Mèsic Nóṿ

C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś

Mèsic Nóṿ Miranduléś

Mèsic Nóṿ
Al Mèsic Nóṿ (in rós) a 'l intéran di Stat Unî
Mèsic Nóṿ
Al stéma dal Mèsic Nóṿ
Mèsic Nóṿ
La bandéra dal Mèsic Nóṿ
Mèsic Nóṿ
Pavrunsèṅ, aj e tésć ad bóv in un marcâ 'd Santa Fe


Al Mèsic Nóṿ (New Mexico in Ingléś, a s lèś [nuːˈmɛksɪkoʊ̯], scólta'l chè) 'l è 'n stat di Stat Unî ch'al s è unî a la federasiòṅ in dal 1912. I sò scutmàj i èṅ „Land of Enchantment“ (La tèra ch'l'incànta) e „The Spanish State“ (Al stat spagnōl parchè 'l spagnōl 'l è druâ chè insém a 'l ingléś par via di sò abitànt) mént'r al sò mòt in latìn 'l è invéci „Crescit Eundo“ (Al crés in dal méntar ch'al và).

In dal stat i s càtan di deśèrt ma anc al Muntàgni Predóśi cun la sò néṿ. Durànt 'l an a piōṿ pôc e difàti l'àqua a s fà fadìga a tgnir-la dacàt, par furtùna ch'a gh'è na diga ch'la mùcia sù qvéla dal sò fiùm più impurtànt, al Rio Grand, a nòrd ad Las Cruces.

La sò capitàl l'è Santa Fe ma 'l sità più grandi i èṅ, in d'l órdan, Albuquerque, Las Cruces e Rio Rancho. Tgnénd adrē a 'l censimènt dal 2000, al 42,1% di sò abitànt ad dū migliòṅ e pasa, stramnâ su na superfìsi 'd 315,194 km², praticamènt al quìnt stat più grand dla federasiòṅ, i èṅ di ispànig o cun di urìgini acsè. Anc di indiàṅ a gh 'n è dimóndi, dagnóra 'l 10%, a 'l secónd pòst in persentuàl dòp 'l Alàska.

'D Istâ a fà cald dimóndi, a s riva anc a trént'òt grâd. Al rècord dal cald 'l è 'd sinquànta grâd tucâ in dal Śugn dal 1994 davśèn a Loving, par còntar qvél dal fréd 'l è 'd quarànta-siē sóta śèr (a Gavilan in dal Favràr dal 1951).

Al Mèsic Nóṿ al cunfìna a nòrd c'n al Culuràdo, a nòrd-èst cun 'l Oklahoma, a sud-èst c'n al Tèxas, a sud c'n al Mèsic, a òvest cun 'l Ariśòna e a nòrd-òvest, in un punt sōl ciamâ "Four Corners" (Quàtar cantòṅ), c'n al Utah. 'L è divìś in trénta-tri cuntèi e in duśènt-trentaquàtar cumùn.

La sò guvernadōra, da 'l 2011, l'è la republicàna Susana Martinez, n'èx prucuradōra distretuàla ch'la vōl turnàr in présia a la péna 'd mòrt ch'l'è stada abulìda in dal 2009. In dgl'elesiòṅ presidensiàli però 'l ròbi i s arbàltan parchè 'l è da 'l 1992 che chè i vìnsan sèmp'r i demucràtic a part al 2004 in dua George W. Bush 'l à batû John Kerry muciànd sù al 49.8% di vōt cónt'r al 49.1%. S'i ìsan fat para, cum i aṅ dagnóra fat quàt'r an prima Bush cun Al Gore, par la léǵ i gh'ìvan da śugàr-'s al stat cun na maṅ ad poker.

In ecunumìa al Mèsic Nóṿ al pōl cuntàr su 'l turìśum, su 'l alevamènt dal bèsti da carna, su la prudusiòṅ dal nóś americàni, di pavrunsèṅ, dal fêṅ e di derivâ dal lat. L'indùstria dl'estrasiòṅ la và fòrt chè parchè al stat 'l è 'l tèrs prudutōr di Stat Unî in fat ad petròli e 'd gas naturàl. Al 18,4% di sò abitànt però 'l è 'd sóta da 'l livèl ad miśèria.

Culegamènt estéran

Nòti

Tags:

EmiliànMiranduléś

🔥 Trending searches on Wiki Emiliàn e rumagnòl:

1170Giuseppe VeroneseBusillisLiliana Segre29 ed fervèr2021RuscSilvio Berlusconi1979Boris Johnson22 ed fervèrSleim AmmarAn 2000Downside UpBugutàEmiliàn e Rumagnòl2022Michael SchumacherKońskowolaEmégglia-RumâgnaDevil dog - Il cane infernaleBatman ForeverMirandeṡPP13 ed mèrzGàtRoberto ZanettiAl Budghén2001De lana caprinaAsteròidCîlSex Crimes 3The SimpsonsOscar WildeBulgnaiṡDaniel d'ArthezSistamma operatîv923Buchìṅ (sês)AlbanìaLe iene (film)20 p.d.C.17741833EnsiclopedìaRide the Lightning28 ed mèrzValonaRégn UnîFullerton (Califòrgna)RâdioOmnia vincit amorAdele (cantànta)Natale Prampolini1917COVID-19SpongeBob SquarePantsFranza19181848596Bélgi6 d'agòstFinlàndia🡆 More