2020 Ел

Бу мәкаләдә хәзерге вакыйгалар сурәтләнә. Мәгълүмат вакыт үтүе белән үзгәрергә мөмкин. Сез 05:33 25 декабрь 2023 (UTC) вакытыннан мәкалә версиясен карыйсыз. (яңарту)

Бу безнең эраның 2020 елы, III меңьеллыкның 20 елы, XXI гасырның 20 елы, XXI гасырның 2 унъеллыгының 10 елы, 2020 елларның 1 елы. 2020 елдан бирле 4 ел үтте. 2020 елга производство календаре эш графикларын төзү өчен нигез булып хезмәт итә, шулай ук аның ярдәмендә эш сәгатьләренең саны билгеләнә.

• Литвада татарлар елы

• Җәйге Олимпия уеннары 2020 узачак.
•   Татарстанда ТАССР игълан ителүнең 100 еллыгы.

Гыйнвар

• 15 гыйнвар — РФ президенты В.В.Путин Федераль Җыелышка еллык юлламасында РФ Конституциясен үзгәртү турында боерык бирә.
• 16 гыйнвар — РФнең Д.Медведев хөкүмәте ялга җибәрелә.
• 20 гыйнвар — Навальный штабы Казан мэры Метшинның 700 млн сумлык күчемсез милеген ачыклаган.
• 29 гыйнвар — РФ президенты В.В.Путин Чуашстан Республикасының сайланган җитәкчесе Михаил Игнатьевны эшеннән алган.
• 31 гыйнвар — Бөекбритания Европа Берлегеннән чыга.
• Дөнья буенча коронавирус кизүе тарала.

Февраль

• 5 февраль — АКШ Конгрессы утырышында президент Дональд Трамп хакимият белән канунсыз файдалануда гаепсез дип таныла.
• 8 февраль — Казакъстан  Казакъстанның Җамбыл өлкәсе, Кордай районында дөңгән милләте авылларында оештырылган чуалышлар нәтиҗәсендә 10 кеше һәлак була, 30 йорт яндырыла.
• 27 февраль — В.В. Путин үзенең вазифаларын башкаручы дублёрлар булу хәбәрләрен инкарь итте.

Март

• 9 март — Һааг халыкара мәхкәмәсендә 2014 елда Донецки өлкәсендә Малайзиянең Boeing 777 ракета белән бәреп төшерүнең оештыручыларына мәхкәмә процессы башлана.
• 11 март — БСО ел башында чыккан коронавирус кизүен пандемия дип таный.
• 18 март — Казанның Милләт йортында мөһаҗирлектәге татар журналисты, шагыйрь һәм җәмәгать эшлеклесе Шиһабетдин Нигъмәтинең "Әй, татарым, әй, син — җаным!" исемле шигырьләр китабын тәкъдим итү кичәсе үтте.
• 17 март — Татарстанда короновирус кизүенә чаралар күрелә башлый: югары һәм урта уку йортлары дистанцион укытуга күчә, мәдәният, спорт, күңел ачу чараларына тыюлар салына.
• 18 март — Urals төре нефтьнең бәясе 20$-ан түбән төшкән.
• 24 март — Меркурий һәм Венераның уртак элонгациясе.

Июнь

• 21 июнь — Кояш тотылу.

Июль

• 24 июль — 9 август — Токиода (Япуния) XXXII җәйге Олимпия уеннары узачак. Бөтен дөньяда COVID-19 коронавирус авыруы таралуы сәбәпле, бер елга кичектерелде.

Август

• 5 август — Татарстан Республикасының Милли китапханәсе җитәкчесе итеп Мәдинә Тимерҗанова билгеләнде, урынбасары — Тәбрис Яруллин.
• 26 август — Актаныш районы Әнәк авылында «Бабайда кунакта» паркында Россия Хезмәт Каһарманы Минтимер Шәймиевның бюсты ачылды.
• 27 август — Казанда шагыйрь, драматург, башкорт әдәбияты классигы Мостай Кәримгә һәйкәл ачылды.

Сентябрь

• 13 сентябрь — Россиядә бердәм сайлау көне. Татарстанда президент сайлау.
• 14 сентябрь — Татарстан Президентын сайлауларда сайлаучыларның 83,28 % тавышын җыеп (1 939 316 сайлаучы аңа тавышын биргән), Рөстәм Миңнеханов өченче срокка Татарстан президенты итеп сайлана.

Октябрь

Ноябрь

• 3 ноябрь — АКШта Президент сайлаулары.

Декабрь

• 16 декабрь — Илһам Шакиров исемендәге Республика премиясенең беренче лауреатлары билгеләнде.

Төп мәкалә: 2020 елда вафатлар исемлеге

Гыйнвар

Февраль

• 7 февраль — Айрат Хәйруллин (49), Татарстан дәүләт эшлеклесе, сәнәгатьче, иң бай татарстанлының берсе.
• 23 февраль — Кәфил Әмиров (70), Татарстан прокуроры (2000—2013).

Март

• 2 март — Госман Гомәр (87), журналист һәм язучы-прозаик.
• 13 март — Ренат Еникиев (82), композитор, Татарстанның һәм Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Тукай премиясе лауреаты.
• 13 март — Ирек Миннәхмәтов (39), хуҗалык эшлеклесе (Татмедиа (2012), Татспиртпром (2015—2020) җитәкчесе)
• 21 март — Резеда Ганиева (87), әдәбият галиме, фән докторы, профессор, ТР атказанган фән эшлеклесе.
• 27 март — Роберт Миңнуллин, (71), Татарстанның халык шагыйре, җәмәгать эшлеклесе.
• 31 март — Равил Вәлиев (Равил Вәли), (77), язучы, журналист, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре.

Апрель

Май

• 15 май — Җәмил Зәйнуллин (73), гарәп теле белгече, филология фәннәре докторы.
• 25 май — Стелла Писарева (95), КФУ тарихы музееның шәрәфле директоры, ТАССР атказанган мәдәният хезмәткәре (1975).

Июнь

• 3 июнь — Ильяс Галимов (43), спортчы (билбаулы көрәш).
• 6 июнь — Шаһинур Мостафин (72), язучы.
• 15 июнь — Абрек Әюпов (84), техник фәннәр докторы, генерал-полковник.
• 16 июнь — Әхмәтҗан Хәмәдишин (Әхмәт Дусайлы, 70), язучы .

Июль

• 7 июль — Фәрит Гыйбатдинов (61), Чуашстан татар милли-мәдәни мохтарияте рәисе
• 11 июль — Альберт Әсәдуллин (70), виолончелист, Казан консерваториясе профессоры, Тукай премиясе иясе (2002).
• 17 июль — Рафаиль Закиров (71), РФ атказанган хәрби очучысы (1992).
• 19 июль — Рөстәм Фәйзуллин (Рөстәм Акъегет) (69), шагыйрь.
• 19 июль — Фәрит Хатыйпов (90), әдәбият галиме.

Август

• 4 август — Мәхмүт Нигъмәтҗанов (90), музыка өлкәсендә беренче татар профессоры.
• 26 август — Гомәр Саттаров (88), тел галиме, Казан ономастика мәктәбенә нигез салучы, шагыйрь, публицист, филология фәннәре докторы.
• 27 август — Мөдәррис Вәлиев (67), әдәбият тәнкыйтьчесе, шагыйрь, филология фәннәре кандидаты, доцент.

Сентябрь

• 14 сентябрь — Хәмдүнә Тимергалиева (71), җырчы, ТАССР халык артисты.
• 14 сентябрь — Ринат Харисов (71), 2006—2017 елларда «ТНГ-Групп» генераль директоры.
• 17 сентябрь — Александр Карпов (67), Яшел Үзән суднолар төзү заводы ААҖ генераль директоры (2018–2020).
• 24 сентябрь — Әхмәт Рәшит (84), шагыйрь, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе.
• 28 сентябрь — Расих Ханнанов (89), шагыйрь, язучы, журналист, «Кызыл таң»ның баш мөхәррире.

Октябрь

• 20 октябрь — Ирек Сабиров (70), шагыйрь, журналист, ТР атказанган мәдәният хезмәткәре.

Ноябрь

• 8 ноябрь — Альберт Хәсәнов (82), язучы, ТР атказанган мәдәният хезмәткәре.
• 25 ноябрь — Диего Марадона (60), футболчы, дөнья чемпионы.
• 27 ноябрь — Хәнәфи Бәдигый (79), шагыйрь, прозаик, М. Җәлил премиясе лауреаты.

Декабрь

• 2 декабрь — Фәрит Шиһапов (69), Татарстанның халык артисты, педагог, музыкант.
• 9 декабрь — Рафаэль Ильясов (81), җырчы, Татарстанның халык артисты.
• 13 декабрь — Айдар Хафиз (77), актер, Татарстанның халык артисты
• 18 декабрь — Илүсә Бәдриева (79), драма актрисасы (Минзәлә театры), ТАССР халык артисты (1989).

• Лирон Хәмидуллин
• Денис Осокин
• Идрис Газиев
• ТДОһБТ иҗади төркеме (Гөлнара Гатина, Юрий Александров, Виктор Герасименко, Ренат Салаватов)

• Тынычлык өчен Нобель премиясе — БМО Бөтендөнья азык-төлек программасы (ингл. World Food Programme) — ачлыкка каршы көрәш һәм конфликтлы төбәкләрдә тынычлыкка ирешү шартларын яхшыртуга өлеш керткән өчен.
• химия буенча — Эммануэль Шарпантье (Франция) һәм Дженнифер Дудне (АКШ) — геномны үзгәртү методларын эшләгән өчен.
• физика буенча:
  • премиянең яртысы — Роджер Пенроуз (Оксфорд университеты) — «кара тишек»нең ясалуы гомуми чагыштырмалылык теориясен алдан әйтүче ышанычлы дәлил булуын ачкан өчен.
  • премиянең яртысы — Райнхард Генцель (Алмания) һәм Андреа Гез (АКШ) — Галактика үзәгендә гадәттән тыш массив компактлы объектны ачкан өчен.
• медицина буенча: Харви Дж. Альтер, Майкл Хоутон, Чарльз Райс — С гепатиты вирусын ачкан өчен.
• Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе — Луиза Глюк, шагыйрә (АКШ) — «кырыс матурлык белән шәхси яшәешне универсаль итүче хатасыз шигъри тавыш өчен»