Corwen: Tref a chymuned yn Sir Ddinbych

Saif yn Nyffryn Edeirnion ar lôn yr A5 rhwng Betws-y-Coed (23 milltir) a Llangollen (11 milltir). I'r gogledd mae Rhuthun (13 milltir) ac i'r de y mae'r Bala (12 milltir).

Corwen

Math	cymuned, tref
Daearyddiaeth
Sir	Sir Ddinbych
Gwlad	Cymru
Yn ffinio gyda	Cynwyd
Cyfesurynnau	52.98°N 3.379°W
Cod SYG	W04000147
Cod OS	SJ075435
Cod post	LL21
Gwleidyddiaeth
AC/au	Ken Skates (Llafur)
AS/au	Simon Baynes (Ceidwadwyr)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Mae Afon Dyfrdwy yn llifo heibio i'r dref. Yn yr Oesoedd Canol roedd Corwen yn rhan o gwmwd Dinmael. Mae gan y dref gysylltiadau ag Owain Glyndŵr; cymysg fu'r ymateb i'r cerflun cyntaf o'r arwr a godwyd ar y sgwâr, ond mae'r Tywysog ar ei farch (gweler y llun) wedi'i dderbyn gyda breichiau agored. Yn flynyddol ers 2009 ceir gorymdaith drwy'r dref a dathliadau dros gyfnod o ddeuddydd i ddathlu Diwrnod Glyn Dŵr (Medi 16). Ceir hefyd hen domen neu fwnt sef Castell Glyndŵr tua kilometr i'r dwyrain, i gyfeiriad y Waun.

Dyma ble'r oedd Pafiliwn Corwen.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Ken Skates (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Simon Baynes (Ceidwadwyr).

• Mary Lloyd (1819–96), ffeminist, cerflunydd a lesbiad Cymreig arloesol o deulu Plas Rhagad
• Elena Puw Morgan (1900-73), nofelydd
• D. Tecwyn Lloyd (1914-92), awdur a golygydd

 

• Cynhaliwyd Eisteddfod Corwen gan y Gwyneddigion ym 1789.
• Cynhaliwyd Eisteddfod Genedlaethol Cymru Corwen ym 1919.

• Caer Drewyn - bryngaer o Oes yr Haearn ar Fynydd y Gaer a gysylltir ag Owain Gwynedd ac Owain Glyn Dŵr
• Mwnt Owain Glyndŵr - 3 milltir i'r dwyrain
• Y Rug - plasdy'r Salbriaid a'r Wynniaid ar ei hôl hwy, lle ceir Capel y Rug (yng ngofal Cadw).
• Rheilffordd Llangollen

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:

•  
  Corwen, tua 1778
•  
  Yr hen westy, tua 1875
•  
  Dathliadau Owain Glyn Dŵr; Medi 2013
•  
  Dathliadau Owain Glyn Dŵr; Medi 2013
•  
  Dathliadau Owain Glyn Dŵr; Medi 2013
•  
  Tafarn y Delyn a Banc y Nat West, canol y dref.
•  
  Eglwys Sant Mihangel a Sant Sulien
•  
  Twr a chloc yr eglwys
•  
  Ffenestr
•  
  Y "Coleg" yng ngefn yr eglwys
•  
  Cefn yr eglwys
•  
  Yr eglwys o'r llwybr ochor

• Croes Corwen: croes eglwysig
• Gorsaf reilffordd Corwen