A chjesa Santa Croce chjamata da Bastiacci Santa Crò, hè una chjesa cattolica situata in Bastia, in u quartiere di a Citatella .
Hè a chjesa di a cunfraterna a più antica di Bastia.
À l'epica ghjenuvese, a cità di Bastia hè spartuta in duie parochje : a cità alta, Terra Nova, dipende di a chjesa di Santa Maria. A cità bassa, Terra Vechja, dipenda di a chjesa di San Ghjuvanni.
A cunfraterna di Santa Croce hè a più antica di Bastia, è a più impurtante di Terra Nova. A so esistenza hè accertata à l'iniziu di u XVu sèculu. Era incaricata di l'ospidale situatu à cantu à a cappella.
In u 1542, hà custruita una cappella nant'à un terrenu chì apparte à a basilica di San Ghjuvanni in Lateranu, in Roma. L'edifiziu attuale hè statu custruitu in u 1600
A chjesa hè stata classificata cum'è munumentu storicu in u 1931 .
Santa Croce hè cunsiderata cum'è un giuiellu di l'arte barocca. In particulare u decoru pintu, scultatu è duratu. Hè caratteristica di l'arte chjamata barocchetto, in particulare quellu di quellu di a regione di Ghjenuva.
A facciata principale si truvava da u latu sud. À l'orgine c'era un scogliu. Hè solu in u 1818 chì stu scogliu hè apparinatu. Tandu si face una mosaica di cotuli chì venenu da Miomu. Hè un usu chì vene da Ghjenuva, cum'è pè u sagratu di l'oratoriu di A Cuncezziò, in Terra Vechja.
A facciata principale si trova da u latu sud. Hè semplice, ùn ci sò tanti decori. Si trovanu trè scritti sopr'à a porta. Quellu chì hè u più altu hè un umagiu à una marca di rattaccu à a chjesa di San Ghjuvanni in Lateranu. Si pò vede a curona di u papa, a tiara, cù e chjave di San Petru. Si leghje :
SACRO SANCTIAE LATERAN. ECCLESIAE OMNIUM URBIS ET ORBIS MATRIS ET CAPITIS
sia :
Sacru santa Chjesa di u Lateranu di tutte quelle di a Cità (di Roma) è di u mondu, a mamma è u capu
U decoru d'orignie hè smarritu cumplettamente, siguramente per via di u bumbardamentu di a cità da i battelli inglesi u 17 di nuvembre di u 1745. L'oratoriu di Santa Croce hè cunnisciutu pè u so decoru di stucchi durati, chì copre a volta è i muri. Hè un decoru unicu in Corsica, u solu di stile "barocchetto". Hè l'opera di parechji stuccadori d'origine corsa è ghjenuvese. Ci sò state duie campagne, in u 1758-59 è 1772-1775. I maestri principali si chjamavanu Tomaso Mencacci, Matteo Vacca è Antonio Firpo. U stile "barocchetto" ghjenuvese currisponde à l'estetica di u stile Louis XV in Francia, dettu dinù "rocaille" o "rococo".
L'altare hè statu rifattu à u XVIIIu seculu, in u stile baroccu. Ci sò duie scrizzioni da i dui lati. Si leghje à manca :
Sacrosanta / Lateranensis / Ecclesiae / Omnium Urbis / et Orbis / Ecclesiarum / Mater / et Caput
sia :
Santa chjesa di u Lateranu, mamma è capu di tutte e chjese di a Cità (di Roma è di u mondu).
À diritta :
Ecclesia fundata / et erecta in solo Sacrota / Lateran. Papalis ecclesiae / sub annuo censu / unius librae cerae / elaboratae / sub dominio / et lurisditione / Illmi et Revmi / Capli Latersis
sia :
Chjesa fundata è custruita nant'à un locu chì appartene à a santa chjesa papale di u Lateranu, contr'à una cuntribuzione annuale d'una libra di cera raffinata. Sott'à a duminazione è a ghjuridizzione di l'illustrissima capu di u Lateranu
Si pò vede dinù a tiara di u papa è e chjave di San Petru.
U guatru sopr'à l'altare rapresenta a scena di a Nunziata. Hè l'opera di u pittore fiurentinu Giovanni Bilivert (1585-1644), pintu in u 1633.
À u centru di a volta, si pò vede torna a scena di a Nunziata, fatta in u 1758. Hè l'opera di u pittore bastiacciu Saverio Farinole, chì era cunfratellu di Santa Croce.
A cappella di u Santissimu Crucifissu di i Miràculi, chjamatu u Cristu Negru hè fatta d'un suffittu à cascioni decurati di stucchi d'oru.
A legenda ci dice chì u crucifissu di u Cristu Negru saria statu trovu da dui piscadori bastiacci, Camugli è Giuliani, in u 1428
Hè celebratu ogni 3 di maghju.
This article uses material from the Wikipedia Corsu article Santa Croce di Bastia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Il contenuto è disponibile in base alla licenza CC BY-SA 4.0, se non diversamente specificato. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Corsu (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.