Шывамăш (вырăсла водород) — хими элеменчĕсен периодикăллă системинчи пĕрремĕш тата чи çăмăл элемент.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Шывамăш / Hydrogenium (H) | |
---|---|
Атом номерĕ | 1 |
Ансат япалалăхăн курăмĕ | тĕссĕр, тутăсăр тата шăршсăр газ |
Атом палăрăмĕсем | |
Атом масси (моль масси) | 1,00794 а. е. м. (г/моль) |
Атом радиусĕ | 79 пм |
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) | 1311,3 кДж/моль (эВ) |
Электронсен конфигурацийĕ | 1s1 |
Химилле палăрăмсем | |
Ковалентла радиус | 32 пм |
Ион радиусĕ | 54 (−1 e) пм |
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) | 2,20 |
Электрод потенциалĕ | |
Оксидлав капашĕсем | 1, −1 |
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
Тачăлăх | 0,0000899 (при 273K (0 °C)) г/см³ |
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 14,235 Дж/(K·моль) |
Ăшăяраслăх | 0,1815 Вт/(м·K) |
Шăрану температури | 14,01 K |
Шăраннин пайлавла ăшши | 0,117 кДж/моль |
Вĕрев температури | 20,28 K |
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 0,904 кДж/моль |
Моль калăпăшĕ | 14,1 см³/моль |
Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
Решетке тытăмĕ | гексагоналлă |
Решетке периочĕ | a=3,780 c=6,167 Å |
c/a танлашăнни | 1,631 |
Дебай температури | 110 K |
Çутçанталăкра анлă сарăлнă. Молекули икĕ атомран тăрать: Н2. Атомĕнче пĕр протон. 1H изотопăн палăрăмĕсемпе усă курса, ЯМР-спектроскопи меслечĕпе, органикăллă япалалăхсен анализĕсене ирттереççĕ.
Шывамашĕн хăшпĕр изотопĕсен пайăр ячĕсем пур: 1H — протий (Н), 2H — дейтери (D) тата 3H — трити (T).
H | 1 |
1,00794 | |
1s1 | |
Водород |
Чĕртсе ярсан е платинă катализаторĕ çӳмĕнче йӳçамăшпе пĕрлешĕнет.
Шывамăшĕн иккĕ капĕпе йӳçлĕамăшĕн пĕр капĕ пĕрлешнине кĕмсĕртӳ газĕ теççĕ.
Ăшăтнă чухне шывамăш каялла таврăнмалла кӳкĕртпе хутшăнни:
Азотпа — ăшăтнă чух, çӳллĕ пусăмлă катализатор (тимĕр) пулăшнипе:
Галогенсемпе галогеншывамăшсене туса хурать:
Хăрăмпа вĕри ăшăтнă чухне хутшăнать:
Шывамăш хастар металлсемпе хутшăнса гидридсем туса хурать:
Гидридсем — тăвар евĕр, хытă япала, çăмăллăн шывра уйрăлса ирĕлеççĕ:
Оксидсем металлсене таран чĕрĕлеççĕ:
Атомлă шывамăшĕпе Атом-шывамăшне пĕçерсе çыпăçтарни чухне усă кураççĕ. Водорда вакуумра пысăк ток парсан нейтронсем çуралаççĕ.
This article uses material from the Wikipedia Чăваш article Шывамăш, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Урăххине кăтартман пулсан ку материал CC BY-SA 4.0 лицензипе килĕшӳллĕн сарăлать. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Чăваш (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.