Nhlangono Wa Matiko Ya Yuropa

Mujeko
Ntsengo wa vanhu	742,452,000
Ntlimbano	72.9/km2 (188/sq mi)
Matiko
Tindzimi	Tindzimi ta Yuropa na tinwana

Ntwanono wa Yuropa (EU) i ntwanano lowu ngana swirho swa matiko ya 28 lama kumekaka e tikweni-nkulu ra Yuropa, lama tirhisanaka eka swa tipolitiki na ikhonomi. Ntwanano lowu wu simeke makete yin'we hi ku tirhisa milawu leyi fanaka e Yuropa. Milawu ya EU yi kondlotela ntsuxeko wa kufamba-famba ka vanhu, tinhundzu, vukorhokeri na mali eka makete lowu, ku veka milawu eka vululami na vutiko-xikaya, na ku tirhisiwa ka milawu leyi fanaka eka timhaka ta mabindzu, Vurimi, Vutshevi, na nhluvuko wa swifundza swa matiko ya wona. Endzeni ka ndzhawu ya Schengen, kuhava vulawuri bya tipasipoti. Nhlangano wa timali eka ntwanano lowu, wu simekiwile hi 1999 naswona wusungule kutirha hi lembe ra 2002, naswona wu akiwa hi swirho swa matiko ya 19 ya Ntwanano wa Yuropa, leswi tirhisaka mali ya Yuro.

Ntwanano wa Yuro, wu sukela eka nhlangano wa vaceri va makhala na Nsimbhi va Yuropa na Nhlangano wa swa ti ikhonomi ta Yuropa, leti simekiweke hi malembe ya 1951 e Pharisi na 1957 e Rhoma hikulandzelelana. Matiko yo sungula ku vumba ntwanano lowu akuri; Belgium, Furhwa, Ithali, Lukzenbheki, Netherlands na Germany ya N'walungu. Matiko man'wana ma nghenelele ntwanano lowu laha kuhlanganisiweke mafambisele ya ti ikhonomi, mindzhavuko, vululami leswaku ma entisa ntwanano na kutirhisana. Hambileswi kunga hava xirho lexi tshikeke ntwanano lowu, Ngilandhi yi leku tiyisiseni mbuyelo wa nhlawulo laha vaaka tiko varona va vhoteke ku huma eka ntwanano lowu hi Khotavuxika bya 2016. Ntwanano wa le Maastricht wu simeke vuakatiko bya Yuropa hi 1993.

Matiko ya ntwanano wa Yuropa mana vukorhokeri bya aka tinhundzu kutlula matiko man'wana ya misava. Hambileswi vaaka tiko va rona va ringanaka na 7.3% wa vanhu vamisava, kambe va voniwa vari lava fumeke ngopfu. Thlandlakwalano, 27 wa matiko ya wona eka 28, mana nhlayo leyi kulu ya nhluvuko na mahanyele ya vanhu, hikuya hi vulavisisi bya Nhlangano ya misava. Hi kutirhisa milawu ya matiko-xikaya leyi fanaka, Ntwanano lowu wukota ku tiyimela eka timhaka ta misava. Ntwanano lowu wuna ti ofisi ta wona e matikweni yotala ya misava naswona wuthlela wu tiyimela eka Nhlangano ya Matiko ya Misava, Nhlangano wa Mabindzu ya Misava, na Mintlawa ya Matiko lamakulu ya 7 na 20. Hikwalaho ka matimba yawona yo hlohlotela, Ntwanonao lowu wovoniwa tanhi hi mfumo wa matimba wa misava.