Karl Jenkins: Cyfansoddwr a cherddor o Gymro (ganwyd 1944)

Mae rhai o'i weithiau mwyaf adnabyddus yn cynnwys y gân "Adiemus" (1995), o albwm cyfres Adiemus; Palladio (1995); The Armed Man (2000); ei Requiem (2005); a'i Stabat Mater (2008).

Karl Jenkins
Ganwyd	Karl William Jenkins  17 Chwefror 1944  Pen-clawdd
Label recordio	Virgin Records, Caroline Records, Deutsche Grammophon
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Prifysgol Caerdydd Yr Academi Gerdd Frenhinol Ysgol Gowerton
Galwedigaeth	cyfansoddwr, chwaraewr sacsoffon, allweddellwr, chwaraewr obo, cerddor jazz
Cyflogwr	Prifysgol Glasgow Prifysgol Morgannwg
Adnabyddus am	Stabat Mater, Requiem, In These Stones Horizons Sing, The Armed Man – A Mass for Peace
Arddull	jazz, roc blaengar, cerddoriaeth yr oes newydd, cerddoriaeth glasurol
Priod	Carol Barratt
Gwobr/au	CBE, Marchog Faglor, honorary Fellow of the Learned Society of Wales
Gwefan	http://www.karljenkins.com, http://www.karljenkins.com/

Magwyd Jenkins yn Penclawdd, Penrhyn Gŵyr. Roedd ei dad yn athro yn yr ysgol leol ac yn organydd a meistr y côr ym Mhenclawdd. Ganddo ef y cafodd Jenkins ei hyfforddiant cerddorol cyntaf. Ar ochr ei dad, roedd ei ddadcu yn löwr.

Bu farw ei fam pan oedd yn 4 mlwydd oed. Ar ochr ei fam, roedd ei ddadcu yn forwr o Sweden a deithiodd i Gymru lle priododd ei famgu, casglwr cocos.

Aeth i Ysgol Ramadeg Tregwyr, ac wedyn i Brifysgol Cymru, Caerdydd, lle cyfarfu a'i wraig. Yn 1966 aeth i Lundain i astudio yn yr Academi Gerdd Frenhinol.

Am y rhan fwyaf o'i yrfa gynnar, adnabyddwyd ef fel cerddor jazz a jazz-roc. Bu'n chwarae amryw o offerynnau gan gynnwys sacsoffon soprano a baritôn, allweddellau ac obo. Ymunodd â grŵp o gyfansoddwr jazz Graham Collier, ac yn ddiweddarach cyd-sefydlodd y band Nucleus a enillodd y wobr gyntaf yn y Montreux Jazz Festival yn 1970. Bu'n chwarae yng Nghlwb Ronnie Scott a chwarae gyda'r band Soft Machine yn y 70au.

Cyfansoddodd gerddoriaeth i nifer o hysbysebion gan gynnwys Levi, British Airways, Renault, Volvo a Pepsi.

Erbyn hyn mae'n fwy adnabyddus fel cyfansoddwr clasurol gan dderbyn comisiynau gan y Bale Brenhinol, Cerddorfa Genedlaethol Ieuenctid Cymru, Bryn Terfel, ac Evelyn Glennie.

Roedd yn westai yng nghoroni Siarl III am fod un o'i gyfansoddiadau yn cael ei chwarae yn ystod y seremoni. Dangoswyd wyneb Jenkins ar y darllediad gyda'i wedd unigryw o wallt hir gwyn, mwstash a sbectol fawr, a chafwyd nifer fawr o sylwadau digrif ar y cyfryngau cymdeithasol amdano. I'r rhai oedd nad yn ei adnabod, tybiwyd efallai mai Meghan Markle ydoedd mewn cuddwisg. Roedd Markle eisoes wedi datgan na fyddai hi a'r Tywysog Harri yn mynd i'r coroni.

• Adiemus (1994)
• Palladio (1996)
• Imagined Oceans
• The Armed Man (1999)
• Dewi Sant
• Ave Verum
• Requiem (2005)
• The Peacemakers (2011)
• Cantata Memoria – Er Mwyn y Plant (2016)