Vasco Da Gama

Septiyembre 29 1460 – Disyembre 24, 1524 sa Kochi, Indiya) usa ka Portuges nga manalalayag ug usa sa labing nagmabulokong sa Uropanong Panahon sa Pagkakaplag ug ang dako-dako sa unang mga barko nga naglayag lahos gikan sa Uropa ngadto sa Indiya. Sa mubong panahon sa tuig 1524 siya nahimong Gobernador sa Indiyang Portuges sa titulong Vice-rei kun Viceroy.

Vasco da Gama
Gihimugsû	1469, c. 1460  Sines
Namatay	24 Disyembre 1524  (panuígong 55) Cochin
Panginabuhi	Magpanimpalad, magpamagdoy sa kalibutan, magsasakayanon, naval officer
Ginikanan	Izabel Sodre
Bánay	Paulo da Gama
Pirma
[usba sa Wikidata]

Si Vasco da Gama mamahimong natawo kaniadtong 1460 or 1469, sa Sinessa may habagatang kasadpang kabaybayonan sa Portugal sa usa ka balay nga duol sa simbahan sa Nossa Senhora das Salas. Ang Sines usa sa mga nihit nga pantalan sa kabaybayonan sa Alentejo nga ginama sa mga puwa'g kolor nga mga payag-payag nga gipuy-an sa kadaghanang mga mananagat.

Ang amahan ni Vasco da Gama mao si Estêvão da Gama. Sa mga tuig sa 1460 usa siya ka kabalyero sa banay sa Duke sa Viseu, Dom Fernando. si Dom Fernando mitudlo kaniya isip Alcaide-Mór kun Gobernador Sibil sa Sines ug mihatag kaniya og gamayng bahin sa buwis sa paghimo'g sabon sa Estremoz.

Si Estêvão da Gama gikasal ni Dona Isabel Sodré nga anak ni João Sodré (nailhan usab nga si João de Resende). Si sodré nga naa'y Ingles nga kagikan naa'y tali sa banay ni Prinsepe Diogo nga Duke sa Viseu nga anak ni Haring Edward I sa Portugal ug gobernador sa militar nga Order of Christ.

Gamay ang nahibal-an sa sayong kinabuhi ni Vasco da Gama. Giawhag sa Portuges nga historyador nga si Teixeira de Aragão nga nagtuon sa lungsod sa Évora diin mamahimo siyang nakat-on og matematika ug nabigasyon. Mamahimo sab nga si da Gama makamao sa astronomiya ug posible nga nagtuon siya ilalom ni Abraham Zacuto.

Sa tuig 1492 si Haring John II sa Portugal mipadala kang da Gama sa pantalan sa Setúbal nga habagatan sa Lisbon ug didto sa Algarbe nga mao ang labing habagatang bahin nga lalawigan sa Portugal aron pagdakop sa mga Pranses nga mga barko aron pagbalos sa mga gibuhat nila sa Portuges nga pamarko nga daling nahimo ni Vasco.

 

 

Si Bartolomeu Dias nakatuyok na sa Kabo sa Maayong Paglaom sa Aprika kaniadtong 1488 nga usa ka panghitabo sa daghang mga henerasyon sa mga Portuges nga manlalayag nga gigastoan ni Prinsipe Henry ang Nabigador.

Ang paglayag ni da Gama nagmabolukon sa pag-abot sa Indya. Kini nakapahimo sa mga Portuges nga makapabinayloay sa mga taga Layong Sidlakan pinaagi sa dagat nga nakapaagni sa mga karaang tigpabinayloay sa sagol-sagol nga dalang yuta ug sa dagat sama sa agianan sa Binayloay sa Lamas nga migamit sa Persiyanong Golpo ug Pulang Dagat ug mga karaban sa kamel aron maabot ang sidlakang Mediterinyan. Ang Republika sa Venice nakakontrolar sa dakong bahin sa mga ruta sa pagtrade sa Uropa ug Asya. Ang Portugal milaom nga sa paggamit sa ruta ni da Gama nabuak nila ang monopolyong Venisiyano.

Apan ang mga nakab-ot ni da Gama mura hinuon og napahanap sa iyang kapakyasan pagdala'g mga igbabaylo sa kanasoran sa Indya. Usa pa ang ruta sa dagat naa'y kakulian – ang iyang plotilya naglayag sulod sa tulo ka bulan nga wala makakita og yuta ug 54 ra s aiyang 170 ka mga uban sa duha sa iyang upat ka mga barko ang namalik sa Portugal kaniadtong 1499. Bisan pa niini ang paglayag ni da Gama nakaabli og usa ka direktang ruta sa dagat sa Asya nga nakapahimo og panahon sa mga Uropano nga makadominar sa kusog sa dagat ug komersyo nga milungtad og pipila ka gatos ka tuig, sa 450 ka tuig nga kolonyalismo sa mga Portuges didto sa Indya, Asya, ug Aprika.