تھامس ایلوا ایڈیسن

تھومس ایڈیسن
(انگریزی وچ: Thomas Edison)،(انگریزی وچ: Thomas Alva Edison)
""قابلیت، 1% پریرنا اتے 99 % محنت اے" – تھومس ایڈیسن، ہرپر میگزین دا ستمبر 1932 دا ایڈیشن
پیدائشی نام	(انگریزی وچ: Thomas Alva Edison)
جم	11 فروری 1847
وفات	18 اکتوبر 1931 (84 سال)  مغربی ارینج، نیو جرسی، امریکہ
وجہ وفات	قسم-۲ ذیابیطس
طرز وفات	طبعی موت
قومیت	امریکہ
نسل	امریکی
مذہب	Deist
رکن	سائنس دی شاہی سویڈنی اکیڈمی ،  امریکن فلوسوفیکل سوسائٹی ،  اکیڈمی آف سائنس سویت یونین ،  روسی سائنس اکادمی ،  قومی اکادمی برائے سائنس
زوجہ	میری سٹلویل(1871–1884) مینا ملر(1886–1931)
اولاد	مریون ایسٹلے ایڈیسن(1873–1965) تھومس الوا ایڈیسن جنیئر(1876–1935) ولیئم لیسلائی ایڈیسن (1878–1937) ماڈیلیئن ایڈیسن (1888–1979) چارلس ایڈیسن (1890–1969) تھیؤڈور ملر ایڈیسن (1898–1992)
والدین	سیمئیل اگڈن ایڈیسن جنیئر (1804–1896) نینسی میتھیو ایلیوٹ (1810–1871)
عملی زندگی
تعليم	سکول وچ بھجیا ہویا
مادر علمی	کوپر یونین (۱۸۷۵–۱۸۷۹)
تخصص تعلیم	کیمسٹری
پیشہ	کھوجی اتے صنعت کار
مادری زبان	انگریزی
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی
شعبۂ عمل	ایجاد ،  برقی ہندسیات ،  انجینرنگ ،  منظر نگاری ،  موجد ،  کارجو
ملازمت	جنرل الیکٹرک
کارہائے نمایاں	بلب
اعزازات
گرامی ٹریسٹی اعزاز (۱۹۷۷) کانگریشنل گولڈ میڈل (۱۹۲۸) فرینکلن میڈل (۱۹۱۵) تمغا جون فریٹز (۱۹۰۸) رمفورڈ انعام (۱۸۹۵) تمغا البرٹ (۱۸۹۲)  کمانڈر آف دی لیجین آف اونر (۱۸۸۹)  تمغا جون اسکاٹ (۱۸۸۹) میٹوسی میڈل (۱۸۸۷)  لیجن آف آنر (۱۸۷۹) تمغا بنجمن فرینکلن اسٹار آن ہالی ووڈ واک آف فیم
نامزدگیاں
فزکس وچ نوبل انعام (۱۹۱۵)
دستخط
	IMDB اُتے صفحات
ترمیم

تھامس ایلوا ایڈیسن (1847 1931) اک امریکی سائنسدان سی جینے بلب بنایا۔ تھامس ایلوا ایڈیسن میلان، اوہائیو وچ جمیا تے مشیگن وچ پلیا ودیا۔ اوہ سومیول ایڈیسن تے نینسی الیٹ دا ستواں تے سب توں نکا بچہ سی۔ اودے ابے نے 1837 دی ناکام بغاوت وچ حصہ لیا سی جیدی وجہ توں اونوں کینیڈا توں نسنا پیا۔ سکول وچ وی اودا دماغ آوارا ہوندا سی کہ اودے استاد اونوں بے وقوف کیندا سی۔ جیدی وجہ توں اودے سکول دی 3 مینے ختم ہو گ‎ۓ۔ فیر ایڈیسن دی ماں نے اونوں کعر وچ ہی پڑايا۔ اودی بہتی پڑائ رچرڈ پارکر دی کتاباں توں ہوئ۔

نکی عمر وچ ای اودے کناں تے سنن دا مسئلہ ہو گیا۔ جیڑا اونوں سرخ بخار دی وجہ توں ہویا سی۔ 1854 وچ میلن نوں ریلروڑ بنان توں نظر انداز کرن تے کاروبار مک جان دی وجہ توں ایڈیسن دا ٹبر مشیگن ٹر گیا۔ تھامس اپنی کمائی لئی ٹافیاں، اخبار تے سبزیاں ٹریناں وچ ویچدا سی۔

تھومس الوا ایڈیسن (11 فروری 1847-18 اکتوبر 1931) دا جم نوں امریکہ وچ اوہائیو ریاست دے ملن شہر وچ ہویا۔ نینسی ایڈیسن تے سیموئل ایڈیسن دا ایہہ ستواں بچہ سی۔ایڈیسن نوں بچپن وچ ہی پیلا بخار ہو گیا تے کناں دی انفیکشن رہن لگ پئی۔ گھٹ سنن دی مسئلہ کرکے ایڈیسن بہت دیر بعد بولن سکھیا۔

مڈھلا جیون

آخر سیموئل ایڈیسن نے ملن شہر نوں چھڈّ کے مشیگن وچ ہروں ناں دی بندرگاہ تے اپنا لکڑی دا کاروبار شروع کر لیا۔ انہیں دنیں سکول وی بہت گھٹ ہندے سن۔ اتھے اک پادری سکول چلایا کردا سی جس دا ناں اینگل سی۔ تھامس ایڈیسن نے استاد نوں پچھ لیا، ‘‘اہمیت آکرشن دا نیم کی اے؟’’ استاد نے ایڈیسن دی کٹمار کرکے اس نوں سکولوں ایہہ کہہ کے کڈھ دتا۔ آخر ماں نے ایڈیسن نوں خود پڑھاؤن لگی۔ بازار وچوں اوہ کجھ پرانیاں بال کتاباں خرید لیائی۔ اپنی چھوٹی عمر وچ ہی اس نے بہت ساریاں کتاباں پڑھ لئیاں۔

لیبارٹری

گھر دے اک چھوٹے جاے پرانے کمرے وچ ہی اس نے اپنی لیبارٹری بنا لئی۔ سو توں ودھ کیمیائی مادےآں دیاں بوتلاں اس نے اپنی لیبارٹری دیاں سیلپھاں تے سجا لئیاں۔ کچّ دیاں ٹیوباں وچوں ہندیاں کیمیائی کریاواں اس دے من وچ بہت ساریاں کریاواں کرن لگ پئیاں۔ اس طرحاں کردیاں اس دے پنج سال ہور گزر گئے۔ علم دا وڈا بھنڈار اس نے اپنے اندر جمع کر لیا سی۔

نوکری اتے معائنہ

ایہہ گل 1860 وچ اوہ امریکہ دے شہر ہروں توں ڈیٹرائٹ لئی اک سواری گڈی وچ اخبار، ٹافیاں تے پھل ویچنے شروع کر دتے۔ اس طرحاں اس نوں تھوڑھی-بہتیی کمائی ہون لگ پئی۔ اس نے گڈی دے انجن دے نال لگدے ڈبے جتھے دھوآں زیادہ ہندا سی وچ اپنی لیبارٹری بنا لئی۔ اوہ اپنی استعمال کرن دی دھن وچ مگن رہندا۔ اک دن اس دی ٹیوب وچوں ڈگے فاسفورس دے ٹکڑے نے اگّ پھڑ لئی۔ مسافراں ولوں ‘اگّ بجھاؤ’ دیاں آوازاں آؤن لگ پئیاں۔ تھوڑھے جاے یتناں نال اگّ تے قابو پا لیا گیا گارڈ ولوں مارے گئے تھپڑ نے ایڈیسن نوں سدا لئی کناں توں اپاہج بنا دتا۔

ہفتہ واری اخبار

شام اوہ ڈیٹرائٹ دی پبلک لائبریری دی ہر ودھیا کتاب اپنے من وچ وسا لئی۔ بال ایڈیسن اپنے کمائے پیسیاں نال اک پرانی پرنٹنگ پریس خرید لئی اتے ‘ہرالڈ’ ناں دا ہفتہ واری اخبار کڈھنا تے آپ ہی ویچنا شروع کر دتا۔ ریلوے دے ٹیلیگراپھ محکمے دے بہت سارے دوست اس نوں خبراں بھیجن لگ پئے۔ اس طرحاں اس دا اخبار کافی وکن لگ پیا۔ اپنے اخبار وچ اوہ لوکاں وچ سنسنی پھیلاؤن والیاں خبراں نوں ترجیح دین لگ پیا۔ ملدے ہن، اسے طرحاں ایڈیسن نوں وی اجیہا ہی اک موقع مل گیا۔ ہویا انج کہ ایڈیسن سٹیشن تے اخبار ویچ رہا سی تے اس نے سٹیشن ماسٹر دے بچے نوں بچا لیا اتے خوش ہو کہ سٹیشن ماسٹر نے ٹیلیگراپھ والی مشین ویکھ لین دیو۔ ایڈیسن دی دلچسپی تے مکینجی دے یتن رنگ لیاؤن لگ پئے۔ ایڈیسن نے اپنے اک دوست دے گھر دا تعلق، سٹوو دی فالتو تار نال ہی جوڑ لیا۔ اوہناں نے ٹیلیگراپھ دی ورتوں وچ آؤن والیاں کنجیاں وی خود ہی کباڑ دے سامان توں بنا لئیاں۔ دوویں دوست گھنٹیامبدھی اک-دوجے نوں ٹیلیگراپھ راہیں سنیاے بھیجن وچ لگے رہندے۔

کاربن ٹیلیفون ٹرانسمٹر

1877–78 وچ ایڈیسن نے کاربن مائیکروفون جو سارے ٹیلیفون وچ گھنٹی نال ہندا اے دی ورتوں ہندی اے، دی کھوج اتے سدھار کیتی۔

ریلوے دی نوکری

جدوں ایڈیسن 16 سالاں دا ہویا تاں ٹیلیگراپھر دے طور تے ریلوے محکمے وچ بھرتی ہو گیا۔ اس نے ریلوے دے کلاک دی وڈی سوئی دا تعلق ٹیلیگراپھ نال جوڑ دتا۔ جدوں کلاک دی وڈی سوئی 12 دے نشان تے پجّ جاندی تاں گھنٹی مارن والی مشین دا بٹن اپنے آپ اؤن ہو جاندا تے سارے سٹیشناں تے اکو ویلے گھنٹی اپنے آپ وجع جاندی۔ اس طرحاں ایڈیسن موج نال سون لگ پیا۔

پیٹینٹ

اس نے 1868 وچ اپنی کھوج دا پہلا پیٹینٹ کروایا۔ دنیا وچ سبھ توں ودھ کھوجاں دے پیٹینٹ اس دے ہی ناں ہوئے۔ اس نے اپنی پوری زندگی وچ 1093 کھوجاں دے پیٹینٹ کروائے۔

بجلی لائٹ

ایڈیسن نے پہلا بلو نہیں تیار کیتا پر پہل ویوپاری بلب تیار کرتا سی۔ ایڈیسن نے پلیٹینم اتے ہور دھانتاں دے فلامنٹ بناؤن دے تجربے کیتے اخیر وچ کاربن فلامینٹ دی ورتوں کیتی گئی۔ اس دا پہلا تجربہ 22 اکتوبر، 1879 نوں کیتا جو 13.5 گھنٹے چلیا۔ 4 نومبر ، 1879 نوں اس نے امریکہ وچ بلجی بلب پیٹیٹ کروایا۔

فلوروسکوپی

ایڈیسن نے X-رے دی ورتوں والی مشین تیار کیتے جس وچ فلوروسکوٹ دی ورتوں ہندی سی۔

ایڈیسن دے ناں تے تھانواں اتے لوکاں دے نام

1. بہت ساریاں تھانواں اتے لوکاں دے نام ایڈیسن دے نام تے رکھے گئے ہن۔ جہناں وچ خاص ہن: ایڈیسن قصبہ، نیو جرسی، تھومس ایڈیسن سٹیٹ کالج نیو جرسی، ایڈیسن سٹیٹ کالج فورٹ مائیر، فلوریڈا، ایڈیسن کومیونٹی کالز اوہیؤ بہت سارے سکول وی اوہناں تے رکھے گئے ہن۔1883 وچ سنبری پینسلوینیا دے سٹی ہوٹل نے اپنا نام ہوٹل ایڈیسن رکھیا۔
2. بلب دی 75ویں برسی نوں سمرپت کیلیفورنیا نے جھیل دا نام تھومس الوا ایڈیسن رکھیا۔
3. 1931 وچ نیویارک سحر دے ہوٹل نے اپنا نام ہوٹل ایڈیسن رکھیا۔
4. ایڈیسن دے نام تے تن پلاں دا نام وی امریکہ وچ رکھیا گیا اے
5. اسمان وچ وی اک الکا دا نام 742 ایڈیسونا رکھیا گیا اے۔
6. روس دے کمپوزر ایڈیسن ڈینسوو جس دا پیؤ اک ریڈیو فزکس سائنسدان دا نام ایڈیسن دے نام تے رکھیا۔

موت

دنیا دا ایہہ مہان کھوجی 18 اکتوبر 1931 نوں 84 سال دی عمر وچ مر گیا پر اس دیاں کھوجاں نے اس نوں امر کر دتا اے۔