Aktinidia (Actinidia Lindl.) – rodzaj pnączy z rodziny aktinidiowatych.
Obejmuje ok. 55, 60 lub 75 gatunków. Występują w Azji wschodniej i południowej, od Japonii po Indonezję, z największym zróżnicowaniem w Chinach (44 gatunki są endemitami tego kraju). Rosną zwykle w lasach i zaroślach.
Jadalne owoce (jagody) aktinidii smakowitej i aktinidii chińskiej oraz ich mieszańców znane są pod nazwą kiwi. Inne gatunki częściej uprawiane to aktinidia ostrolistna i pstrolistna. Rośliny te uprawiane są także jako ozdobne, zwłaszcza odmiany o różnobarwnych liściach.
Owijające się wokół podpór drewniejące pnącza o sezonowym ulistnieniu, osiągające do ponad 20 m długości. Mają pędy o długich międzywęźlach, nagie lub owłosione, z długimi, równowąskimi przetchlinkami. Pąki zimowe drobne.
Pojedyncze, zwykle długoogonkowe, z drobnymi lub nieobecnymi przylistkami. Blaszka naga lub owłosiona, cienka lub skórzasta, zwykle piłkowana lub ząbkowana, rzadziej całobrzega.
Zwykle obupłciowe, ale czasem jednopłciowe i wówczas zwykle rośliny dwupienne. Kwiaty pojedyncze lub zebrane po kilka lub wiele w kwiatostany wierzchotkowe wyrastające w kątach liści, często baldachokształtne. Działki kielicha zwykle w liczbie 5, trwałe lub nie. Płatki korony zwykle także w liczbie 5, białe, różowe, czerwone, żółte lub zielone. Pręciki liczne, w kwiatach żeńskich na skróconych nitkach i z płonnymi pylnikami. Zalążnia jajowata lub walcowata, naga lub owłosiona, wilokomorowa, z licznymi zalążkami w komorach. Szyjek słupków jest tyle ile komór – od 15 do 30. Zwykle są one odgięte i trwałe. W kwiatach męskich zalążnia jest szczątkowa.
Należy do rodziny aktinidiowatych Actinidiaceae, która wraz z siostrzaną rodziną Roridulaceae należą do rzędu wrzosowców wchodzącego w skład grupy astrowych (asterids) w obrębie dwuliściennych właściwych (eudicots).
Surowe owoce zawierają peptydazę (aktynidinę lub papainę), która może wywoływać alergie u ludzi. Szczególnie dla osób uczulonych na papaję lub ananasy owoce kiwi nie są wskazane.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Aktinidia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.