Marrakech

Mae'n cael ei hadnabod fel y "Ddinas Goch" ac mae'n un o bedair dinas ymherodrol Moroco, gyda Rabat, Meknès a Fes. Mae ganddi boblogaeth o 1,070,838 (2004), ac mae'n brifddinas talaith Marrakech-Tensift-El Haouz, ger troedfryniau Mynyddoedd yr Atlas yn ne canolbarth Moroco.

Marrakech

Math	dinas, dinas fawr
Poblogaeth	966,987
Sefydlwyd	1065
Pennaeth llywodraeth	Fatima Ezzahra El Mansouri
Cylchfa amser	Western European Time, UTC±00:00
Gefeilldref/i	Sousse, Granada, Marseille, Clermont-Ferrand, Tombouctou, Tashkent, Ajaccio, Tours, Dinas Efrog Newydd, Mecca, Paris, Madrid, Odesa, Sidi Bennour, Granby
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Imperial cities of Morocco
Sir	Marrakesh Prefecture
Gwlad	Moroco
Arwynebedd	230 km²
Uwch y môr	468 metr
Cyfesurynnau	31.62947°N 7.98108°W
Cod post	40000
MA-MAR
Pennaeth y Llywodraeth	Fatima Ezzahra El Mansouri
Sefydlwydwyd gan	Abu Bakr ibn Umar
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Fel nifer o ddinasoedd yng Ngogledd Affrica a'r Dwyrain Canol, mae Marrakech yn cynnwys hen ddinas gaerog (y medina) a dinas fodern gerllaw (sef y Gueliz neu ville nouvelle). Fe'i gwasanaethir gan Faes Awyr Rhyngwladol Ménara (RAK) a rheilffordd sy'n ei chysylltu â Casablanca a'r gogledd. Marrakech yw'r dryddedd ddinas ym Moroco o ran poblogaeth ar ôl Casablanca a Rabat.

Mae Marrakech yn ddinas hanesyddol a ystyrir yn llawer mwy "Affricanaidd" na'r dinasoedd mawr eraill ac a nodweddir gan ei diwylliant Berber. Cafodd ei sefydlu yn 1062 gan y swltan Almoravid Yusuf ibn Tashfin. Tyfodd i fod yn brifddinas economaidd a diwylliannol de Moroco ac am gyfnod yn yr Oesoedd Canol bu'n brifddinas y wlad gyfan hefyd.

Ceir y souq (marchnad awyr agored) mwyaf yn y wlad yma ac mae'r ddinas yn enwog hefyd am y Djemaa el Fna, sgwâr mawr agored sy'n fwrlwm o acrobatiaid, diddanwyr, chwedleuwyr a cherddorion o fore tan nos pryd mae'n troi'n fath o fwyty fawr agored gyda nifer o stondinau bwyd.

Mae medina Marrakech yn Safle Treftadaeth y Byd ar restr UNESCO.

Ceir sawl parc a gardd yn y ddinas, yn cynnwys Gardd Majorelle a Gerddi Menara.

Marrakech yw prifddinas a chanolfan weinyddol talaith Marrakech-Tensift-El Haouz. Rheolir Marrakech gan Gyngor Dinas o 80 o gynrychiolwyr etholedig. Yn haf 2009, enillodd dinas Marrakech le yn hanes merched Moroco pan etholodd cyfarfod llawn o'r cyngor Mme Fatima Zohra El Mansouri yn faer: dyma'r tro cyntaf i ferch ddod yn faer yn hanes Moroco gyfan.

 

 

Panorama o'r Djemma el Fna

• Ibn al-Banna al-Marrakushi (1256 - tua 1321), mathemategydd a seryddwr
• Élisabeth Guigou (g. 1946), gwleidydd
• Mordechai Vanunu (g. 1954), gwyddionydd

•   Sbaen - Granada
•   Mali - Timbuktu