یۆنان: دەوڵەتێک لە باشووری ڕۆژھەڵاتی ئەورووپا

یۆنان یان ئێلادا (بە یۆنانی: Ελλάδα یان Ελλάς) به فه‌رمی: كۆماری یۆنان (كۆماری ئێلینیک) وڵاتێکە لە باشووری ڕۆژھەڵاتی ئەورۆپا. پایتەختیشی شاری ئەسینایە ، هاونیشتیمانانی یۆنان بەڕێژەی ٩٩% بە زمانی یۆنانی دەدوێن لەگەڵ ئەوەشدا یۆنانیەکان لەزمانەکانی ئینگلیزی و فەڕەنسی و ئاڵمانی دەگەن و ئەم سێزمانەش لە خوێندنگاکان دەخوێنن ، یۆنان لەساڵی ١٩٨١ بوو بە ئەندامی یەکێتیی ئەورووپا وە یۆنان لە ئێستادا لەڕووی ڕامیاری و ئابوورییەوە هاوشێوەی ئەمریکا و فەڕەنسا ووڵاتێکی سەرمایەداریە . دراوی ووڵاتی یۆنان یۆرۆ یە.

Hellenic Republic Ελληνική Δημοκρατία Elliniki Dimokratia
دروشم: Eleftheria i Thanatos, (Greek: "Ελευθερία ή Θάνατος", "Freedom or Death") (traditional)
سروود: "Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν" Ýmnos is tin Eleftherían "Hymn to Liberty"1
ھەڵکەوتەی  یۆنان  (dark green) – لە ئەورووپا  (green و dark grey) – لە the یەکێتیی ئەورووپا  (green)  —  [ڕێنوێن]
پایتەخت		ئەتینا 37°58′N 23°43′E / 37.967°N 23.717°E / 37.967; 23.717
گەورەترین شار		پایتەخت
زمانە فەرمییەکان		Greek
گرووپە ڕەگەزییەکان		94% Greek, 4% Albanian, 2% others
ناوی هاووڵاتی		Greek (Officially: Hellenic)
دەوڵەت		Unitary parliamentary republic
-	President	Katerina Sakellaropoulou
-	Prime Minister	Kyriakos Mitsotakis
یاسادانەر		Parliament
Independence from the دەوڵەتی عوسمانی
-	Declared	1 January 1822, at the First National Assembly
-	Recognized	3 February 1830, in the London Protocol
-	Current constitution	11 June 1975, Third Hellenic Republic
ڕووبەر
-	سەرجەم	١٣١,٩٩٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (96th) ٥٠,٩٤٤ مایلی چوارگۆشە
-	ئاو (%)	0.8669
ژمارەی دانیشتوان
-	بەراوردی 2010	11,305,118 (74th)
-	سەرژمێریی 2011 (preliminary data)	10,787,690
-	چڕی	85.3 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (88th) ٢٢١٫٠کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP)		بەراوردی 2011
-	سەرجەم	$294.339 billion
-	سەرانە	$26,293
GDP (nominal)		بەراوردی 2011
-	سەرجەم	$303.065 billion
-	سەرانە	$27,073
Gini (2005)		33
HDI (2011)		0.861 (very high) (٢٩th)
دراو		یۆرۆ (€)2 (EUR)
ناوچەی کاتی		EET (UTC+2)
-	ھاوین (DST)	EEST (UTC+3)
شێوازەکانی ڕێکەوتنووسین		dd/mm/yyyy
لای لێخوڕین		right
پاوانی ئینتەرنێت		.gr3
کۆدی تەلەفۆن		30
1	Also the national anthem of قوبرس.
2	Before 2002, the Greek drachma.
3	The .eu domain is also used, as in other یەکێتیی ئەورووپا member states.

ژمارەی دانیشتوان
-	بەراوردی	١٠٬٤٨٢٬٤٨٧

ڕووبەر

ڕووبەری یۆنان خۆی لە ١٣٠ هەزار کیلۆمەتر دووجا دەبینێتەوە کە هاوتایە لەگەڵ ڕووبەری ئەردەن و فەلەستین.

بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی یۆنان ١١,١٢٨,٤٠٤ کەس بووە کە دەکاتە ٠.١٥ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مام‌ناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٤٣.٢ ساڵە. ھەروەھا ٦٢ لەسەدی دانیشتوانی ئەم وڵاتە لە شارەکان دەژین. پەنابەران و ئاوارەکانی ئەم وڵاتە ڕۆژانە لە زۆربوونە، پەنابەرانی ئەرمەنی سەد هەزار کەس دەبن و پەنابەرانی هەنگاری سی هەزار کەس دەبن کە زۆریان لە ڕۆژهەڵاتی یۆنان نیشتەجێن بەڵام پەنابەری تورکی زۆرترین ڕێژەن کەخۆی لە سەد و پەنجا هەزار پەنابەر دەدات.

پەرلەمان

یاساکانی یۆنان لە پەرلەمان دەردەچن و ٣٠٠ ئەندام پەرلەمان هەن لەپەرلەمانی یۆنان.

پارتە سیاسیەکانی یۆنان

• حیزبی چەپ و بزوتنەوەی ژینگە
• ڕێکخراوی کۆمۆنیستی یۆنانی
• حیزبی کۆمۆنیستی یۆنانی
• پارتی کرێکاران
• پارتی ژینگە
• پارتی نەتەوەپەرستی یۆنانی و کۆمەڵایەتی
• پارتی کۆمۆنیستی ماڕکسی - لینینی یۆنانی (سەر بەپارتی کۆمۆنیستی چینی کە ئێستا لەچین حوکم دەکات)
• بزوتنەوەی دیموکراتی و یۆنانی
• پارتی دیموکراسی نوێ
• بەرەی چەپی تووندڕەو