Дэлхэйн Дулааралга

Дэлхэйн дулааралга гэдэг Дэлхэйн хуурай газар, далайн гадаргуу оршомой агаарай дундажа температура ехэдхэхэ үзэгдэлые хэлэнэ.

Агаарай дундажа температура һүүлын хэдэн арбан жэлдэ таһаралтагүй нэмэгдэжэ байгаа болоод саашадашье мүн үргэлжэлнэ гэжэ үзэжэ байгаа болоно.

refer to caption
Дэлхэйн (газарай гадаргуугай) дундажа температура, 1850-һаа 2021 он хүрэтэр (1951–1980 оной дундажатай харисуулба).
Map of temperature changes across the world
Агаар мандалай температурын хэмээ алдалга
key to above map of temperature changes
Агаар мандал дахи нүүрһэтүрэгшын дабхар эсэлэй (CO2) агуулгын ехэдхэлтэ .
CO2-ын агуулгань улиралһаа хамааран хэлбэлзэхэ ба Дэлхэйн бүмбэрсэгэй хойто хахадта хабар ехэдхэжэ, намар багаһана (Ургамалай фототсинтезиин үр дүндэ агаар дахи CO2-ын агуулга буурна).

Һүүлшын 100 жэлын хугасаада Дэлхэйн дундажа температура 0.74 ± 0,18 °C -аар нэмэгдэһэн болоод «Уларилай хубилалта шудалха Засагай газар хоорондын түрын буса байгуулга» (Intergovernmental Panel on Climate Change — IPCC гү, али ИПСС), «20-р зуунай дундаһаа эхилһэн, агаарай дундажа температурын ехэдхэлтэнь, агаар мандалдахи антропоген хүлэмжын хиин агуулга нэмэгдэһэнтэй холбоотой байха бүрэн боломжотой юм» гэжээ. Байгаалиин бусад хүсэн зүйлүүд, тухайлбал наранай энергиин өөршэлэлтэ (наранай эдеэбхэжэлтэ), галта уулын дэлбэрэлтэнь ажа үйлэдэбэрижэлтын үмэнэхэ үеһэ одоо хүрэтэрхи хугасаанда маша бага хэмжээнэй нүлөө үзүүлжэ байһан байна. ИПСС-гиин энэ дүгнэлтые Ехэ Найман болон Дэлхэйн үндэр хүгжэлтэй 30 гаруй ороной Шэнжэлхэ ухаанай академи, хүрээлэнгүүд хүлээн зүбшөөрдэг болоно.

ИПСС-гиин уурал амисхалай загбаршалал, 1990—2100 оной хоорондо агаарай дундажа температура 1.1 — 6,4 °C нэмэгдэжэ болзошгүйе харуулжа байгаа болоод ерээдүйд агаар мандал руу сасагдаха хүлэмжын хиие хэр багадхахаһаа хамааран температурын дээдэ доодо хизгаариинь тодорхойлогдожо байгаа болоно. Хэдыгээр ехэнхи судалгаа, 2100 он хүрэтэр өөршэлэлтые голшолон анхааршье байгаа болобош, ерэхэ мянган жэлдэ, агаар мандал дахи хүлэмжын хиин агуулга одооныхоһоо нэмэгдэхэгүй тогтобортой байхад, дэлхэйн дулааралга, далайн уһанай түбшэн ехэдхээр байна гэжэ таамаглажа байна. Энэнь далайн уһанай дулаан багтаамжатай холбоотой юм.

Дэлхэйн дулааралгын уламһаа далайн уһанай түбшэн, саг ууралай госо үзэгдэлнүүд ехэдхэжэ, хур тундсын хэмжээ өөршэлэгдэнэ. Мүн түүншлэн хүдөө ажа ахуй, мүльһэн гол, мүнхэ саһанай хэмжээ, амитан, ургамалай түрэл, зүйл зэргэ олон зүйлдэ һөөргөөр нүлөөлхэ болоно.

Түүнһээ гадана ерээдүйд болохо дулааролгын хэмжээ, тэрэнэй һөөргэ нүлөөнь дэлхэйн бүһэ нютагуудта яажа нүлөөхэ бэ гэдэг һайн судалагдаагүй, тодорхой буса байна. Энэ дулааралгые яажа бууруулха, тэрэнэй тулада ямар арга хэмжээ абаха бэ гэдэг талаар олон уласай хэмжээндэ улас түрын болон олон ниитын хэлэсүүлэг, түрэл бүриин үйлэ ажаллагаа ябагдажа байна. Хүлэмжын хиие (илгаруулалтые) багадхаха зорилготой Киотогой протоколдо дэлхэйн ехэнхи улас нэгэдэһэн болоно.

Зүүлтэ

Холбооһон

Порталнууд

Ном зохёол

Улас хоорондын хэлсээлнүүд

Бусад

Tags:

Дэлхэйн Дулааралга ЗүүлтэДэлхэйн Дулааралга ХолбооһонДэлхэйн Дулааралга

🔥 Trending searches on Wiki Буряад:

Сүрьеэ үбшэн4 һарын 20Уолт ДиснейНэмэлтэУһан далайн сэрэгэй флотЭрэ хүнУран зурагКүнзыДуранҺамбургМонгол хэлэнАнтарктидаТатарстанЭсперанто5 һарын 20Эртын ЕгипетОродой Холбооной УласАзиОросой Эрдэм Ухаанай АкадемиКентуккиКурувОросой холбоото уласДотоодын ниитэ бүтээгдэхүүнЛондонЕхэ БританиАнтиклерикализмШэнэ ЗеландИллинойсКот д'ИвуарВикипеэдиИлья РепинТарас ШевченкоКарачи12 һараЛитэХасаг хэлэнКени3 һарын 9ЛюксембургЛуубанЧингис хаан3 һарын 25Швеци3 һарын 12Зүблэлтэ холбоото уласЛуи ПастерФранциин хубисхалНюур хуудаһанҮхэлАга һууринСүмын зэбсэгИнгушетиБританиин эзэнтэ гүрэнСикх шажанМонголШанхайВладимир ДальХитадТомас Аквинат3 һарын 26Иван ФранкоЯпон УласБорбилоо🡆 More