ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨

ھەڵبژاردنەکە لەسەر بەدەست ھێنانی ٣٢٩ کورسی دەکرێت.

ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠١٨

→ ٢٠١٤ ١٢ی ئایاری ٢٠١٨ (2018-05-12) ٢٠٢١ ←

ئەنجومەنی نوێنەران ٣٢٩ کورسییە زۆرینە پێویستی بە ١٦٥ کورسییە دەنگدەری تۆمارکراو ٢٣٫١٤٠٫٧٣٩ ڕێژەی بەشداری ٤٤٫٥٢٪ ( ١٧٫٤٨٪)   سەرکردە حەیدەر عەبادی نوری مالیکی موقتەدا سەدر ھاوپەیمانی ھاوپەیمانی سەرکەوتن ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا Alliance of Revolutionaries for Reform   سەرکردە ئوسامە نوجێفی ئەیاد عەلاوی نێچیرڤان بارزانی ھاوپەیمانی موتتەحدوون وەتەنیە پارتی دیموکراتی کوردستان   سەرکردە ھادی عامری بەرھەم ساڵح عەلی باپیر ھاوپەیمانی ھاوپەیمانیی فەتح ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری کۆمەڵی ئیسلامی کوردستان

سەرۆک وەزیرانی پێش ھەڵبژاردن حەیدەر عەبادی ھاوپەیمانی سەرکەوتن سەرۆک وەزیرانی داھاتوو دیارینەکراوە

ھەڵبژاردنەکە شەش مانگ دوای ئەنجامدانی ڕێفراندۆمی سەربەخۆییی باشووری کوردستان ئەنجام دەدرێت، کە تێیدا ٩٣٪ خەڵکی باشووری کوردستان دەنگیان بەجیابوونەوە دابوو. لەکاردانەوەی ئەم گشتپرسییە حەیدەر عەبادی سەرۆکوەزیرانی عێراق فڕۆکەخانەکانی ھەرێمی کوردستانی لە گەشتکردن خست. ھەروەھا سوپای عێراق لەگەڵ حەشدی شەعبی توانییان کەرکووک بگرنەوە، دوای ئەوەی لەکاتی دەستپێکردنی شەڕی داعش لەلایەن پێشمەرگەی ھەرێمی کوردستانەوە ئاسایشی دەکرا.

ئەم ھەڵبژاردنەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دەبوایە لە ئەیلوولی ٢٠١٧ ئەنجام بدرایە، بەڵام دوا خرا بۆ شەش مانگ لەبەر شەڕی داعش کە ئەو شەڕە لە کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ کۆتاییی ھات. ئەمەو ھۆکارێکی دیکەش بۆ دواخرانی بریتی بوو لەوەی لایەنی سوننە لە عێراق داوای دواخستنی ھەڵبژاردنەکەیان کرد لەپێناو گەڕانەوەی ئاوارە سونییەکان بۆ ناوچەکانی خۆیان کە لەدەست شەڕی داعشەوە ئاوارە بوون.

ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران بەپێی لیستی نیمچەکراوەی نوێنەرایەتی ڕێژەییی قەوارەکان بەڕێوە دەچێت، ھەر پارێزگایەک بازنەیەکی ھەڵبژاردنە، بەڵام بۆ ئەم ھەڵبژاردنە پارێزگای ھەڵەبجە وەکو بەشێک لە پارێزگای سلێمانی مامەڵەی لەگەڵ کراوە.

سیستمی سانت لیگۆی ھەموارکراو بۆ دابەشکرنی کورسییەکان بەکاردێت، پێویستە ٢٥٪ی کورسییەکان بۆ ژنان بێت. بۆ کەمایەتییەکان ٩ کورسی دیاری کراوە، کە بە سەر پێکھاتەکانی مەسیحی و شەبەک و ئێزدی و سابیئە و کوردی فەیلی دابەشکراوە.

ڕۆژی ٥ی نیسانی ٢٠١٨، کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان پەسەندکرنی ناوی پاڵێوراوانی بۆ ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران ڕاگەیاند:

کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژارنەکان لە ٩ی نیسانی ٢٠١٨ ناوی پاڵێوراوانی پەسەندکراوی بڵاوکردەوە، کە ٦٫٩٨١ پاڵێوراو کێبڕکێ لەسەر ٣٢٩ کورسیی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق دەکەن.

تۆمارکردنی قەوارە و ھاوپەیمانێتی

دوای کردنەوەی دەرگای تۆمارکردنی قەوارە بۆ بەشداری کردن لەھەلبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران، نزیکەی ٢٠٥ قەوارە پەسەند کران. دوای کردنەوەی دەرگای تۆمارکردنی ھاوپەیمانی لەنێوان قەوارە پەسەندکراوەکان، نزیکەی ٢٧ ھاوپەیمانی تۆمار کران، بەڵام ھەندێک پەسەند نەکران و ھەندێکیشیان ھەڵوەشانەوە.

ژمارەدان بە لیستەکان

٦٠٩٤ کاندید لە ١٨ پارێزگای جیاوازی عێراق کێبڕکێی بردنەوەی ٣٢٩ کورسییەکەی پەرلەمانی عێراق دەکەن. ئەمەش لەچاو ھەڵبژاردنی پێشووی عێراق کەمتربۆتەوە کە ٦٤٠٠ کاندید بوو.

کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ڕۆژی ١٠ی نیسانی ٢٠١٨ی وەکوو ڕۆژی دەستپێکردنی بانگەشە دیاری کرد، دواتر بەھۆکاری ھونەری دواخرا بۆ ١٤ی نیسان، بەڵام وتەبێژی کۆمیسیۆن دەڵێت بەھۆی سەردانیکردنی ئیمام کازمەوە بووە. بەلام بەھۆی کارەساتی ئەنفالەوە، کۆمیسیۆن بڕیاریدا لە ھەرێمی کوردستان ڕۆژی ١٥ی نیسان یەکەم ڕۆژی بانگەشە بێت. ٤٨ کاتژمێر پێش دەنگدانی گشتی بانگەشە دەوەستێت.

هەرێمی کوردستان

ئەم هەڵبژاردنە یەکەم هەڵبژاردنبوو بۆ بزووتنەوەی گۆڕان و یەکێتیی نیشتمانی کوردستان لەدوای کۆچی دوایی سەرکردەکانیان نەوشێروان مستەفا و جەلال تاڵەبانی. بەرهەم ساڵح کە پێشتر جێگری سکرتێری گشتی یەکێتیبوو ئەوا حیزبێکی دیکەی ڕاگەیاند بۆ ئەم هەڵبژاردنە بەناوی ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری و لەیەکێتیش هاتە دەرەوە، بەرهەم ساڵح داوای ئەوەشی لە لیستە ئۆپۆزسیۆنەکانکرد بەتایبەت گۆڕان و کۆمەڵ تاکوو بەیەک لیستدابەزن بۆ هەڵبژاردنەکە لەپێناو وەرگرتنی دەسەڵات لە یەکێتی و پارتی. شاسوار عەبدولواحیدیش لەدوای ئەوەی لە ٢٠١٧ کەمپەینی دژی ڕیفراندۆم ڕاگەیاند ئەوا بۆ ئەم هەڵبژاردنە لیستی نەوەی نوێی ڕاگەیاند. لەدوای ڕووداوەکانی کەرکووک لە ٢٠١٧ ئەوا پارتی دیموکراتی کوردستان ڕایگەیاند کە لە پارێزگای کەرکووک بایکۆتی هەڵبژاردنەکان دەکەن لەبەر ڕەوشی پارێزگاکە.

دەنگدانی عێراقیانی تاراوگە

عێراقیانی تاراوگە لەڕۆژانی ١٠ و ١١ی ئایاری ٢٠١٨ بەشدارییان لە ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد، کۆمیسیۆن لە ٢١ وڵات ١٣٠ بنکەی دەنگدانی کردووەتەوە، کە لە ٦٧٤ وێستگەی دەنگدان پێکھاتووە.

دەنگی عێراقیانی تاراوگە لەنێو زەرفێکدا ھەڵدەگیرێت و لەئۆفیسی نیشتمانی ھەژماردەکرێن.

کاتی دەنگدان لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ٦ی ئێوارە (بەکاتی ناوخۆی وڵاتی خانەخوێ) بوو، ڕۆژی ١١ی ئایار کۆمیسیۆن بڕیاری درێژکردنەوەی ماوەی دەنگدانی بۆ ماوەی ٣ کاتژمێر ڕاگەیاند بۆ ئەوەی ژمارەیەکی زیاتری دەنگدەری تاراوگە بەشداری بکەن.

ژمارەی بەشداربووان لە دەنگدانی عێراقیانی تاراوگە ١٧٩ ھەزار و ٣٢٩ دەنگدەر بوو.

دەنگدانی تایبەت

ڕۆژی ١٠ی ئایار ھێزە ئەمنیەکانی عێراق بەشدارییان لەھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەران کرد. کاتی دەنگدان لەکاتژمێر ٧ی بەیانی بۆ ٦ی ئێوارە بوو.

لەدەنگدانی تایبەتدا، ٩٤٣ ھەزار و ٦٣٩ دەنگدەر مافی دەنگدانیان ھەبوو، کە بەسەر ٤٩٤ بنکەی دەنگدان و ٢ ھەزار و ٢٣٩ وێستگەی دەنگدان دابەشکراون.

ڕێژەی بەشداریکردن لەدەنگدانی تایبەتدا ٧٨٪ بوو، ژمارەی دەنگدەرانی بەشداربوو لە دەنگدانی تایبەت ٧٠٩ ھەزار و ٣٩٦ دەنگدەر بووە.

دەنگدانی گشتی

 

ڕۆژی ١٢ی ئایاری ٢٠١٨، ھاوڵاتیانی عێراق ڕوو لە ناوەندەکانی دەنگدان دەکەن بۆ ھەڵبژاردنی نوێنەرانیان بۆ خولی چوارەمی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق.

ژمارەی دەنگدەرانی تۆمارکراو ٢٤ ملیۆن و ٣٤٩ ھەزار و ٣٥٧ دەنگدەرە و ٨ ھەزار و ٩٥٩ بنکەی دەنگدان دەکرێتەوە کە ٥٥ ھەزار و ٢٣٢ وێستگەی دەنگدانی لەخۆگرتووە. نزیکەی ھەزار و ٥٥٦ وێستگە بۆ ئاوارەکانی ناوخۆ تەرخانکراوە.

بۆ ڕووماڵی پڕۆسەکە زیاد لە ٤ ھەزار ڕاگەیاندنکاری ناوخۆ و ٣٢٩ ڕاگەیاندنکاری نێودەوڵەتی تۆمارکراون. بۆ چاوێریکرنی پڕۆسەی دەنگدان ١٣٣ ھەزار و ٤١٥ بریکاری قەوارە سیاسییەکان و ٧٤ ھەزار و ٦٤٦ چاودێری ناوخۆیی و ٩٦٣ چاودێری نێودەوڵەتی تۆمارکراون.

ژمارەی دەنگدەرانی بەشداربوو لە دەنگدانی گشتی ٩ ملیۆن و ٩٥٢ ھەزار و ٢٦٤ دەنگدەرە و ڕێژەی بەشداربکردن ٤٤٫٥٢٪ بوو.

ئەنجامە سەرەتاییەکان

کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان لەڕۆژانی ١٣-١٥ی ئایاری ٢٠١٨ ئەنجامی سەرەتایی ڕاگەیاند.

1. بەغداد: سائیرون بە ٤١٣٫٦٣٨ دەنگ لە پلەی یەکەم دێت، ھاوپەیمانی فەتح ٢٣٣٫٢٩٨ دەنگی بەدەستھێناوە، ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٢١١٫٢٤٣ دەنگ و ھاوپەیمانی نیشتمانی بە ٢٠٤٫٦٨٦ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ١٩٤٫٧٦٧ دەنگ پلەکانی سێیەم تا پێنجەمیان گرتووە.
2. ئەنبار: لە پلەی یەکەم ھاوپەیمانی (ئەنبار ناسنامەمانە) ھاتووە بە بەدەستھێنانی ١٢٥٫٤٧٣ دەنگ، ھاوپەیمانی نیشتمانی بە ٥٦٫٧٥١ دەنگ و ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی بە ٥٠٫٢٢٣ دەنگ و عابیرون بە ٤٦٫٧٣٩ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٤٠٫٢٠٧ دەنگ پلەکانی دووەم تا پێنجەمیان گرتووە.
3. واسیت: ھاوپەیمانی سائیرون بە ٩٤٫٢٤١ دەنگ پێشەنگە، ھاوپەیمانی فەتح بە ٦٨٫٤٨٠ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٥١٫٠٣٠ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٤٩٫٣٩٣ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٤١٫٥٥١ دەنگ پلەکانی دووەم تا پێنجەمیان بەدەستھێناوە.
4. بابل: ھاوپەیمانی فەتح بە ١٢٢٫٧٢٨ دەنگ پێشەنگە، دواتر سائیرون بە ١١٤٫١٧٩ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٨٣٫٥٢٨ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٧١٫٦٣٥ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٥٦٫٦٤٩ دەنگ دێن.
5. موسەنا: بە بەدەستھێنانی ٦٢٫٩٦٨ دەنگ سائیرون پێشەنگە، دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ٤٢٫٤٨٨ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٣٣٫٣٥٨ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٣٣٫٣٠٧ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٢٧٫٤٦٥ دەنگ دێن.
6. دیالە: ھاویەیمانی بڕیاری عێراقی بە ٩٦٫٩١١ دەنگ پێشەنگە و دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ٩٢٫٢٢٦ دەنگ دێت، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان پلەی حەوتەمی گرتووە بە ٢٥٫١٩٨ دەنگ.
7. کەربەلا: ھاوپەیمانی فەتح بە ٧٠٫٧٧٧ دەنگ پێشەنگە و دواتر سائیرون دێت بە ٦٩٫٩٧٥ دەنگ، لە پلەکانی سێیەم تا پێنجەم ھاوپەیمانی نەسر بە ٤٨٫٣٤٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٣٤٫٤٧٩ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ١٩٫٠١٠ دەنگ دێن.
8. زیقار: سائیرون بە ١٤٦٫٦٣٧ دەنگ پلەی یەکەمی گرتووە، دواتر ھاوپەیمانی فەتح بە ١١٠٫٢٣٥ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ٧٦٫٣٩٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٧٥٫٧٠١ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی ٥٢٫٨٤٩ دەنگ دێن.
9. بەسرە: ھاوپەیمانی فەتح پێشەنگە بە ١٤٣٫٧٣٩ دەنگ، دواتر سائیرون بە ١١٣٫١٠٦ دەنگ و ھاوپەیمانی نەسر بە ١٠٣٫٢٠٩ دەنگ و ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا بە ٨٩٫٥٠١ دەنگ و ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی بە ٥٤٫٦٢٦ دەنگ دێن.
10. دیوانیە (قادسیە):
11. نەینەوا:
12. سلێمانی:
13. سەڵاحەدین:
14. نەجەف:
15. ھەولێر:
16. میسان:
17. کەرکوک:
18. دھۆک:

ئەنجامی کۆتایی

ڕۆژی ١٩ی ئایاری ٢٠١٨، کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان ئەنجامی کۆتایی ڕاگەیاند.

ئەنجامی کۆتای پێکھاتەکان بەمشێوەیە بوو:

ژ	ناوی لیست		دەنگەکان	٪	کورسیەکان	+/-
١٥٦		ھاوپەیمانی سائیرون			٥٤	نوێ
١٠٩		ھاوپەیمانی فەتح			٤٧	نوێ
١٥٨		ھاوپەیمانی سەرکەوتن (نەسر)			٤٢	نوێ
١٨٤		پارتی دیموکراتی کوردستان			٢٥	١
١٥٢		ھاوپەیمانی دەوڵەتی یاسا			٢٥	٦٣
١٨٥		ھاوپەیمانی نیشتمانی			٢١	١
١١٨		ڕەوتی حیکمەی نیشتمانی			١٩	١٠
١٦٢		یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان			١٨	٣
١٦٨		ھاوپەیمانی بڕیاری عێراقی			١٤	نوێ
١٦٥		ئەنبار ناسنامەمانە			٦	نوێ
١٤٢		بزووتنەوەی گۆڕان			٥	٤
١٤٩		ھاوپەیمانی بەغداد			٤	نوێ
١٢٠		جووڵانەوەی نەوەی نوێ			٤	نوێ
١٢٨		ھاوپەیمانی عەرەبی لەکەرکووک			٣	٢
١٢٣		بەرەی تورکمانی کەرکووک			٣	١
١٣٥		نەینەوا ناسنامەمانە			٣	نوێ
١٨٨		بزووتنەوەی ئیرادە			٣	نوێ
١٨٧		ھاوپەیمانی قەڵای لایەنگرانی نیشتمانی			٣	نوێ
١٠٤		کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان / عێراق			٢	١
١٥٣		ھاوپەیمانی بۆ دیموکراسی و دادپەروەری			٢	نوێ
١٧٥		یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان			٢	٢
١٧٢		حیزبی لایەنگرانی نیشتمانی			٢	نوێ
١٨٠		عابیرون			٢	نوێ
١٣٦		تەمەدوون			٢	نوێ
١٤٥		بيارق الخير			٢	نوێ
١٣٤		ھاوپەیمانی لێھاتووەکان بۆ گۆڕانکاری			٢	نوێ
١٧٨		حیزبی مەدەنی			١	نوێ
١٦٣		ھاوپەیمانی سەڵاحەدین ناسنامەمانە			١	نوێ
١٠٦		ھاوپەیمانی مەدەنی دیموکراتی			١	نوێ
١٤٦		گردبوونەوەی پیاوانی عێراق			١	نوێ
١٦٠		پەیڕەوی دیموکراتی			١	نوێ
کۆی گشتی					٣٢٠
کۆتای مەسیحی
١٦٦		بزووتنەوەی بابلیۆن			٢
١١٣		ئەنجومەنی گەلی کلدانی سریانی ئاشووری			١	١
١٤٤		ھاوپەیمانی ڕافیدەین			١	١
١٣٩		ھاوپەیمانی کلدان			١
کۆتای ئێزیدی
١١٤		حیزبی پێشکەوتنی ئێزیدی			١
کۆتای شەبەک
١٠٣		قووسەی عەباس			١
کۆتای سابیئە
١٥٥		لەمیا شاوی ھیلالی			١
کۆتای فەیلی
١٣٣		مازن عەبدولمونعیم			١
کۆی گشتیی پێکھاتەکان					٩
کۆی گشتی					٣٢٩