Merfyn Frych: Brenin Gwynedd
Roedd Merfyn Frych, neu Merfyn Frych ap Gwriad (bu farw 844), yn frenin Gwynedd ar ddechrau'r 9g.
| Merfyn Frych | |
|---|---|
| Ganwyd | 8 g  Teyrnas Gwynedd |
| Bu farw | 844 Teyrnas Gwynedd |
| Dinasyddiaeth | Teyrnas Gwynedd |
| Galwedigaeth | brenin neu frenhines |
| Swydd | Teyrnas Gwynedd, Teyrnas Manaw a'r Ynysoedd |
| Rhagflaenydd | Hywel ap Rhodri Molwynog |
| Tad | Gwriad ap Elidyr |
| Mam | Ethyllt ferch Cynan |
| Priod | Nest ferch Cadell |
| Plant | Rhodri Mawr, Gwriad ap Merfyn |
Bywgraffiad
Daeth Merfyn Frych yn frenin Gwynedd yn 825 ar farwolaeth Hywel Farf-fehinog ap Caradog, er ei fod efallai wedi ennill grym ym Môn ers 818. Yn ôl y traddodiad barddol, daeth Merfyn o "Fanaw", ond mae'n ansicr a yw hyn yn cyfeirio at Ynys Manaw neu at hen deyrnas Manaw Gododdin (yn Yr Alban heddiw). Ar groes ar Ynys Manaw mae arysgrif Crux Guriat. Credir fod y groes yn dyddio o'r wythfed neu'r 9g, felly mae'n bosibl mai tad Merfyn oedd y "Guriat" yma. Efallai fod ei hawl ar orsedd Gwynedd trwy ei fam Esyllt, merch Cynan ap Rhodri Molwynog.
Gwnaeth Merfyn gynghrair â theulu brenhinol Powys trwy briodi'r Dywysoges Nest, merch Cadell ap Brochfael a chwaer Cyngen, brenin Powys. Er gwaethaf ymosodiadau gan y Daniaid, llwyddodd Merfyn i ddal ei afael ar ei deyrnas ac ar ei farwolaeth yn 844 daeth ei fab Rhodri Mawr yn frenin yn ei le.
Cyfeiriadau
| O'i flaen : Hywel ap Rhodri Molwynog | Brenhinoedd Gwynedd | Olynydd : Rhodri Mawr ap Merfyn |
This article uses material from the Wikipedia Cymraeg article Merfyn Frych, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Rhoddir testun y dudalen ar gael ar delerau'r drwydded CC BY-SA 4.0, heblaw ei fod wedi nodi'n wahanol. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Cymraeg (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.