گەردوون

گەردوون پێک ھاتووە لە ھەموو ئەو شتانەی کە بە شێوەی فیزیکی بوونیان ھەیە، گشت بۆشایی و کات، گشت فۆرمەکانی ماددە و وزە، و ھەموو ئەو یاسا و نەگۆڕە فیزیکییانەی...

تیشکی گەردوونی (بە ئینگلیزی: Cosmic Ray) بریتییە لە تێکەڵێک لە ناوکی گەردیلە و تەنۆلکەی دیکە بە خێرایی نزیک بە خێرایی ڕووناکی بە گەردووندا گوزەر دەکەن،...

یاسای ڕاکێشانی گەردوونی نیوتن دەڵێت کە ھەر شتێک لە گەردووندا ھەر شتێکی تر لە ڕێگای ھێزێکەوە ڕادەکێشێت، کە ئەو ھێزە ڕاستەوخۆ ھاوڕێژەیە لەگەڵ بارستکانی...

کاتی گەردوونی ھاوھەنگاو یان یوو تی سی (بە ئینگلیزی: UTC) ستاندارێکی کاتە بۆ دیاریکردنی کات و سات و جیاوازەکانییان لە گشت زەوی . ئەم کاتە تەنیا ٠.٠٩ چرکە...

باڵانسی گەردوون (بە ئینگلیزی: Astronomical unit) باڵانسی گەردوونی مەبەستی پێوانەیەکە لە نێوان دووری خۆر و زەوی وە کوورتکراوەکەی بە کوردی (ب. گ) بە ئینگلیزی...

ڕوانگەی گەردوونی (بە ئینگلیزی : space observatory) (بە عەرەبی : مرصد فضائي) پێکدێت لە تەلیسکۆب کە کارکردنی وەکوو مانگی دەستکردە ، بەکاردەهێنرێت بۆ ڕوانگەکردنی...

پاشخانی مایکرۆوەیڤی گەردوونی (CMB یان CMBR )ی گەردوون و پێوانەیەک دابین بکات کە یارمەتیدەر دەبێت لە داڕشتنی تێگەیشتنمان لە گەردوون. پێوانەکانی کەشتی ئاسمانیCOBE...

پاسەوانانی گەلەئەستێرە (بە ئینگلیزی: Guardians of the Galaxy، بە پاسەوانانی گەردوون بەشی ۱ ئاماژەی بۆ دەکرێت) بریتییە لە فیلمی سووپەرھیرۆی ئەمریکیی ساڵی ٢٠١٤...

پێڕستی فیلمەکانی گەردوونی سینەمایی مارڤڵ (بە ئینگلیزی: The Marvel Cinematic Universe Films) جیھانێکی سینەمایی ھاوبەشە کە ھەموو ئەم فیلمانە تێیدا ھەڵکەوتوون...

پاسەوانەکانی گەردوون ٢ (بە ئینگلیزی: Guardians of the Galaxy Vol.2) بریتییە لە فیلمی سووپەرھیرۆی ئەمریکیی ساڵی ٢٠١٧ لەو چیرۆکە نەخشێندراوانەی کە ھەڵگری...

تەنێکە بارستایی و قەبارەی ھەبێت و لە گەردوون بۆشایییەک داگیر بکات پێی دەگوترێت ماددە. لە فیزیای نوێی گەردوونیدا ماددە بو چەند شێوەیەک پۆلین دەکرێت. ماددەی...

ئەستێرەناسییە. ھاوبەش بەڵام بابەتێکی سەربەخۆ (فیزیای گەردوونی)ە کە تایبەتمەندە بە لێکۆڵینەوە لە کۆی گەردوون. ئەستێرەناسە پرۆفیشناڵەکان دابەشبوونە بۆ ھەردوو...

بیردۆزەی کە باس لە دروست بوونی گەردوون دەکات لە سەرەتادا کە بە تەقینەوەیەک دەستی پێ کردووە. بە پێی بیردۆزی تەقینەوە گەورەکە گەردوون لە سەرەتادا تەنێک بووە لە...

بازنی هەسارە (بە ئینگلیزی :planetary ring) ئەو بازنانە پێکدێن لە تۆزی گەردوون لە نێو سیستەمی کۆمەڵەی خۆر ٣ هەسارەی بازنەیی تێدایە ئەوانیش: هورمز کەیوان...

گیرانی گەردوونی (بە ئینگلیزی: Eclipse) دیاردەیەکیی گەردوونییە. گیران جۆرێکە لە دابڕان (دابڕانی ڕووناکی، کێش، وزە) گیرانی گەردوونی ئەگەری ھەیە لە ھەموو...

گەردوونی چاودێریکراو (بە ئینگلیزی: observable universe) ناوچەیەکی شێوە تۆپی گەردوونە کە پێکھاتووە لە ھەموو ماددەیەک، دەتوانرێت لە زەوییەوە یان تەلیسکۆپەکانی...

نەگۆڕی نەگۆڕی گەردوونی یان گەردوونناسی (زۆرجار بە پیتی گەورەی یۆنانی lambda Λ ھێما دەکرێت)، لە گەردوونناسیدا، لەلایەن ئەلبێرت ئەنیشتاینەوە خرایەڕوو بۆ...

زانایانی تری موسڵمان وەرگرتووە لەم دوو بوارەدا، ئامێرێکی داھێنا بۆ چاودێری گەردوون پێی دەوترێ (Torquetum). ئەم کارە سەبارەت بە ڕوونکردنەوە و لێدواندان بوو...

هەسارەی نیپتۆن بوو کە دۆزرایەوە, لە ١٠ی تشرینی یەکەمی ١٨٤٦, لەسەر دەستی گەردوون ناسی ئینگلیزی ویلیام لاسیل دۆزرايە وە. ئەم مانگە تاکە مانگی گەورەیە کە...

قوتابی زانای گەورە ئولوغ بەگ بووە، ناسراوە بەھۆی پەرەپێدانی بە فیزیکی گەردوونی بەبێ پشت بەستن بە فەلسەفەی سروشتی و ھەروەھا بەھۆی بەکارھێنانی بەڵگەی ئەزموونی...