Afon Tywi: Afon yn Sir Gaerfyrddin
Mae Afon Tywi yn afon yn ne-orllewin Cymru.
Hi yw'r afon hwyaf sy'n gyfangwbl yng Nghymru, yn 108 km (68 milltir) o hyd.
 | |
| Math | afon  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 52.2531°N 3.7564°W, 51.75389°N 4.38806°W |
| Tarddiad | Mynyddoedd Cambria |
| Aber | Bae Caerfyrddin |
| Llednentydd | Afon Brân, Afon Cothi, Afon Gwili, Afon Sawdde, Afon Dulais, Afon Dulais |
| Dalgylch | 1,333 cilometr sgwâr |
| Hyd | 121 cilometr |
| Arllwysiad | 45 metr ciwbic yr eiliad |
| Statws treftadaeth | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig |
| Manylion | |
Cwrs
Mae Afon Tywi yn tarddu ar lethrau Crug Gynan, yn agos i'r ffin rhwng Ceredigion a Phowys. Yn fuan wedyn mae'n llifo trwy Llyn Brianne, cronfa a ffurfiwyd trwy adeiladu argae ar draws yr afon. Pwrpas yr argae yw rheoli llif yr afon, a'i gwneud yn bosibl i gymeryd dŵr o'r afon yn Nant Garedig. Mae'r cynllun yma yn darparu dŵr i ran helaeth o ardaloedd diwydiannol de Cymru. Yn fuan ar ôl iddi adael y llyn, mae Afon Doethïe yn ymuno â hi.
Mae'r afon yn llifo tua'r de-orllewin ac yn cyrraedd Sir Gaerfyrddin gan lifo trwy Llanymddyfri, lle mae Afon Brân yn ymuno â hi, Llanwrda a Llangadog, lle mae Afon Sawdde yn ymuno. Mae Afon Dulais yn ymuno ychydig cyn cyrraedd Llandeilo ac Afon Cennen yn fuan wedyn. Ychydig ar ôl mynd heibio Llanarthne, mae Afon Cothi yn ymuno. Mae'n llifo trwy dref Caerfyrddin, lle mae Afon Gwili yn ymuno yn Abergwili. Mae'n cyrraedd y môr gerllaw Llansteffan, gan rannu aber ag Afon Tâf ac Afon Gwendraeth.
Cyfeiriadau
This article uses material from the Wikipedia Cymraeg article Afon Tywi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Rhoddir testun y dudalen ar gael ar delerau'r drwydded CC BY-SA 4.0, heblaw ei fod wedi nodi'n wahanol. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Cymraeg (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.