Achos Llys Arweinwyr Llywodraeth Catalwnia, 2019

Mae'r 18 diffynnydd bron i gyd yn gyn-aelodau o gabined Llywodraeth Catalwnia ac yn cynnwys Carme Forcadell (Arlywydd Senedd Catalwnia), Jordi Sànchez (Llywydd Cyngres Genedlaethol Catalwnia) a Jordi Cuixart (Llywydd yr Òmnium Cultural). Cânt eu herlyn am nifer o droseddion honedig gan gynnwys hybu annibyniaeth y wlad, gwrthryfela a chamddefnydd o arian cyhoeddus (neu 'embeslad') a wariwyd pan drefnodd Llywodraeth Catalwnia Refferendwm ynghylch annibyniaeth yn Hydref 2017.

Achos llys arweinwyr Llywodraeth Catalwnia, 2019

Enghraifft o'r canlynol	trial
Rhan o	Catalan independence process
Dechreuwyd	30 Hydref 2017
Daeth i ben	14 Hydref 2019
Rhagflaenwyd gan	Trial 9-N of Artur Mas, Joana Ortega and Irene Rigau
Lleoliad	Palacio de Justicia
Prif bwnc	refferendwm ynghylch annibyniaeth Catalwnia 2017
Gwladwriaeth	Sbaen
Rhanbarth	Madrid
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Barnwr yr achos yw Manuel Marchena. Yn y cyfamser, mae Carles Puigdemont yn parhau yn alltud yng Ngwlad Belg, lle mae'n rhydd i wneud sylwadau ar faterion gwleidyddol Catalwnia, gan gynnwys yr achos hwn.

Mae Amnest Rhyngwladol, y Cenhedloedd Unedig a nifer o gyrff a sefydliadau eraill wedi mynegi eu pryder fod Sbaen wedi torri hawliau dynol yr amddiffynion..

Mae'r Erlynydd yn ymgorffori erlynwyr y cyrff canlynol:

1. Swyddfa Erlynydd Gwladwriaeth Sbaen
2. Erlynydd y Wladwriaeth
3. Plaid asgell-dde Sbaen, Vox

• Amnest Rhyngwladol: 15 Hydref 2018, galwodd Amnes i Lywodraeth Sbaen ryddhau'r amddiffynwyr gan fod eu dal mewn carchar yn "anghyfiawn ac eithafol". Gwrthododd Sbaen roi caniatad i Amnest fod yn bresenol yn y llys i fonitro a sicrhau tegwch.
• Ar 21 Tachwedd 2018, cyhoeddodd 120 o athrawon prifysgol lythyr yn y papur Eldiario.es y cyhuddiad o wrthryfela yn dal dŵr. A group of MEPs stated that they wanted to attend the trial as observers.
• Y Cenhedloedd Unedig: "pre-trial detention should be considered a measure of last resort", 7 Mawrth 2018.
• Yn Nhachwedd 2018, galwodd y American Political Science Association, sy'n cynrychioli 10,000 o athrawon prifysgol lythyr yn galw ar Prif Weinidog Sbaen Pedro Sánchez i "roi'r gorau i bryfocio'r amddiffywyr.

Ceir chwe diffynnydd arall a fydd ymddangos mewn llys gwahanol, sef Uwch Lys Cyfiawnder Catalwnia: Ramona Barrufet, Mireia Boya Busquet, Lluís Corominas, Lluís Guinó, Joan Josep Nuet a Anna Simó. Bwriedir hefyd erlyn pedwar pennaeth y Mossos, sef heddlu Catalwnia, am gydweithio gyda Llywodraeth Catalwnia, sef Josep Lluís Trapero Álvarez, Pere Soler, César Puig i Casañas a Teresa Laplana. Mae'r erlynydd yn galw am ddedfryd o garchar i'r pedwar: 11 mlynedd yr un.