Kwame Nkrumah edo Francis Nwia Nkrumah (1909 irailaren 18a edo 21a – Bukarest, Errumania, 1972ko apirilaren 27a) ghanatar politikaria izan zen, Ghanako independentziaren liderretako bat, eta lehenbiziko presidentea.
Artikulu hau hobetzeko lanean ari da Gotzon lankidea. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko. |
Ekonomia eta soziologia ikasketak egin zituen Estatu Batuetan eta bertan eskubide zibili buruz arrazakeriaren aurkako ideiak zituzten mugimenduekin harremanak izan zituen.
1945ean, Britainia Handian zela, Afrikako independentziaren aldeko borrokan hasi zen. 1947an, Ghanara itzuli zen eta Urrezko Kostako Konbentzioaren Batasuna (United Gold Coast Convention, UGCC) alderdi abertzaleko idazkari nagusi izendatu zuten. 1949an, alderdi hori utzi eta Herriaren Konbentzioaren Alderdia (Convention People’s Party, CPP) sortu zuen. 1950eko iskanbilak zirela eta espetxeratu zuten. Haren alderdiak 1951ko hauteskundeak irabazi zituenean askatu egin zuten, eta Britainia Handiaren tutoretzapean osatutako lehen gobernu autonomoko lehen ministro izendatu zuten.
1957an, Ghanak independentzia eskuratu zuen. Afrikako estatu burujabeen higikundeak eta kolonialismoaren aurkakoak 1958an Akkran egin zuten batzarra sustatu zuen, eta panafrikanismoaren buruzagi izan zen. 1960an, errepublikako presidente izendatu zuten; sozialismorantz bideratu zuen bere politika, eta Maoren Txinaren aliatu egin zen. Herrialdearen industrializazioa bultzatu zuen, kakaoaren salmentaren onurez baliatuz. 1965ean, presidente izendatu zuten berriro ere. 1966an, Txinan zela, militarren estatu kolpe batek aginpidetik kendu zuen eta Ginean erbesteratu zen. Errumanian hil zen 1972ko apirilaren 27an.
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Kwame Nkrumah, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.