Όσκαρ: ετήσια βραβεία κινηματογραφικών επιτευγμάτων

Απονέμονται από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών, η οποία το 2009 αριθμούσε περίπου 6000 μέλη με δικαίωμα ψήφου. Η πρώτη απονομή τους έγινε στις 16 Μαΐου του 1929 στο ξενοδοχείο "Ρούσβελτ" στο Χόλυγουντ. Η ιδέα ανακοινώθηκε το 1927 από τον Λούις Μπ. Μάγερ και αυτό γιατί ήθελε να δώσει μια ιδιαίτερη αίγλη αλλά και να προκαλεί το ενδιαφέρον του κοινού για τις κινηματογραφικές ταινίες.

Βραβεία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου
Απονέμεται για	Κινηματογραφικά επιτεύγματα
Χώρα	ΗΠΑ
Απονέμεται από	Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών
Πρώτη απονομή	16 Μαίου 1929
Ιστοσελίδα	www.oscars.org

Η τελετή της απονομής των Βραβείων Όσκαρ τα τελευταία χρόνια λαμβάνει χώρα στο Θέατρο Ντόλμπι (Dolby Theatre), όπως ονομάζεται πλέον το Θέατρο Κόντακ (Kodak Theatre) στο Χόλυγουντ της Καλιφόρνιας.

 

Το Όσκαρ είναι ένα επιχρυσωμένο αγαλματίδιο από χαλκό και κασσίτερο, έχει ύψος 34 εκ., ζυγίζει περίπου 4 κιλά και το σχεδίασε ο Τζορτζ Στάνλεϊ. Πρόκειται για έναν γυμνό άνδρα, ο οποίος καρφώνει ένα ξίφος σε μια μπομπίνα που έχει πέντε ακτίνες. Οι πέντε ακτίνες είναι για κάθε κλάδο της Ακαδημίας δηλαδή για τους παραγωγούς, τους σκηνοθέτες, τους σεναριογράφους, τους ηθοποιούς και τους τεχνικούς. Για το όνομα του αγαλματιδίου έχουν ακουστεί αρκετά, ενώ εκείνη η εκδοχή που ακούγεται σαν πιο πιθανή είναι ότι μία υπάλληλος της ακαδημίας ονόματι Μάργκαρετ Χέρικ μόλις είδε το βραβείο είπε ότι μοιάζει σαν τον θείο της τον Όσκαρ.

Η Ακαδημία αριθμεί πάνω από 6.500 μέλη. και είναι αρκετά δύσκολο να ενταχθεί κάποιος σε αυτήν. Συνήθως για να γίνει κάποιος μέλος πρέπει να προταθεί από τουλάχιστον δύο άλλα μέλη. Τα ονόματα των μελών δεν αποκαλύπτονται αν και κάποια ονόματα έχουν δει το φως της δημοσιότητας.

Προϋποθέσεις

Μια ταινία για να είναι υποψήφια θα πρέπει να έχει αρχίσει να προβάλλεται μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 31ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Θα πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον 40 λεπτά και να έχει γυριστεί σε φιλμ 35mm ή 70mm ή σε ψηφιακό φιλμ προοδευτικής σάρωσης με 24 ή 48 καρέ και ανάλυση τουλάχιστον 1280x720.

Κατηγορίες

• Καλύτερη ταινία
• Α' Ανδρικός ρόλος
• Α' Γυναικείος ρόλος
• Β' Ανδρικός ρόλος

 

• Β' Γυναικείος ρόλος
• Καλύτερη σκηνοθεσία
• Καλύτερο προσαρμοσμένο σενάριο
• Καλύτερο πρωτότυπο σενάριο
• Καλύτερη Διεθνής ταινία
• Καλύτερα σκηνικά
• Καλύτερη φωτογραφία
• Καλύτερος Σχεδιασμός Παραγωγής
• Καλύτερα κοστούμια
• Καλύτερο ντοκιμαντέρ
• Καλύτερο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους
• Καλύτερο μοντάζ
• Καλύτερο μακιγιάζ και κομμώσεων
• Καλύτερη πρωτότυπη μουσική
• Καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι
• Καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων
• Καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους
• Καλύτερη ταινία μικρού μήκους
• Καλύτερος ήχος
• Καλύτερα ηχητικά εφέ
• Καλύτερα οπτικά εφέ

Ειδικές Κατηγορίες

• Τιμητικό Όσκαρ
• Επιστημονικό και Τεχνικό «Όσκαρ»
• Βραβείο Γκόρντον Η. Σόγιερ
• Ανθρωπιστικό Βραβείο Τζιν Χέρσολτ
• Βραβείο Έρβιν Θάλμπεργκ
• Ειδικής Προσφοράς

 

Η βραδιά των Όσκαρ θεωρείται ότι είναι η πιο λαμπερή και μαγική βραδιά του Χόλυγουντ. Όλοι οι προσκεκλημένοι «παρελαύνουν» στο κόκκινο χαλί φορώντας δημιουργίες που έχουν εξασφαλίσει από διάσημους σχεδιαστές μόδας.

Μετάδοση

Η τελετή απονομής των Βραβείων Όσκαρ προβάλλονταν απο το 1953 μέχρι και το 1975 σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση από το κανάλι NBC, ενώ απο την 48η απονομή και μέχρι σήμερα, προβάλλονται σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση από το κανάλι ABC. Υπολογίζεται ότι τα παρακολουθούν κάθε χρόνο ζωντανά ή μαγνητοσκοπημένα περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι.

Ταινίες με τα περισσότερα βραβεία

• 11 Όσκαρ
  • Μπεν Χουρ (Ben-Hur), 1959 (12 υποψηφιότητες)
  • Τιτανικός (Titanic), 1997 (14 υποψηφιότητες)
  • Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η Επιστροφή του Βασιλιά (The Lord of the Rings: The Return of the King), 2003 (11 υποψηφιότητες)
• 10 Όσκαρ
  • West Side Story, 1961 (11 υποψηφιότητες)
• 9 Όσκαρ
  • Ζιζί (Gigi), 1958 (9 υποψηφιότητες)
  • Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας (The Last Emperor), 1987 (9 υποψηφιότητες)
  • Ο Άγγλος ασθενής (The English Patient), 1996 (12 υποψηφιότητες)

Ταινίες με τις περισσότερες υποψηφιότητες

 

• 14 υποψηφιότητες
  • Όλα για την Εύα (All About Eve), 1950 (6 βραβεία)
  • Τιτανικός (Titanic), 1997 (11 βραβεία)
  • La La Land, 2016 (6 βραβεία)
• 13 υποψηφιότητες
  • Όσα Παίρνει ο Άνεμος (Gone With The Wind), 1939 (8 βραβεία συν ένα Ειδικό και ένα Τεχνικό)
  • Όσο υπάρχουν άνθρωποι (From Here to Eternity), 1953 (8 βραβεία)
  • Μαίρη Πόππινς (Mary Poppins), 1964 (5 βραβεία)
  • Ποιος Φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ (Who's Afraid of Virginia Woolf?), 1966 (5 βραβεία)
  • Φόρεστ Γκαμπ (Forrest Gump), 1994 (6 βραβεία)
  • Ερωτευμένος Σαίξπηρ (Shakespeare in Love), 1998 (7 βραβεία)
  • Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η Συντροφιά του Δαχτυλιδιού (The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring), 2001 (4 βραβεία)
  • Σικάγο (Chicago), 2002 (6 βραβεία)
  • Η Απίστευτη Ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον (The Curious Case of Benjamin Button) 2008 (3 βραβεία)

Ηθοποιοί με τα περισσότερα Όσκαρ

 

(Σε παρένθεση ο αριθμός υποψηφιοτήτων)
*Κάθε υποψηφιότητα κατέληξε σε βράβευση

• 4 Όσκαρ
  • Κάθριν Χέπμπορν (12)
• 3 Όσκαρ
  • Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (6)
  • Τζακ Νίκολσον (12)
  • Ίνγκριντ Μπέργκμαν (7)
  • Μέριλ Στριπ (21)
  • Ουόλτερ Μπρένναν (4)
• 2 Όσκαρ
  • Μαχερσάλα Αλί (2)*
  • Κρίστοφ Βαλτς (2)*
  • Σέλλεϊ Γουίντερς (4)
  • Νταϊάν Γουίστ (3)
  • Ρενέ Ζελβέγκερ (4)
  • Μάικλ Κέιν (6)
  • Άντονι Κουίν (4)
  • Γκάρι Κούπερ (5)
  • Τζέσικα Λανγκ (6)
  • Τζακ Λέμον (8)
  • Βίβιαν Λι (2)*
  • Φράνσις ΜακΝτόρμαντ (5)
  • Φρέντρικ Μαρτς (5)
  • Κέιτ Μπλάνσετ (7)
  • Μάρλον Μπράντο (8)
  • Μέλβιν Ντάγκλας (3)
  • Μπέτι Ντέιβις (10)
  • Ντένζελ Ουάσινγκτον (7)
  • Πίτερ Ουστίνοφ (3)
  • Σον Πεν (5)
  • Λουίζ Ράινερ (2)*
  • Τζέισον Ρόμπαρντς (3)
  • Μάγκι Σμιθ (6)
  • Χίλαρι Σουάνκ (2)*
  • Κέβιν Σπέισι (2)*
  • Ελίζαμπεθ Τέιλορ (5)
  • Γκλέντα Τζάκσον (4)
  • Σπένσερ Τρέισι (9)
  • Σάλι Φιλντ (3)
  • Τζέιν Φόντα (7)
  • Τζόντι Φόστερ (4)
  • Ρόμπερτ Ντε Νίρο (7)
  • Ολίβια Ντε Χάβιλαντ (5)
  • Τζιν Χάκμαν (5)
  • Τομ Χανκς (5)
  • Έλεν Χέιζ (2)*
  • Ντάστιν Χόφμαν (7)

Ηθοποιοί με τις περισσότερες υποψηφιότητες

 

• Μέριλ Στριπ - 21 υποψηφιότητες (3 νίκες)
• Τζακ Νίκολσον - 12 υποψηφιότητες (3 νίκες)
• Κάθριν Χέπμπορν - 12 υποψηφιότητες (4 νίκες)
• Μπέτι Ντέιβις - 11* υποψηφιότητες (2 νίκες)
• Λόρενς Ολίβιε - 10 υποψηφιότητες (1 νίκη)

*Η Μπέτι Ντέιβις δεν είχε προταθεί κανονικά για Όσκαρ το 1934 για την ταινία Ανθρώπινη Δουλεία, η αντίδραση του τύπου γι' αυτή την παράλειψη ανάγκασε τα μέλη της ακαδημίας να την ψηφίσουν, παρ'όλα αυτά ήρθε τρίτη στην ψηφοφορία μετά τις Κλοντέτ Κολμπέρ που ήταν νικήτρια και τη Νόρμα Σίρερ.

Αναλυτική λίστα με τις υποψηφιότητες και τους νικητές κάθε χρονιάς στην κατηγορία "Καλύτερη Ταινία", μπορείτε να δείτε εδώ

 

 

• 1927: Τα Φτερά (Wings)
• 1928: Η Μελωδία του Μπρόντγουεϊ (The Broadway Melody)
• 1929: Ουδέν Νεότερον από το Δυτικό Μέτωπο (All Quiet on the Western Front)
• 1930: Σίμαρον (Cimarron)
• 1931: Γκραντ Οτέλ (Grand Hotel)
• 1932: Καβαλκάντι (Cavalcade)
• 1934: Συνέβη μια νύχτα (It Happened One Night)
• 1935: Ναυτική Ανταρσία (Mutiny on the Bounty)
• 1936: Ο μέγας Ζίγκφελντ (The Great Ziegfeld)
• 1937: Η Ζωή του Εμίλ Ζολά (The Life of Emile Zola)
• 1938: Δε θα τα πάρεις μαζί σου (You Can't Take It with You)
• 1939: Όσα Παίρνει ο Άνεμος (Gone with the Wind)
• 1940: Ρεβέκκα (Rebecca)
• 1941: Η κοιλάδα της κατάρας / Η πράσινή μου κοιλάδα (How Green Was My Valley)
• 1942: Κυρία Μίνιβερ (Mrs. Miniver)
• 1943: Καζαμπλάνκα (Casablanca)
• 1944: Ο Δρόμος της Αγάπης (Going My Way)
• 1945: Το Χαμένο Σαββατοκύριακο (The Lost Weekend)
• 1946: Τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας (The Best Years of Our Lives)
• 1947: Συμφωνία Κυρίων (Gentleman's Agreement)
• 1948: Άμλετ (Hamlet)
• 1949: Όλοι οι Άνθρωποι του Βασιλιά (All the King's Men)
• 1950: Όλα για την Εύα (All about Eve)
• 1951: Ένας Αμερικανός στο Παρίσι (An American in Paris)
• 1952: Το Όγδοο Θαύμα (The Greatest Show on Earth)
• 1953: Όσο υπάρχουν άνθρωποι / Από εδώ ως την αιωνιότητα (From Here to Eternity)
• 1954: Το λιμάνι της αγωνίας (On the Waterfront)
• 1955: Μάρτι (Marty)
• 1956: Ο Γύρος του Κόσμου σε 80 Μέρες (Around the World in 80 Days)
• 1957: Η Γέφυρα του Ποταμού Κβάι (The Bridge on the River Kwai)
• 1958: Ζιζί (Gigi)
• 1959: Μπεν Χουρ (Ben Hur)
• 1960: Η Γκαρσονιέρα (The Apartment)
• 1961: Γουέστ Σάιντ Στόρι (West Side Story)
• 1962: Ο Λόρενς της Αραβίας (Lawrence of Arabia)
• 1963: Τομ Τζόουνς (Tom Jones)
• 1964: Ωραία μου Κυρία (My Fair Lady)
• 1965: Η Μελωδία της Ευτυχίας (The Sound of Music)
• 1966: Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (A Man for All Seasons)
• 1967: Ιστορία ενός Εγκλήματος (In the Heat of the Night)
• 1968: Όλιβερ! (Oliver!)
• 1969: Ο Καουμπόι του Μεσονυχτίου (Midnight Cowboy)
• 1970: Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας (Patton)
• 1971: Ο Άνθρωπος από τη Γαλλία (The French Connection)
• 1972: Ο Νονός (The Godfather)
• 1973: Το Κεντρί (The Sting)
• 1974: Ο Νονός ΙΙ (The Godfather Part II)
• 1975: Στη Φωλιά του Κούκου (One Flew over the Cuckoo's Nest)
• 1976: Ρόκυ (Rocky)
• 1977: Ο Νευρικός Εραστής (Annie Hall)
• 1978: Ο Ελαφοκυνηγός (The Deer Hunter)
• 1979: Κράμερ εναντίον Κράμερ (Kramer vs. Kramer)
• 1980: Συνηθισμένοι Άνθρωποι (Ordinary People)
• 1981: Οι Δρόμοι της Φωτιάς (Chariots of Fire)
• 1982: Γκάντι (Gandhi)
• 1983: Σχέσεις Στοργής (Terms of Endearment)
• 1984: Αμαντέους (Amadeus)
• 1985: Πέρα από την Αφρική (Out of Africa)
• 1986: Πλατούν (Platoon)
• 1987: Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας (The Last Emperor)
• 1988: Ο Άνθρωπος της Βροχής (Rain Man)
• 1989: Ο Σωφέρ της Κυρίας Νταίζυ (Driving Miss Daisy)
• 1990: Χορεύοντας με τους Λύκους (Dances With Wolves)
• 1991: Η Σιωπή των Αμνών (The Silence of the Lambs)
• 1992: Οι Ασυγχώρητοι (Unforgiven)
• 1993: Η Λίστα του Σίντλερ (Schindler's List)
• 1994: Φόρεστ Γκάμπ (Forrest Gump)
• 1995: Braveheart
• 1996: Ο Άγγλος ασθενής (The English Patient)
• 1997: Τιτανικός (Titanic)
• 1998: Ερωτευμένος Σαίξπηρ (Shakespeare in Love)
• 1999: American Beauty
• 2000: Ο Μονομάχος (Gladiator)
• 2001: Ένας Υπέροχος Άνθρωπος (A Beautiful Mind)
• 2002: Σικάγο (Chicago)
• 2003: Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η Επιστροφή του Βασιλιά (The Lord of the Rings: The Return of the King)
• 2004: Million Dollar Baby
• 2005: Crash
• 2006: Ο Πληροφοριοδότης (The Departed)
• 2007: Καμιά Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους (No Country For Old Men)
• 2008: Slumdog Millionaire
• 2009: The Hurt Locker
• 2010: Ο Λόγος του Βασιλιά (The King's Speech)
• 2011: The Artist
• 2012: Επιχείρηση: Argo (Argo)
• 2013: 12 Χρόνια Σκλάβος (12 Years a Slave)
• 2014: Birdman ή Η Απρόσμενη Αρετή της Αφέλειας (Birdman)
• 2015: Spotlight: Όλα στο Φως (Spotlight)
• 2016: Moonlight
• 2017: Η Μορφή του Νερού (The Shape of Water)
• 2018: Το Πράσινο Βιβλίο (Green Book)
• 2019: Παράσιτα (기생충)
• 2020: Η Χώρα των Νομάδων (Nomadland)
• 2021: CODA: Στον Ρυθμό της Καρδιάς (CODA)
• 2022: Τα Πάντα Όλα (Everything Everywhere All at Once)

• Επίσημη βάση δεδομένων βραβείων Όσκαρ Αρχειοθετήθηκε 2008-07-07 στο Wayback Machine. (Αγγλικά) (χρησιμοποιήθηκε κυρίως για τα στατιστικά υποψηφιοτήτων και βραβεύσεων)
• IMDb (Αγγλικά) (χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ανεύρεση πρωτότυπων τίτλων μη αγγλόφωνων παραγωγών)
• Cine.gr (χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ανεύρεση ελληνικών τίτλων)
• "Όσκαρ: 73 χρόνια ιστορίας" (Χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την ανεύρεση ελληνικών τίτλων)

• Επίσημη σελίδα(Αγγλικά)
• "Όσκαρ: 73 χρόνια ιστορίας" in.gr, Έρευνα-Σύνταξη: Σοφία Σταυριανίδου, Χάρης Φιλιάγκος Επιμέλεια: Ηλίας Βεργίτσης, ανάκτηση 16/10/2007
•   Όσκαρ (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)