، تریکوموناس واژینالیس و اوروپلاسما اورولیتیکوم
- عفونت واژن مانند کاندیدا آلبیکنس، تریکوموناس واژینالیس و گاردنلا واژینالیس
برخی از بیماریهای منتقله از راه جنسی مانند ایدز و هپاتیت تظاهرات موضعی خاصی ندارند. برخی از این بیماری‌ها عامل غیرمیکروبی دارند مثلاً قارچ تنیا کروریس یا حشره جرب (گال) و شپش عانه.
درمان بیماری‌ها
درمان بیماریهای باکتریایی این گروه اصولاً درمان آنتی‌بیوتیکی است که متناسب با عامل بیماری‌زا است. بیماریهای قارچی، ویروسی یا انگلی درمان خاص خود را دارند.
روش‌های پیشگیری
مهم‌ترین راه برای این‌که در رابطهٔ جنسی انتقال عفونت به میان نیاید استفاده از کاندوم است اما مطمئناً این احتمال صفر نمی‌شود و امکان تماس با زگیل‌ها و تبخال‌های تناسلی هنوز وجود دارد. بهترین راه، چکاپ منظم توسط پزشک است و بهتر است در حین درمان از رابطهٔ جنسی پرهیز شود.
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
پانویس
منابع
- ترجمه مبانی طب داخلی سیسیل، ویرایش ششم ۲۰۰۴، انتشارات تیمورزاده، فصل ۱۰۶ (صفحات ۱۳۲۶ تا ۱۳۴۰)
This article uses material from the Wikipedia فارسی article بیماریهای آمیزشی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.