Һанс Кристиан Андерсен

Сабхишанай хүбүүн. Бага наһанһаан зүжэг бэшэбэ. 1819 ондо Копенһагенда тэрэнэй удха зохёолой туршалганууд театрын хүтэлбэриин анхаралые татаба. 1826‒27 оной хэдэн шүлэгүүдынь хэблэгдэжэ гараба. Андерсен оюутан болоод, «Һольмен-һубагһаа Амагер аралай зүүн хушуу болотор ябагаар аялха» (1829) гэһэн номые бэшэбэ. «Һүүдэрэй зурагууд» (1831) болон «Агнета Луусад хоёр» (1834) нэрэтэй номдонь Андерсенэй ерээдүйн онтохонуудай үрэнүүд элирүүлэгдэнэ. «Импровизатор» (1835) ба «Зүбхэн скрипкашан» (1837) гэһэн романуудтань Андерсен романтизмда жиирэйхи зүүдэлэгшэ шүлэгшэ болон бүдүүлиг шэрүүн зантай ниигэм хоорондын мүргэлдөөн элирхылнэ. 1835‒1837 оной хоорондо Андерсен «Үхибүүдтэ зорюулhан онтохонуудай» гурбан суглуулгые хэблэжэ гаргаба, энэнь дотор «Горох дээрэ принцесса» (Prinsessen paa Ærten), «Луусад охин» (Den lille havfrue), «Хаанай шэнэ хубсаһан» (Kejserens nye Klæder) гэхэ мэтэ. Андерсеней эгээн һайн онтохонуудай тоодо «Эрэлхэг туулган сэрэг» (Den standhaftige tinsoldat, 1838), «Алтан гургалдай» (Nattergalen, 1843), «Нугаһанай муухай дэгдээхэй» (Den grimme ælling, 1843), «Саһан хатан» (Snedronningen, 1844), «Зуруултай басаган» (Den lille Pige med Svovlstikkerne, 1845), «Һүүдэр» (Skyggen, 1847), «Эжы» (Historien om en moder, 1848). Андерсен бага туужын дархан байгаа. Тэрэнэй «Мулат» (1840) гэһэн зүжэг хүнэй расын тэгшэ бэшэ байдалда эсэргүү зорюулагдана. «Шүлэгшын базаар» (1842) аялгын тоймой ном бол ‒ «Минии ами наһанай онтохон» (1846) өөрын намтарай түрүүшын хэлбэри юм. «Хоёр баронессанар» (1‒3 боти, 1849) романда Андерсен өөрынгөө гүрэнэй феодалтай үнгэрһэн сагые шүүмжэлнэ. Дэлхэйн удха зохёолой түүхэдэ Андерсен романтизм ба реализм, хошон ба зүгнэл, ирони ба сатира хамтадхадаг абьяастай онтохоншоноор баталаа һэн. 1918—1986 оной хоорондо СССР-дэ эгээн ехээр хэблэгдэһэн хари зохёолшо байгаа: 515 хэблэлэй ниитэ эрьелтэ 97,119 сая ном.

Һанс Кристиан Андерсен
Hans Christian Andersen
Һанс Кристиан Андерсен (1869)
Ажал үйлэ:	зохёолшо
Түрэһэн үдэр:	1805 оной 4 һарын 2(1805-04-02)[1][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][17][19][20][22][23][25][26][27][28]
Түрэһэн газар:	Оденсе
Эрхэтэнэй харьяалал:	Датское королевство[d][29][14][30][31]  Датско-норвежская уния[d]
Наһа бараһан үдэр:	1875 оной 8 һарын 4(1875-08-04)[1][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][15][17][19][20][23][25][27][28] (70 наһатай)
Наһа бараһан газар:	Копенһаген
Гарай үзэг:

•  
•  
•  
  Андерсенэй гэр
•  
  Копенһагенда хүшөө
•  
•  
  Андерсенэй бунхан