Gwleidyddiaeth Cymru

Rheolir llywodraeth leol yng Nghymru gan awdurod unedol.

Mae'r erthygl hon yn rhan o'r gyfres: Gwleidyddiaeth Cymru

Llywodraeth Cymru Prif Weinidog: Mark Drakeford Polisïau unigryw Cymru Cabinet Cwnsler Cyffredinol: Jeremy Miles AC Pleidiau Gwleidyddol Senedd Cymru Cyfraith Gyfoes Cymru Mesurau rhestr Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol Offerynnau Statudol Llywydd: Elin Jones Prif Weithredwr a Chlerc: Manon Antoniazzi Comisiwn y Senedd Aelodau (ASau): 2021 Etholaethau a rhanbarthau etholiadol Etholiadau: 1999, 2003, 2007, 2011, 2016, 2021 Cymru o fewn y DU Llywodraeth ei Mawrhydi Ysgrifennydd Gwladol: Simon Hart Swyddfa Cymru Prif Bwyllgor Pwyllgor Dethol Deddf Llywodraeth Cymru 2006 Etholaethau'r DU Etholaethau Cymru Etholiadau: 1979, 1983, 1987, 1992, 1997, 2001, 2005, 2010, 2015 Cymru o fewn yr UE Senedd Ewrop Etholaeth Senedd Ewrop Etholiadau: 1979, 1984, 1989, 1994,    1999, 2004, 2009 Isadrannau Cymru Awdurdodau unedol Cymru Siroedd cadw yng Nghymru Siroedd Cymru cyn ad-drefnu 1974 Rhestr o ddinasoedd Cymru Rhestr trefi Cymru Rhestr cymunedau Cymru Gweithgarwch gwleidyddol Cenedlaetholdeb Datganoli Cymru Annibyniaeth Cymru Heddychiaeth Pleidiau gwleidyddol

gweld • sgwrs • golygu

Mae Cymru yn wlad sydd yn rhan o'r Deyrnas Unedig (DU). Mae'r DU yn frenhiniaeth seneddol ddemocrataidd. Llywodraethir Cymru gan system Model Cadw Pwerau, lle restrir holl faterion dan reloaeth Senedd y DU, gyda'r gweddill o dan reolaeth Senedd Cymru. Mae Cymru yn ethol 40 aelod i Senedd y DU.

Mae Swyddfa Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn cefnogi Ysgrifennydd Cymru ac Is-Ysgrifenyddion Gwladol Seneddol gan gynrychioli Llywodraeth y DU yng Nghymru ac yn cynrychioli Cymru yn Llywodraeth y DU.

Rheolir llywodraeth leol yng Nghymru gan 22 o awdurdodau unedol.

Mae Senedd Cymru yn gorff etholedig sy'n cynrychioli Cymru a’i phobl ac yn deddfu ar gyfer Cymru ac yn dwyn Llywodraeth Cymru i gyfrif.

Cafodd y Senedd ei sefydlu yn 1997 ar ôl refferendwm datganoli i Gymru. Hyd at 2020, cydnabyddwyd fel Cynulliad Cenedlaethol Cymru, cyn y newid enw i Senedd Cymru. Mae gan y Senedd 60 o aelodau, ond mae cynlluliau i gynyddu hyn i 96. Ar hyn o bryd mae 30 aelod Llafur Cymru, 16 aelod Ceidwadwyr Cymreig, 12 aelod Plaid Cymru, 1 o’r Democratiaid Rhyddfrydol Cymru ac 1 annibynnol. Bydd etholiad nesaf Senedd Cymru ar Fai 7, 2026.

Rhestr Wicidata:

• Cenedlaetholdeb Cymreig
• Cynulliad Cenedlaethol Cymru
• Etholiadau yng Nghymru
• Heddychiaeth yng Nghymru
• Materion cymdeithasol yng Nghymru
• Prif Weinidog Cymru
• Swyddfa Cymru
• Ysgrifennydd Gwladol Cymru
• Rhestr o gerrig milltir pwysig yng ngwleidyddiaeth Cymru

  Eginyn erthygl sydd uchod am Gymru. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.