Дуьне
Латта (йа дуьне́) — Маьлхан тӀера кхозлугӀа Сайрат.
Маьлхан системехь массо а сайратан йукъахь йокхилин пхиулгӀа. Лаьттан тайпан сайраташна йуккъехь диаметран а, йозаллан а, дуькъаллан а йоккханиг йу. Астр. хӀост: 
.
Дуьне .svg){kind=small} | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg) | ||||
| Орбитан характеристикашyes | ||||
| Перигелий | 147 098 290 км 0,98329134 а. е. | |||
| Афелий | 152 098 232 км 1,01671388 а. е. | |||
| Эксцентриситет орбиташ (e) | 0,01671123 | |||
| Сидеран мур тӀедерзор | 365,256366004 де 365 де 6 сахьт 9 мин. 10 сек. | |||
| Орбитан чехкалла (v) | 29,783 км/c 107 218 км/ч | |||
| Орбитан охьане (i) | 7,155° (Маьлхан экваторан хьаьжна), 1,57869° (инвариантан экъане хьаьжна) | |||
| Гоьдолу шадан дохалла (Ω) | 348,73936° | |||
| Перицентран аргумент (ω) | 114,20783° | |||
| Спутникаш | 1 (Бутт), 8300+ (искусств.) | |||
| Физикин характеристикаш-ref | ||||
| Экваторан радиус | 6378,1 км | |||
| Полюсан радиус | 6356,8 км | |||
| Йуккъера радиус | 6371,0 км | |||
| Боккхачу гонан йохалла | 40 075,017 км (экваторца) 40 007,86 км (меридианца) | |||
| Чухоам (V) | 10,8321×1011 км³ | |||
| Йозалла (m) | 5,9736×1024 кг (3×10-6 M☉) | |||
| Йуккъера дуькъалла (ρ) | 5,5153 г/см³ | |||
| паргӀата охьакхетаран сихдалар на экваторе (g) | 9,780327 м/с² (0,99732 g) | |||
| Хьалхара космосан чехкалла (v1) | 7,91 км/с | |||
| ШолгӀа космосан чехкалла (v2) | 11,186 км/с | |||
| Экватаран хьийзаран чехкалла | 1674,4 км/ч (465,1 м/с) | |||
| Хьийзаран мур (T) | 0,99726968 де (23 сахьт 56 мин. 4,1 с) | |||
| Семан охьатаӀар | 23°26’21".4119 | |||
| Альбедо | 0,306 (Бонд) 0,367 (геометрическое) | |||
| Температура | ||||
| ТӀехулин температура | yes | |||
| ||||
| Цельсий |
| |||
| Кельвин |
| |||
| Атмосфера | ||||
| ХӀоттам: 78,08 % Азот (N2) 20,95 % Кислород (O2) 0,93 % Аргон (Ar) 0,039 % КӀорамуьсталлин газ (СO2) 1 % гергга хин Ӏа (климате хьаьжжина) | ||||
Цкьацца цунах олу Сина Сайрат, цкъацца Терра олу (Terra - латинийн маттахь латта бохург ду). Тахана нахан хууш йолу цхьаъ бен йоцу стигалан хӀума тӀехь сан долу хӀуманаш йолуш.
Самукъане хӀумнаш
- Дуьне сан деза Ӏаьржа Ӏуьрган радиус хир ю 8 мм.
Билгалдахарш
Литература
- Neil F. Comins. 2001. Discovering the Essential Universe. edition 2nd. publisher W. H. Freeman. ISBN 0-7167-5804-0.
- Земля // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Планета Земля(ТӀе цакхочу хьажорг).
- Solar System Exploration: Earth. NASA. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 3 май. Архивйина 2013 шеран 10 майхь
- Williams, David R. Earth Fact Sheet (Fakta om Jorden). NASA (2004 шеран 1 сентябрь). ТӀекхочу дата: 2007 шеран 17 март. Архивйина 2013 шеран 10 майхь
- Yoder Charles F. editor T. J. Ahrens. 1995. Global Earth Physics: A Handbook of Physical Constants (Fysik for hele Jorden: En håndbog over fysiske konstanter) Архивйина 2009-04-21 — Wayback Machine. publisher American Geophysical Union. Washington. ISBN 0-87590-851-9
Хьажоргаш
| Earth Викилармехь |
- На древней метановой Земле было то ясно, то туманно Архивйина 2012-03-20 — Wayback Machine(оьр.)
- Всемирная статистика в реальном времени(оьр.)
- Профиль Земли Архивйина 2013-05-11 — Wayback Machine — Исследование Солнечной системы — NASA.(ингалс.)
- Измерения температуры и осадков Архивйина 2012-05-25 at archive.today — National Climatic Data Center.(ингалс.)
- Изменения климата Архивйина 2009-01-22 — Wayback Machine — NASA.(ингалс.)
- Геомагнетизм Земли — Геологическая служба США.(ингалс.)
- Фотографии Земли на сайте NASA Архивйина 2009-04-30 — Wayback Machine.(ингалс.)
- Земная обсерватория — NASA.(ингалс.)
- Видео — Халкъашна юккъера космосан станци
This article uses material from the Wikipedia Нохчийн article Дуьне, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Чулацам лело мега CC BY-SA 4.0 лицензица (кхениг билгалйина йацахь). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Нохчийн (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.