Sefydliad Masnach Y Byd

Craidd y gyfundrefn yw Cytundeb Sefydliad Masnach y Byd a gychwynwyd yn 1 Ionawr 1995 ac a arwyddwyd yn Ebrill 2004 ym Marrakech, Moroco, gan y rhan fwyaf o bwerau economaidd mawr y byd ac a gydnabuwyd ar ôl hynny gan eu seneddau. Bwriad swyddogol y sefydliad yw cynorthwyo cynhyrchwyr nwyddau a gwasanaethau, allforwyr a mewnforwyr, i weithredu a hynny trwy gyfyngu rhwystrau i fasnach. Yn 2017 roedd gan y gyfundrefn 164 aelod-wladwriaeth. Nid yw Iran a rhan helaeth y byd Arabaidd yn aelodau. Ffrangeg, Sbaeneg a Saesneg yw ei hieithoedd swyddogol.

Sefydliad Masnach y Byd

Enghraifft o'r canlynol	sefydliad rhyngwladol
Dechrau/Sefydlu	1 Ionawr 1995
Yn cynnwys	WTO panel, WTO General Council, WTO iLibrary
Lleoliad yr archif	WTO archives
Pennaeth y sefydliad	Rheolwr Gyfarwyddwr Sefydliad Masnach y Byd
Gweithwyr	640
Isgwmni/au	WTO General Council
Ffurf gyfreithiol	subject of international law
Pencadlys	CAnolfan William Rappard
Enw brodorol	World Trade Organization
Gwladwriaeth	Y Swistir
Gwefan	https://www.wto.org/
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Ers 2001, mae Sefydliad Masnach y Byd yn dilyn cyfarwyddiadau Cylch Doha, a gytunwyd yn Doha, prifddinas Qatar, sef 'Popeth Ond Arfau'. Er nad yw'n un o asiantaethau arbennig y Cenhedloedd Unedig, mae ganddo gysylltiadau â'r gyfundrefn honno. Lleolir ei bencadlys yn ninas Genefa, Y Swistir. Yn 2013, daeth y diplomydd Brasilaidd Roberto Azevêdo yn Gyfarwyddwr Cyffredinol Sefydliad Masnach y Byd, gan olynu'r Ffrancwr Pascal Lamy.

Ers diwedd y 1990au, mae Sefydliad Masnach y Byd dan feirniadaeth lem mudiadau gwleidyddol amgen sy'n gwrthwynebu yr hyn a alwent yn "hybu globaleiddio'r economi ryngwladol" a "rhoi rhwydd hynt" i fasnachwyr y gwledydd cyfoethog ar draul gweithwyr mewn gwledydd llai datblygedig a'r tlodion yn gyffredinol. Mewn canlyniad mae cynadleddau'r sefydliad wedi bod yn ffocws i wrthdystio ar raddfa eang.