تایوان: وڵاتێک لە ڕۆژهەڵاتی ئاسیا

120°12′E / 22.950°N 120.200°E / 22.950; 120.200

تایوان، بە فەرمی کۆماری چین حکوومەتێکە لە کیشوەری ئاسیا کە تەنیا ٢٣ دەوڵەت (لە ساڵی ٢٠١١) وەک وڵاتێکی سەربەخۆ مامەڵەی لەگەڵدا دەکەن. پایتەختەکەی شاری تایپێیە.

کۆماری چین
中華民國
Zhōnghuá Mínguó
A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays. A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
سروود: 
"سروودی نیشتیمانی کۆماری چین"
《中華民國國歌》

"سروودی نیشتیمانی ئاڵا"
《中華民國國旗歌》
نەخشەیەک کە شوێنی کۆماری چین لە ڕۆژهەڵاتی ئاسیا و جیھاندا نیشان دەدات.
نەخشەیەک کە شوێنی کۆماری چین لە ڕۆژهەڵاتی ئاسیا و جیھاندا نیشان دەدات.
depicting the Free area of the Republic of China
پایتەختتایپێ
25°02′N 121°38′E / 25.033°N 121.633°E / 25.033; 121.633
گەورەترین شار تایپێی نوێ
زمانە فەرمییەکان ماندەری
زمانە ناوچەییەکان تایوانی
ھاکا
زمانی فارمۆسان
شێوە نووسینی فەرمی چینی
گرووپە ڕەگەزییەکان  ٪٩٨ ھان
  • ٪٧٠ ھۆکلۆ
  • ٪١٤ ھاکا
  • 14% خاوەن خاکەکان
  • 2% تایوانیە ڕەسەنەکان
ناوی هاووڵاتی تایوانی یان چینی یان ھەردوکیان
دەوڵەت نیمچە سەرۆکایەتی یەکگرتوو کۆمار
 -  سەرۆکی حکومەتی چین Ma Ying-jeou (KMT)
 -  جێگری سەرۆک Wu Den-yih (KMT)
 -  سەرۆک وەزیران Jiang Yi-huah (KMT)
 -  سەرۆکی یوانی یاسادانان Wang Jin-pyng (KMT)
 -  سەرۆکی یوانی دادوەری. Rai Hau-min
یاسادانەر Legislative Yuan
دامەزراندن Xinhai Revolution 
 -  ڕاپەڕینی وشجوانگ ١٠ تشرینی یەکەم ١٩١١ 
 -  کۆماری دامەزراو ١ کانوونی دووەم ١٩١٢ 
 -  دەستوور ٢٥ کانوونی یەکەم ١٩٤٧ 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ٣٦,١٩٣ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٣٦ـەم)
١٣٬٩٧٤ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) ١٠٫٣٤
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی ٢٠١٢ 23,261,747 (٥٠یەم)
 -  چڕی ٦٤٢ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (حەڤدەیەم)
١٬٦٦٤کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی ٢٠١١
 -  سەرجەم $876.035 billion (نۆزدەیەم)
 -  سەرانە $37,719 (نۆزدەیەم)
GDP (nominal) بەراوردی ٢٠١١
 -  سەرجەم $466.832 billion (٢٦ـەم)
 -  سەرانە $20,100 (٣٩یەم)
Gini (٢٠١٠) 34.2 (medium
HDI (٢٠١٠) increase 0.868* (Very high
دراو دۆلاری تایوانی نوێ (NT$) (TWD)
ناوچەی کاتی CST (UTC+8)
 -  ھاوین (DST) not observed (UTC+8)
شێوازەکانی ڕێکەوتنووسین yyyy-mm-dd
yyyy年m月d日
(CE; CE+2697) or 民國yy年m月d日
لای لێخوڕین ڕاست
پاوانی ئینتەرنێت .tw, .台灣, .台湾
کۆدی تەلەفۆن +٨٨٦
تایوان: وڵاتێک لە ڕۆژهەڵاتی ئاسیا  ئەم وتارە سەبارەت بە کۆماری چین نووسراوە. بۆ بینینی وتارە هاوشێوەکان بڕوانە چین (ڕوونکردنەوە).

لەگەڵ دامەزراندنی لە ساڵی ١٩١٢، کۆماری چین زۆربەی ناوچەکانی چین و مەنگۆلیای کۆنترۆڵکرد. لەگەڵ کۆتایی ھاتنی جەنگی جیھانی دووەم و تەسلیمبوونی ژاپۆن، چین کومەڵێک دوورگەی تایوان و پێسکادۆری خستە ژێر دەسەڵاتی خۆیەوە. لەگەڵ شکستی پارتی نەتەوەیی چینی ناسراو بە کومیتانگ لە شەڕی ناوخۆ لە دژی ھێزەکانی حیزبی کۆمۆنیستی چین، حکومەتی شکستخواردوو ڕووی لە تایوان کرد، لەوێ شاری تایپەی وەک پایتەختی کاتی وڵاتەکە دامەزراند، لەکاتێکدا ئەندامانی حیزبی کۆمۆنیستی چین کۆماری گەلی چین دامەزراند، کە ئێستا شوێنیە جوگرافییەکەی لەوێ ناسراوە.لە کاتێکدا دوورگەکانی تایوان و پێسکادۆرەکان و هاوپێچەکانیان، دوورگەکانی کینمەن و ماتسۆ و ھەندێک دوورگەی بچووکی دیکە بوونە درێژکراوەی کۆماری چین، هەرچەندە لەلایەن زۆرێک لە وڵاتانی ڕۆژئاوایی و ئەمریکاوە دانپێندرەو بوو کە میراتگری شەرعیی کۆماری چین بوو لەگەڵ سەرەتای شەڕی سارد.

مێژوو

تایوان لە کۆتایی سەدەی پلاستستۆن پەیوەست بووە بە وشکانیەکانی ئاسیا تا نزیکەی ١٠ھەزار ساڵ لەمەوبەر کە ئاستی دەریاکانی ڕۆژهەڵات بەرزبووەوە. لە دوورگەکەدا پاشماوەی پارچە پارچەی مرۆڤ کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ٢٠ بۆ ٣٠ھەزار ساڵ لەمەوبەر، هەروەها شوێنەوارەکانی دواتر لە کولتوورێکی سەردەمی بەردی کۆن دۆزراونەتەوە. ئەم کەسانە هاوشێوەی نێگریتۆکانی فلیپین یاخود ئاوارەکانی فلیپین دەناسرێن.

تێبینییەکان

سەرچاوەکان


Tags:

سیستمی پۆتانە جوگرافیەکان

🔥 Trending searches on Wiki Soranî / کوردی:

ئاسیابەردە سوورڕەوشەن بەدرخانوەن پیسئێسکبەندیی مرۆڤتسۆنامیدیمەشقمەھاباد.krdبەقەرەسیستمی بەکارخەریتیشکی سەروو وەنەوشەییسەنا بەرزنجیقازی محەممەدڕوانینێکی دیکە بۆ ڕۆژھەڵات و باشووری ڕۆژھەڵاتی تورکیاعادیلە خانمNمەلا عەبدولکەریم مودەریسشێرپەنجەی مەمکئێرانشەڕی بەدردواھەمین ھەناری دونیاھەولێرلەیلا قاسمکیشوەرمحەممەد ئەمین زەکی بەگمووسڵتەندروستیدوعا خەلیل ئەسوەدگڵاوپێستیفیرعەونشەڕی دمدمتیمساحدارستانی ئەمازۆنمامە ڕیشەشامژنانی کوردمافی ئاژەڵمحەممەد ساڵح دیلانخێزانبیل گەیتسستیڤن ھۆکینگسێگۆشەZکێری مرۆڤڕەگی دووجاسۆشیالیزموزەی خۆریفەیلییەکانئێکزیمامەغۆلفەقێ تەیرانسوورێژەمەدینەلوڕئاندریە ماری ئەمپێرجلی کوردیتیشکی گاماکۆمەڵەی نەتەوەکانشەڕی چاڵدێراندەریای مردووویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکاپێشمەرگەمیرنشینی بەدلیسئەیووبپەیمانی لۆزانکورد لە سەردەمی ئەمەوییەکانھەڵگوردچێ گیڤاراحاجی کاروانتێکڕای بەرھەمی ناوخۆیینۆکەند🡆 More