Бээжэн
Бээжэн (хитадаар 北京 Běijīng, «хойто ниислэл») — Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Арад Уласай ниислэл; уласайнгаа улас түрэ, соёл, болобсролой түб; ямар нэгэн нэгжид (можо г.м) харьяалагддахгүй шууд уласай дооро байдаг дүрбэн хотын нэгэ.
Бээжэн хото | |
|---|---|
| — түб засагай харьяатан хото — | |
| хитадаар 北京市 | |
 | |
.svg) | |
| Улас орон |  |
| Уласай хото | Бээжэн |
| Хошуун мэтэ | Нэрэ бүхы 16 дүүргэ, 2 шянь |
| Газар нютаг | 16,808 км² |
| Газарай байса | д.т.д 43.5 м |
| Хүн зон | 2010 ондо 17,311,896 хүн |
| Нягтарал | 1182 хүн/км² |
| Арад түмэн | 96% - хитад, 4% - бусад |
| Нютагай олон | Бээжэнгэйнхан |
| Намын дарга | Гуо Жинлон |
| Хотын дарга | Ван Аньшунь |
| Сагай бүһэ | Бээжэнгэй саг (НЗНС+4) |
| Телефоной_код | +57 10 |
| Шууданай индекс | 100000 — 102600 |
| Автомашин | 京A, C, E, F, H 京B (хүлэснэй унаа) 京G (хотоһоо гадуур) 京O (түрэ, сагдаа) |
| Сахим газар | beijing.gov.cn (хитадаар) |
Бээжэнгэй хүн зоной тоо хурсаар ургажа байгаа. 1953 онд 2.8 сая, 1982 онд 9.2 сая, 2000 онд 13.6 сая хүн амтай байсан бол 2010 онд 19.6 сая оршин суугчтай болсон. Энэни уласдаа Шанхайн дараа, дэлхэйдэ эхэнэй 10-т багтаха ехэ тоо юм.
Нэрэ
Оршин сагта ямаршье хэлэн байһан энэ хотын нэрэ доорохо хоёрын нэгэндэ хамаарна.
- Англи: Beijing, хас. Бейжің, солонгосоор 베이징 be-i-jing гэхэ мэтээр жишээлжэ болохо хитад хэлэнэй умарда аялгууг баримталһан хэлбэр байдаг. 北京-г пинь-инь галиг (1982 онһоо)-аар Běijīng («хойто ниислэл») гэнэ. 北 běi - «хойто», 京 jīng - «ниислэл» гэхэ хоёр дүрһэ үзэг юм. Монгол хэлэнээ Бээжэн,
гэжэ хэбшин тогтоһон үүндэ багтана. - Франци: Pékin, Орос: Пекин, Англи: Peking гэхэ мэтэ адлихан 北京 гэжэ бэшэдэгшье урда нютагай аялгууда тулгуурилһан ДИУ-ын үедэ (1912 он) зохёогдоһон галигһаа тухайн хэлэндэ анха ороһоноороо үлэжэ хосорһон хэлбэри юм.
Дээрэхи оршон сагай нэрые олохоһоон урда олон нэрэтэй байһан. Уласай ниислэл болһон X зуунһаа эхилэн тоосоно. 938 онһоо Хитан уласай 南京 Нань-жин «урда ниислэл», 1122 онһоо үсөөхи жэл Сүн уласай 燕山 Янь-шан, 1153 онһоо Алтан уласай 中都 Жүндү «дунда ниислэл», 1271 онһоо Юань уласай 大都 Да-ду «ехэ балгаһан/ниислэл» (монголшуудай хубида Дайду). Энэ үедэ жуулшин Марко Поло хотын нэрые Cambuluc (магадгүй «хан балгаһа») гэжэ тэмдэглэһэн байдаг. Дээрэхэ нэрс сүм хитад ханзынха тул шууд үнэмшихэд баһа лэ бэрхэ юм. 1368 онһоо 北平 Бэй-пин «хойтын амар түбшин», 1403 онһоо одоогынхоо нэрые Мин улас, Чин уласай үеые дамжин, 1928 онһоо ДИУ-ын үедэ дахин Бэйпин нэрэтэй болһон боло эсэстээ 1949 онһоо БНХАУ байгуулагдахад одоогынхоо нэрые эргэн оложээ.
Засаг захиргаанай хубаари
| Газарай зураг | дүүргэ/шянь | Ханзы | Хүн зон (2010) | Талмай (км²) | Нягтарал (нэгэжэ км²-т) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
Дунчен Шичен 1. Шижиншань Чаоян Хайдянь Фентай 1 Ментоугоу Фаншань Тунжоу Шуньи Чанпин Дашин Пингу Миюнь Янчин Хуайроу | ||||||
| Дунчен дүүргэ | 东城区 | 919,000 | 40.6 | 22,635 | ||
| Шичен дүүргэ | 西城区 | 1,243,000 | 46.5 | 26,731 | ||
| Чаоян дүүргэ | 朝阳区 | 3,545,000 | 470.8 | 7,530 | ||
| Хайдянь дүүргэ | 海淀区 | 3,281,000 | 426.0 | 7,702 | ||
| Фентай дүүргэ | 丰台区 | 2,112,000 | 304.2 | 6,943 | ||
| Шижиншань дүүргэ | 石景山区 | 616,000 | 89.8 | 6,860 | ||
| Тунжоу дүүргэ | 通州区 | 1,184,000 | 870.0 | 1,361 | ||
| Шуньи дүүргэ | 顺义区 | 877,000 | 980.0 | 895 | ||
| Чанпин дүүргэ | 昌平区 | 1,661,000 | 1,430.0 | 1,162 | ||
| Дашин дүүргэ | 大兴区 | 1,365,000 | 1,012.0 | 1,349 | ||
| Ментоугоу дүүргэ | 门头沟区 | 290,000 | 1,331.3 | 218 | ||
| Фаншань дүүргэ | 房山区 | 945,000 | 1,866.7 | 506 | ||
| Пингу дүүргэ | 平谷区 | 416,000 | 1,075.0 | 387 | ||
| Хуайроу дүүргэ | 怀柔区 | 373,000 | 2,557.3 | 146 | ||
| Миюнь шянь | 密云县 | 468,000 | 2,335.6 | 200 | ||
| Янчин шянь | 延庆县 | 317,000 | 1,980.0 | 160 |
Өнгө бүрийн тайлбар
- Загбар:Colorbox Хуучин цагт хэрмээр хүрээлэгдэж байсан, одоо 2-р тойруугийн доторх хотын дүүргэ
- Загбар:Colorbox 2-р болон 5-р тойрогой дотор хотлодог барилгажаһан дүүргэ
- Загбар:Colorbox 6-р тойрогоор бүгжэлгэдэг үсөөн газараа барилгажаһан хотын захын дүүргэ
- Загбар:Colorbox Хотоһоо алас дүүргэ, хүдөө газар гү, али сянь (шянь гэдэгые хитад хошуун гэжэ ойлгожо болоно)
Зураг
Мүн үзэхэ
- Бээжэнгэй олимп
- Хитад уласай 50 томо хото
Мэдэгдсэн сурвалж
Гадаада холбооһо
- Бээжэнгийн засгийн газрын сайт (Хитад)
- Бээжэнгийн засгийн газрын сайт Архивировалһан 13 найма һара 2010 оной. (Англи)
Энэ хуудаһан Бээжэн гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.
Зүүлтэ
This article uses material from the Wikipedia Буряад article Бээжэн, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Хэрбэеэ ондоо юумэнэй заагдаагүй һаа, CC BY-SA 4.0 зүбшөөрэлөөр удхыень хаража болохоор. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Буряад (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.