Тамарынд індыйскі (лац.: Tamarindus indica), індыйскі фінік — расліна сямейства бабовых (Fabaceae), адзіны прадстаўнік роду Тамарынд.
Гэта трапічнае дрэва, радзімай якога з’яўляецца ўсходняя Афрыка, у тым ліку сухія ліставыя лясы Мадагаскару. У дзікім выглядзе ён расце ў Судане, але ў цяперашні час расліна распаўсюджаная на тэрыторыі большасці трапічных краінаў Азіі, а таксама ў Лацінскай Амерыцы і на Карыбах.
Тамарынд | |||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||
Tamarindus indica L. | |||||||||||||||
Адзіны від | |||||||||||||||
Tamarindus indica L. — Тамарынд індыйскі | |||||||||||||||
|
Дрэва можа дасягаць 20 метраў у вышыню і застаецца вечназялёным у рэгіёнах без сухіх сезонаў. Драўніна складаецца са шчыльнай цёмна-чырвонай сэрцавіны і мяккай жаўтаватай забалоні. Ліст складанае, складаецца з 10-40 тонкіх лісцікаў. Кветкі сабраныя у суквецці. Плод — карычневы струкападобны боб, які складаецца з мяккай пульпы і мноства шчыльных сямян. Насенне можа надразацца дзеля паскарэння прарастання.
Тамарынд таксама называюць індыйскім фінікам, гэта пераклад з арабскага تمر هندي tamr hindī. У Малайзіі яго называюць асам на малайскай мове і сві боэй на дыялекце хокіен. У Інданезіі ён таксама называецца асем (ці асам) Jawa (азначае яванскі асам) на інданезійскай мове. На Філіпінах яго называюць «сампалок». У Індыі ён называецца імлі (на хіндзі), тэтул — tẽtul (па-бенгальску), сіямбала — siyambala (сінгальская мова), чынтачэту — Chintachettu (дрэва) і чынтапанду — Chintapandu (плады) на тэлугу, а па-тамільску і на малаяламе — пулі (puli). На мове канада — хунасе (hunase). Па-малагасійску — ваамадзіла (voamadilo). Адпаведны в’етнамскі тэрмін — ме. У Тайландзе яго называюць ма-хкам.
Мякаць плада прыдатная да ежы і папулярная. Яна ўжываецца ў якасці закрасы як у азіяцкай, так і ў лацінаамерыканскай кухнях. Таксама з’яўляецца важным інгрэдыентам папулярных у Вялікабрытаніі вустэрскага соўсу і гароднінавага соўсу HP (HP sauce). Мякаць зялёнай садавіны вельмі кіслая на смак і ўжываецца ў прыгатаваньні вострых страваў. Спелыя плады больш салодкія і могуць ужывацца для прыгатаваньня дэсертаў, напояў, закусак.
Мякаць, лісце і кара ўжываюцца таксама і ў медыцыне. Напрыклад, на Філіпінах лісце традыцыйна выкарыстоўваецца для прыгатавання травяной гарбаты, якая здымае ліхаманку пры малярыі. Дзякуючы сваім гаючым уласцівасцям тамарынд ужываецца ў Аюрведзе для лячэння захворванняў апарату траўлення.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Тамарынд, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.