بەڕێوەبردن (بە ئینگلیزی: Management) بریتییە لە کار و ڕەوتی بەکارھێنانی کاریگەر و کارامەی سەرچاوەکانی مادی و مەعنەوی لە بەرنامەڕێژی، ڕێکخستن، بەرھەڤ کردنی دەرفەتەکان، بەڕێکردن و چاودێری؛ بە مەبەستی گەیشتن بە ئامانجە ڕێکخراوەیییەکان بەشێوەی پەسەند.
ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
تا ئێستا واتای زۆریان بۆ بەڕێوەبەری کردووە، کە گرنگترینیان بریتییە لە:
واتای ژێرەوە گرنگترین چەمکەکانی بەڕێەبەری لەخۆ دەگرێت:
بیروڕا سەرەتایییەکانی بەڕێوەبەری
ھەموو بابەتێکی بەڕێوەبەری لە سەرەتای مێژووی مرۆڤەوە تا ساڵی ١٩١٠ز. لە خۆ دەگرێت؛ وەک ڕێکخراوەی سوومێرییەکان، میسرییەکان، ئێرانی کەونارا و شتی وەک کردنەوەی ھیرەمە سیانییەکانی میسر و دیواری چین لەم پۆلەدا جێ دەگرن.
لە ساڵی ١٩٢٠ز. کە ڕۆژاوا تووشی شکستی ئابووری بوو، بڕێ لە زانایانی زانستە کۆمەلایەتییەکان بە ڕێبەری ئەڵتۆن مایۆ دەستیان کرد بە لێکۆڵینەوە لە سەر چۆنییەتی کاردانەوەی کارمەندان لە بەرامبەر ڕێژەی بەرھەمھێنان لە ئەگەری گۆڕانی ھەلومەرجەکانی کار، داڕشتنەوەی کار و ھاندەرەکانی بەڕێوەبەری. بەشێکی زۆری ئەم کارە لە کۆمپانیای ڤێستێرن ئەلەکتریک لە شاری ھاسۆرن ڕوویدا. دوایی ئەم لێکۆڵینەوەیان بە لێکۆڵینەوەی ھاسۆرن ناو نا. نۆکلاسیکەکان لە سەر ئەو باوڕەن کە بەڕێوەبەری دەبێ سەرنجی زۆرتر بە کەسەکان بدات، بە واتایەکی تر بگۆڕە کۆمەڵایەتییەکان کاریگەرترن لە بگۆڕە فیزیکییەکان.
بە پێچەوانەی دوو ڕێبازی پێشوو کە بۆچوونی خۆیان بە شتێکی نەگۆڕ و گونجاو بۆ ھەموو کات و شوێنێک دەزانی، زانایانی ئەم ڕێبازە، بەڕێوەبەری بەگوێرەی بارودۆخ و ھەل و مەرجەکان ھەڵدەسەنگێنن. لەم ڕێبازەدا شتێک بە ناوی باشترین نییە، بەڵکوو ئەمە پێداویستییەکانە، بۆمان دەردەخا کە لەم «بابەتە تایبەتییەدا» چ شێوازێک لە بەڕێوەبەری باشترینە؛ بە جۆرێ کە لەوانەیە بۆ یەک شت لە ھەلومەرجێکدا بەڕێوەبەری میکانیکی باشترین بێ و لە ھەلومەرجێکی تردا بەڕێوەبەری ئورگانیکی.
ڕوانگەی سیستەمی لە ساڵی ١٩٦٠ بەملاوە پێی نایە دنیای بەڕێوەبەرییەوە. لایەنگرانی ئەم ڕێبازە لە سەر ئەو باوڕەن کە بۆچوونی سیستەمی باشترین شێوەیە بۆ یەکانگیر بوونی چەمک و شێوازە جۆراوجۆرەکانی بەڕێوەبەری و ڕێک کەوتن لە سەر ڕێبازێکی داگر و تەواو.
ڕێبازی نوێخوازانەی ئەمڕۆ لە تێکەڵ بوونی ڕێبازی کلاسیک و نۆکلاسیک پێکھاتووە. لایەنگرانی تازەی ئەم بزاڤە زانستییە لە سەر بەکارھێنانی کەمپیوتەر و ئامێرە بڕیاردەرەکان جەخت دەکەنەوە. بیرۆکڤانانی ئەمڕۆی پێوەندە مرۆیییەکان، باس لە چاکسازی و داڕشتنەوەی ڕێکخراوەکان دەکەن.
پیتێر دراکێر گرنگترین ئەرکی بەڕێوەبەران بە بازاڕدۆزی و داھێنان دەزانێ. دەقە تازەکان گەورەترین ئەرکی بەرێوەبەران لە بەرنامەڕێژی، ڕێکخستن، ڕێبەری، دامەزراندن و چاودێریدا دەبینن.
بەرنامەڕێژی یان پلان داڕشتن یانی: بیرکردنەوەی پێشوەخت. پسپۆڕان ڕوانگەی جۆراوجۆریان لەم بابەتەدا ھەبووە، بڕێک لەم بۆچوونانە بریتیین لە:
ڕێکخستن بریتییە لە ڕەوتێک بۆ دابەش کردنی ئیش و کارەکان لە نێو ئەندامەکان و پێکەوە ھەماھەنگ کردنیان بە مەبەستی گەیشتن بە ئامانج.
دامەزراندن
بریتییە لە پرۆسەی پرکردنەوەی هەموو ئەو شوێنانەی کە لە ناو ڕێکخراوەکاندا هەیە بە فەرمانبەری پێویست و لێهاتوو. کە ئەمەش پێکدێت لە پلاندانانی هێزی کار، دامەزراندن، هەلبژاردن، راهێنان کردن، قەرەبوکردنەوە یەکخستن و هێشتنەوەی فەرمانبەران.
ڕێبەری واتە: ھەوڵی بەڕێوەبەر بۆ بزواندن و ھێنانە سەر شەوقی کارمەندان بە مەبەستی گەیشتن بە ئامانج.
: لەوەیا کۆدەبێتەوە کە هەموو شتەکان بە پێی پلانی دانراو، بە گوێرەی ڕێنمایی دەرچوو، لە
بنەمای دیاریکراو بەدیهاتوون. مەبەست لە چاودێری ئاماژەکردنە بۆ خاڵی لاواز و کەم و کوڕییەکان، بە
مەبەستی چارەسەرکردنیان و دووبارە نەبونەوەیان. چاودێری بەسەر هەموو شتێکدا جێبەجێدەکرێت
وەک خەڵک، کارەکان.
بەڕێوەبەری لە ڕێکخراوە گەورەکاندا، سێ ئاستد بە خۆوە دەبینێت:
ویکیپیدیای فارسی
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە بەڕێوەبەری تێدایە. |
This article uses material from the Wikipedia Soranî / کوردی article بەڕێوەبەری, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ناوەرۆک لەبەردەستە لەژێر CC BY-SA 4.0دا، مەگەر پێچەوانەی وترابێ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Soranî / کوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.