Lëtewsczi jãzëk (lët.
lietuvių kalba | |
---|---|
Òbsëga | Lëtwa, Pòlskô, Biôłorus, ë jinsze |
Lëczba mówiącëch | kòl 4 milionów |
Môl | - |
Pòchodzeniowe régòwanié | Jindoeùropejsczé jãzëczi *Bôłto-słowiańsczé jãzëczi **Bôłtëcczé jãzëczi ***Lëtewsczi jãzëk |
Alfabét | łacëzniany |
Òficjalny sztatus | |
Ùrzãdny jãzëk | Lëtwa, Pòlskô we gminié Puńsk/Punskas |
Regùlowany òb | Kòmisëjô lëtewsczégò jãzëka |
Kòdë jãzëka | |
ISO 639-1 | lt |
ISO 639-2 | lit |
ISO 639-3 | lit |
SIL | LIT |
lietuvių kalba) - jãzëk z bôłtëcczégò karna jãzëków, chtërim gôdô kòl 4 mil. lëdzë w Lëtwié, zôpôdnéj Biôłorusé ë gminié Puńsk/Punskas w Pòlscé (Suwalsczina) ë Lëtwinji na emigracëji.
Lëtewsczi ùznôwôny je za nôbaréj archaiczny jãzëk jindoeùroejsczi.
Lëtewsczi ë łotewsczi nié są dlô sã zrozumiôłé.
Nôstôrszy tekst w lëtewszim to rãkòpjis mòdlëtw: Òjcze Nasz, Anielsczé pòzdrowienié (Ave Maria), ë Jô wiérzã w Bòga; z knéżczi „Tractatus sacerdotalis” z 1503.
Tekst zôpisôny w translëteracëji:
Lëterackô wersëja lëtewsczégò zôczãłã pòwstôwac òd XVI stolaté. Czëdë pòjawiłë sã piérszé teksty w tym jãzëkù m. jin. Katechizm Martynasa Mažvydasa (piérszô knéga pò lëtewskù).
W 1629 w Wilnié Konstanty Szywrwid wëdôł piérszy słowôrz z lëtewsczim: trzëjjãzëczny lëtewskô-pòlskô-łacëzniany.
Do kùńca XVIII stolaté lëtewsczi bëł wiéjsczim jãzëkã ë pòmòcnym jãzëkã w Kòsclé. Bëł pòd wiôldzëmë wpłëwami białorusczégò ë pòlsczégò ë mòł baro szlachùjącą sytuacëjã jak dzysdniowy kaszëbsczi, abò biôłorusczi.
Dzysdniowi lëtewsczi ùstandardnił lëtewszci lingwista Jonas Jablonskis w 1901 ë 1919. Za pòdstawã wzął kòwnoską gwarã. Ùsunął pòlonizmë ë slawzimë z lëtewszczëznë.
A a | Ą ą | B b | C c | Č č | D d | E e | Ę ę |
Ė ė | F f | G g | H h | I i | Į į | Y y | J j |
K k | L l | M m | N n | O o | P p | R r | S s |
Š š | T t | U u | Ų ų | Ū ū | V v | Z z | Ž ž |
Lëterë ą ę į ų òznôczôją stôré nozalné zwãczi, chtëré dzysô wymwaiô sã jakò dłudżé mùńsczé samògòsczi. č š ž są czëtonë jak cz sz ż do kùńca XIX stolaté bëłë zôpisywônë jak w kaszëbsczim pò pòlskù, pòtim wprowôdzono tzw. husëtczi alfabét. Samògłùsczi ū į y òznaczają dłudżé u i i. Lëtera ė /e/ je szlachùjąca do miemiecczęgò e, a w niechtërëch kaszëbsczich dialektach jak ë.
Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.
This article uses material from the Wikipedia Kaszëbsczi article Lëtewsczi jãzëk, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Zamkłosc ùprzëstãpnianô na licencëje CC BY-SA 4.0, jeżlë nie pòdóno jinaczi. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Kaszëbsczi (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.