تورکمانی عێراق یان تورکەکانی عیراق گروپێکی ئیتنیکی تورک لە عێراقدان.
تورکمانەکان سێیەم گەورە کەمایەتی عێراق دوای عەرەب و کوردن، کە زیاتر لە باکوور و ناوەراستی عێراق بڵاون.
ژمارەی سەرجەمی دانیشتووان | |
---|---|
| |
ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو | |
بەغداد · دیالا · هەولێر · کەرکووک · مووسڵ · تکریت کەمینە سلێمانی | |
زمانەکان | |
"تورکی ئازهربایجانی" یان "ئازهری باشووری". | |
ئایین | |
ئیسلام (سوننی و شیعە) مەسیحییەت (کڵێسای کاتۆلیک) | |
گرووپە ڕەگەزییە پێوەندیدارەکان | |
ئۆغوزتورک (ئازهری · تورکمانی سووریا · تورکەکان لە لوبنان) | |
a لە سەرژمێری نەتەوەی ١٩٥٧ی حکومەتی عێراقدا دەریخستووە کە ١٣٦٨٠٠ توکمان لە عێراق هەیە.Kocak, Ali (8 May 2007). "The Reality of the Turkmen Population in Iraq". Turkish Weekly. Archived from the original on 14ی Juneی 2011. Retrieved 2010-12-04. ١٤ی حوزەیرانی ٢٠١١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. |
تورکمانەکانی عێراق بەشێوەیەکی زۆر لە باکووری عێراق بەتایبەتی لە تەلەعفەر، مووسڵ، کەرکووک، هەولێر، پردێ و بەغدا کەمینەیەکی زۆر کەم سلێمانی دەژین. هەرجەندە ئەوان وەک قەوارەیەکی بناغەی عێراق (شان بەشانى عەرەبەكان و كوردەكان) ناسراون.
کۆچکردنی تورکمانەکانی عێراق و تورک زمانەکان لە سەدەی حەوتەوە دەستی پێکرد بۆ مێزۆپۆتامیا هەتا دەسەڵاتی ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی، يەكەم شەپۆلى كۆچ كردن دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی حەوتەم، ئەم کۆچانە دەگەڕێتەوە بۆ کاتی دامەزراندنی دەوڵەتی سەلجووقی لە (١٠٣٧-١١٩٤ز) و هەڵهاتنی ئۆغوز کاتێک مەنگۆلەکان دەوڵەتی خوارەزمشاھییەکان تێکدا، گەورەترین کۆچکردنیش لەسەردەمی ئیمپراتۆریەتیی عوسمانیدا بوو، لەگەڵ داگیرکردنی عێراق لەلایەن سولەیمان قانوونی لە ١٥٣٤ـدا، هەروەها گرتنی بەغدا لە لایەن سوڵتان مورادی چوارەم لە (١٦٣٨)دا و تورکێکی زۆر نیشتەجێ بوون لە ناوچەکەدا. زۆربەی تورکمانەکانی ئەمڕۆی عێراق نەوەی سەربازەکانی عوسمانین، بازرگان و خزمەتكارى مەدەنى كە لەكاتى حوكمى ئيمپراتۆريەتى عوسمانى بۆ عێراق ھێنراون.
کاتیک کۆماری تورکیا دامەزرا لە ساڵی (١٩٢٣) ، تورکمانەکانی ویلایەتی مووسڵ دەیان وویست ببنە بەشێک لە کۆماری تورکیا، لەگەڵ ئەوەشدا، بەهۆى كۆتایهاتنی پاشايەتيى عوسمانى، تورکمانەکانی عێراق خۆیان دۆزییەوە بەشێوەیەکی جیاواز بۆ دژایەتی کردنی حکومە یەک لە دوایەکەکانی عێراق، وەكو قەسابخانەى كەركوكى ١٩٢٣،١٩٤٧، ١٩٥٩ و ١٩٧٩ کاتیک باعس هاتەسەر دەسەڵات دژایەتییەکی زۆری کۆمەڵگەی کرد.
تورکمانەکانی عێراق بە دیالێکتی ئۆغوز تورک کە بەشێکە لە تورکی ئازهربایجانی (بەپێچەوانەی زمانی تورکمانی لە تورکمانستان) دەدوێن.
زۆربەی تورکمانەکانی عێراق موسڵمانن و بۆ دوو بەش: سونە ٪٦٠ و شیعە ٪٤٠، دابەشبوون. کەمێک لە تورکمانی عێراق مەسیحیین کاتۆلیک. ٣٠ هەزار تورکمانی عێراقی ئیعتیراف بە مەسیحییەت دەکەن. لە ساڵی ٢٠٢١ هاوبەشی ئینجیلی تورکمانی وەرگێڕانی کتێبی پیرۆزی بۆ زمانی تورکمانی عێراقی تەواو کرد و ٢٠٠٠ دانە لە کتێبەکەی بڵاوکردەوە.
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە تورکمانەکانی عێراق تێدایە. |
This article uses material from the Wikipedia Soranî / کوردی article تورکمانەکانی عێراق, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ناوەرۆک لەبەردەستە لەژێر CC BY-SA 4.0دا، مەگەر پێچەوانەی وترابێ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Soranî / کوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.