Imperyal Nga Manila

Ang Imperyal nga Manila usa ka konsepto nga ang mga kalihokan sa tibuok Pilipinas, lakip na ang kadtong sa kaumahan ug sa kinalayoang sityo, gidumala sa Manila.

Ang panultihong "Walay dahong matagak nga walay pagtugot sa Manila" nagpadayag ning maong ideya.

Kining maong termino gigamit ni Gloria Macapagal-Arroyo sa iyang Pakigpulong Mahitungod sa Nasodnong Kahimtang (SONA) niadtong 2006.

Kasaysayan

Ang Manila gitukod niadtong 1571 ni Miguel Lopez de Legaspi isip usa ka lingkoranan sa kagamhanan sa Hari sa Espanya, apan adunay gingtukod nga lima ka mga ciudad Katsila sa tibuok Pilipinas: Manila, Sugbo, Cagayan, Ilo-ilo, ug Zamboanga. Ang Manila maoy lingkoranan sa Gobernador-Heneral alang sa Pilipinas. Sa minghawa na ang mga Katsila, nahimo pag-usab ang Manila isip sentro sa kagamhanan ubos sa pagdumala sa mga Amerikano. Sa maong panahona gipalambo ang ideya sa pagmugna sa usa ka ludlis sa kagamhanan nga gisentro sa Manila ug giisip ang mga ubang sentro sa Pilipinas nga 'pangrehiyon' ug sentro sa ginganlan og 'probinsya', busa nahimo ang problemang center-versus-regions dili lamang sa natad sa kagamhanan kundili pa sa ekonomiya ug kultura.

Labot sa Sugbo

Adunay kaugalingong industriya sa sine, mga mantalaan ug panginabuhi ang Dakbayan sa Sugbo nga walay labot sa bisan unsang gitukod sa Manila niadtong unang katunga sa ika-20ng katuigan. Sa pagdeklarar sa Tinagalog isip Nasodnong Pinulongan sa Pilipinas niadtong 1935, nagsugod ang pagpaubos sa opisyal nga dungog sa Binisaya isip kulturanhong pinulongan. Inigtapos sa EDSA Revolution, nianang huyang pa ang nasodnong kagamhanan, giigo ang tibuok nasod sa Bagyong Ruping (Internasyonal: Supertyphoon Mike) tuig 1990. Niadtong nangayo og tabang ang Sugbo sa nasodnong kagamhanan, dili napatuman kanang pangayo kay naglisod usab ang Manila, ilabi na kay aduna pay linog nga miigo sa Luzon. Busa naningkamot ang lokal nga gobyerno sa Sugbo pagpabarog sa dakbayan ug sa iyang kaugalingong ekonomiya. Kanang pag-asdang sa ekonomiya sa Sugbo ginganlan og Ceboom, ug nahimo ang Sugbo isip usa ka mauswag nga dakbayan, gawas sa Manila.

Ekonomiya

Pipila ka mga ekonomista sa World Bank ug sa Unibersidad sa Pilipinas ang mipahayag nga maayo sa nasod ang pagkonsentrar sa produksyon sa Manila. Apan ang mga labing kinahanglang serbisyo sama sa transportasyon ug edukasyon angay nga anaa sa matag lungsod.

Politika

Sumala ni Amando Doronila sa iyang artikulo sa Philippine Dailiy Inquirer: "People power movements have been an Imperial Manila phenomenon. Their playing field is EDSA. They have excluded the provincianos from their movement with their insufferable arrogance and snobbery … ignoring the existence of the toiling masses and peasants in agrarian Philippines."

Kritika

Sumala ni Conrado de Quirós, usa ka Bikolano, walay ebidensyang nagsoporta sa konsepto.

Tan-awa usab

Mga reperensya

Mga sumpay sa gawas

Tags:

Imperyal Nga Manila KasaysayanImperyal Nga Manila EkonomiyaImperyal Nga Manila PolitikaImperyal Nga Manila KritikaImperyal Nga Manila Tan-awa usabImperyal Nga Manila Mga reperensyaImperyal Nga Manila Mga sumpay sa gawasImperyal Nga ManilaMetro ManilaPilipinas

🔥 Trending searches on Wiki Sinugboanong Binisaya:

QinnguadalenGobolka Shabeellaha HooseBaka-bakaOsmaniyeCassia phyllodineaTabugokVilla El SalvadorCantilan, Surigao del SurBarcelona (pagklaro)Kinatawhang dili-mapihigonSchloss Wartholz640BacoorXyloterus lineatusKulturaBungtodPandemya COVID-19Hoplolatilus luteusPolsko KosovoPerciformesManjuyod, Negros OrientalChannaRumanyaPeter Nguyen Van HungBettsvilleSalar del GuascoGuarantã do NorteKarl MarxDelta County (kondado sa Tinipong Bansa, Texas)Shinjuku-kuTalakitokSessoVespidaeLoisa AndalioInstagramWikipedya sa SinugboanonQuindío DepartmentPrunus mumeBhadarwāhHaponVelella velellaTabasPaggawasan1200Assam (estado)PanuhotSri LankaIranBinghamtonIndigoferaIliganVolda (munisipyo)David BayCordia dichotomaLe Touquet – Côte d'Opale AirportRamon Magsaysay ParkMount Blackburn (bukid sa Tinipong Bansa)General TriasAleppo International AirportEgremont (lungsod)Rissa (munisipyo sa Noruwega)Mokopuna IslandMonroe County (kondado sa Tinipong Bansa, Wisconsin)Unang panidSimbahang Ortodoksong PilipinoDawa CoMaya-mayaWarszawaAlbanyaAbbihalli Kere🡆 More