Twitter: Američka društvena mreža

Twitter
Wiki Bosanski
Vrsta	Privatna
Industrija	Internet
Osnovano	21. 3. 2006.
Osnivač(i)	Jack Dorsey Noah Glass Biz Stone Evan Williams
Sjedište	San Francisco
Ključne osobe	Linda Yaccarino (glavna izvršna direktorica)
Vlasnik	Odeo (2006) Obvious Corporation (2006–2007) Twitter, Inc. (2007–2023) X Corp. (2023–)
Veb-sajt	twitter.com

Registrirani korisnici mogu čitati i slati svoje tweetove dok ih oni koji nisu registrirani mogu samo čitati. Korisnici mogu pristupiti servisu putem web stranice, SMS-a ili mobilnih aplikacija. Kompanija Twitter Inc. se nalazi u gradu San Francisco i ima preko 25 ureda širom svijeta.

Twitter je napravljen u martu 2006. godine te je stranica počela sa radom u julu 2006. godine. Servis je brzo stekao međunarodnu popularnost sa više od 100 miliona korisnika koji su u 2012. godini objavili više od 340 miliona tweet-ova dnevno. Servis je takođe obradio preko 1,6 milijardi pretraživanja dnevno. U 2013. godini, Twitter je bio jedna od 10 najviše posjećenijih stranica na internetu i često je opisan kao SMS interneta. Prema podacima iz decembra 2014. godine, Twitter ima više od 500 miliona korisnika, od čega je 284 miliona aktivno.

Stvaranje i prvobitna reakcija

 

Twitterovi korijeni potiču od "cijelodnevnih sjednica u kojima su se bombardovale ideje" od strane članova odbora kompanije koja je tada radila podcasting Odeo. Dorsey, tadašnji apsolvent u New York univerzitetu prestavio je ideju gdje bi jedna osoba mogla koristiti SMS servis da komunicira sa manjom grupom ljudi. Originalno kodno ime za servis je bilo twttr za čije korištenje je Williams kasnije priznao zasluge Noah Glass-u, a inspiracija je dobijena od servisa Flickr i peto-znakovnog ograničenja za američke kratke brojeve. Programeri su prvobitno razmišljali o korištenju kôda "10958" ali su ga kasnije promijenili u "40404" zbog "lakšeg korištenja i pamćenja". Rad na projektu je počeo 21. marta 2006. godine, kada je Dorsey objavio prvi tweet u 21:50 po lokalnom vremenu te je tweet glasio: "just setting up my twttr" (bos. Samo podešavam svoj twtrr). Dorsey je objasnio porijeklo imena "Twitter":

...došli smo do ideje da koristimo riječ "Twitter" i bila je u potpunosti savršena. Definicija je bila "kratak prasak nedosljedne informacije" i "cvrkut ptica". I to je upravo ono što je proizvod bio.

Prvi Twitter prototip, koga su razvili Dorsey i tadašnji poduzetnik Florian Weber, je bio korišten unutar firme za Odeo zaposlenike te je završna verzija javno prestavljena 15. jula 2006. godine.

U oktobru 2006, Biz Stone, Evan Williams, Dorsez i ostali članovi kompanije Odea su stvorili Obvious Corporation i izvršili akviziciju nad kompanijom Odea, zajedno sa njenim uslugama koje su uključivale Odeo.com i Twitter.com od investitora i dioničara. William je otpustio Glass-a, koji je bio šutljiv o svom uticaju na početak Twittera sve do 2011. godine. Twitter se odvojio kao samostalna kompanija u aprilu 2007. godine. Williams je pružio uvid u nejasnoću koja je definirala rani period u intervjuu iz 2013. godine:

Što se tiče Twittera, nije bilo jasno za šta je tačno trebao da bude korišten. Neki su ga zvali društvenom mrežom, neki mikro-blog alatom, ali ga je bilo teško definirani, jer nije ništa zamjenjivao. Tu je bio neki put otkrivanja za tako nešto, gdje, nakon određenog vremena, otkrijete šta je u stvari. Twitter se promijenio od onoga što smo mi mislili da je bio u početku, koga smo mi opisali kao ažuriranje statusa i društvenu alatku. To je bilo to, bar donekle, ali i uviđaj dok kog smo konačno došle je bio da je Twitter više bio informaciona mreža nego društvena mreža.

Krajna tačka preokreta za Twitterovu popularnost je bila na konferenciji South by Southwest Interactive, 2007. godine. Tokom tog događaja, upotreba Twittera je porasla sa 20,000 tweetova dnevno na 60,000. "Twitter ljudi su pametno postavili dva plazma ekrana od 60 inča u hodnike konferencije, na kojima su se isključivo mogli vidjeti tweetovi", napomenuo je Steven Levy za Newsweek.

Rekacija na konferenciji je bila pozitivna. Bloger Scott Bale je rekao da je Twitter "apsolutno rasturio" na konferenciji SXSWi. Istraživač društvenog softvera danah boyd je rekla da je Twitter "preovladao" konferencijom. Ekipa iz Twittera je dobila festivalovu nagradu za Web te izjavila da "bi se htjeli zahvaliti u 140 slova ili manje. I upravo jesmo!"

Prvi tweet koji je bio objavljen van Zemlje je bio sa Međunarodne svemirske stanice od strane NASA astronauta T. J. Creamera 22. januara 2010. godine. Već krajem novembra 2010. godine, prosječno oko deset ažuriranja je bivalo objavljeno svaki dan sa zajedničkog korisničkog računa @NASA_Astronauts. U augustu 2010. godine, kompanija je postavila Adama Baina koji je radio za Fox Audience Network pod vlasništvom News Corp. organizacije kao predsjednika prihoda.

Rast

Twitter je doživio brz rasti. Imao je 400.000 objavljenih tweetova svakog tromjesečja u 2007. godini. Ovaj broj se popeo na 100 miliona tweetova svakog tromjesečja u 2008. godini. U februaru 2010. godine, korisnici Twittera su slali 50 miliona tweetova dnevno. Već u martu 2010. godine, kompanija je zabilježila preko 70,000 registriranih aplikacija. Od juna 2010. godine, oko 65 miliona tweetova je postavljano svaki dan, što bi bilo oko 750 tweetova poslanih svake sekunde, prema Twitteru. Od marta 2011. godine, broj je opet porastao na 140 miliona tweetova dnevno. Kako je napomenula stranica Compete.com, Twitter je skočio na treće mjesto kao najkorištenija društvena mreža sa prethodnog 22. mjesta u januaru 2009. godine.

 

Korištenje Twittera skače tokom istaknutih događaja. Recimo, postavljen je rekord tokom Svjetskog prvenstva u nogometu 2010. godine, kada su obožavatelji slali 2.940 tweetova po sekundi u periodu od 32 sekunde nakon što je Japan postigao pogodak protiv Kameruna 14. juna. Rekord je ponovo srušen 17. juna sa 3.085 tweetova poslije pobjede LA Lakersa u NBA finalu 2010. godine pa je onda ponovo srušen nakon pobjede Japana protiv Danske u Svjeskom kupu sa 3.283 tweeta po sekundi. Rekord je ponovo postavljen tokom finala FIFA ženskog kupa između Japana i Sjedinjenih Američkih Država sa 7,196 tweetova. Nakon smrti američkog pjevača Michaela Jacksona 25. juna 2009. godine, Twitterovi serveri su se srušili nakon što su korisnici pokušavali ažurirati svoje statuse uključujući riječi "Michael Jackson" po stopi od 100,000 tweetova po satu. Najveći rekord je postavljen u Japanu 3. augusta 2013. godine sa 143,199 tweetova po sekundi (što je srušilo prethodni rekord of 33,388, takođe Japanski rekord nakon Japanske premijere filma "Castle In The Sky").

Twitter je kupio kompaniju Atebits 11. aprila 2010. godine koja je razvila Twitter klijent Tweetie za Mac i iPhone. Aplikacija, koja se sad zove "Twitter" se distribuira besplatno i službeni je klijent za Twitter na uređajima iPhone, iPad i Mac.

Od septembra i u oktobru 2010. godine, kompanija je počela sa objavljivanjem "Novog Twittera", potpuno prerađenu verziju web stranice. Promjene su uključivale mogućnost gledanja slika i videozapisa bez napuštanja Twittera, tako što bi se kliknulo na neki tweet koji sadrži poveznicu sa podržanih web stranica kao što su YouTube i Flickr, kao i potpuno novo sučelje koje je prebacilo poveznice za "@pomene" (engleski: mentions) i za retweet ispod Twitter polja, dok su opcije za "Poruke" i "Odjavljivanje" postale dostupne preko crne trake na samom vrhu web stranice. Kompanija je potvrdila 1. novembra da se, tzv. "Novo Twitter iskustvo" aktiviralo za sve korisnike.

Dana 5. aprila 2011. godine, Twitter je izvršio test nove početne strane i prestao sa korištenjem "Starog Twittera". Nažalost, došlo je do greške nakon što je stranica objavljena tako da je prošla "retro" početna stranica bila u upotrebi dok svi problemi nisu bili riješeni tako da je nova početna stranica ponovo prestavljena 20. aprila.

Dana 8. decembra 2011. Twitter je ponovo obnovio svoju web stranicu kako bi imala drugačiji "Fly" dizajn, što bi trebalo značiti da je lakši za korištenje i promovira oglašavanje. Pored novog kartice za početnu stranu, dvije nove su prestavljene - "Poveži se" i "Otkrij" zajedno sa redizajniranim profilom i vremenskom linijom za tweetove. Izgled, odnosno raspored stranice je potom poređen sa onim od stranice Facebook.

Dana 21. februara 2012. godine, objavljeno je da su kompanije Twitter i ruska kompanija Yandex složile oko partnerstva. Yandex, ruska tražilica pronalazi vrijednost u partnerstvu radi Twitterovih podataka o vijestima odmah čim se dogode. Twitterov direktor poslovnog razvoja je objasnio da je za Twitterove korisnike veoma važno da imaju Twitter sadržaj gdje god da idu.

Dana 21. marta 2012. godine, Twitter je proslavio šestogodišnjicu postojanja te u isto vrijeme objavio da ima 140 miliona korisnika i da dobija 340 miliona tweetova svaki dan. Broj korisnika je porastao za 40% od broja u septembru 2011. godine koji je bio 100 miliona.

U aprilu 2012. godine, Twitter je objavio da će otvoriti novi ured u gradu Detroit, sa ciljem da radi sa automobilskim brendovima i oglašavačkim agencijama. Twitter je takođe proširio svoj ured u Dublinu.

Dana 5. juna 2012. godine, izmjenjeni logotip je pokazan javnosti kroz blog kompanije, uklonivši tekst da bi samo prikazali pticu kao jedini simbol Twittera.

Dana 5. oktobra 2012. godine, Twitter je izvršio akviziciju kompanije koja se bavila video klipovima pod nazivom Vine, koja je počela sa radom u januaru 2013. godine. Twitter je objavio samostalnu aplikaciju koja bi dozvolila korisnicima da naprave i podijele videozapise od šest sekundi koji bi se beskonačno ponavljali 24. januara 2013. godine. Vine videozapisi koji se podijele preko Twittera se mogu izravno vidjeti na Twitteru. Radi navale neprikladnog sadržaja, aplikacija je sada označena kao 17+ na Appleovoj App Store platformi.

Dana 18. decembra 2012. godine, Twitter je objavio da je broj aktivnih korisnika prešao preko 200 miliona mjesečno. Twitter je dostigao do 100 miliona aktivnih korisnika mjesečno u septembru 2011. godine.

Dana 18. aprila 2013. godine, Twitter je objavio novu applikaciju pod nazivom Twitter Music za iPhone.

Dana 28. augusta 2013. godine, Twitter je izvršio akviziciju nad kompanijom Trendrr, pa malo poslije toga MoPub 9. septembra iste godine.

Prema podacima iz septembra 2013. godine, 200 miliona korisnika pošalju preko 400 miliona tweetova dnevno, a skoro 60% tweetova je poslano sa mobilnih uređaja.

Dana 4. juna 2014. godine, Twitter je objavio da će akvizirati Mamo Media, tehnološku kompaniju koja se specijalizovala u "nativnom oglašavanju" za mobilne uređaje.

Dana 19. juna 2014, Twitter je objavio da će za neotkrivenu sumu novca kupiti SnappyTV, servis koji pomaže uređivanju i djeljenju videozapisa sa televizijskih prikaza. Kompanija je prvobitno pomagala emiterima i nositeljima prava da dijele video sadržaj i društveno i preko Twitterovog "Amplify" programa.

U julu 2014. godine, Twitter je objavio da planira kupiti novu kompaniju pod nazivom CardSpring za neotkrivenu sumu novca. CardSpring omogućava trgovcima da nude svojim kupcima kupone koje će se automatski sinhronizati sa njihovim kreditnim karticama kako bi automatski dobili popuste u prodavnicama.

Dana 31. jula 2014. godine, Twitter je objavio da je kupio malu, tak u razvoju, kompaniju koja se specijalizirala za sigurnost i lozinke pod nazivom Mitro.

Dana 29. oktobra 2014. godine, Twitter je objavio novo partnerstvo sa kompanijom IBM. Partnerstvo se omogućiti pomoć preduzećima da koriste podatke sa Twitter da bi mogli razumjeti želje kupaca i vidjeli ostale trende.

Tweetovi su, po podrazumjevanim postavkama, javni, mada pošiljalac može ograničiti mogućnost gledanja svojih tweetova njihovim sljedbenicima. Korisnici mogu tweetati putem web stranice, podržanih vanjskih aplikacija ili putem SMS servisa koji je dostupan u određenim zemljama. Retweeting je kada je nečiji tweet proslijeđen drugim korisnicima Twittera. Tweetovi i retweetovi se mogu pratiti da bi se odredilo šta je popularno. Usluga je besplatna preko interneta, ali slanje i primanje unosa preko SMS-a može biti naplaćeno od strane telefonskog provajdera.

Korisnici se mogu pretplatiti kako bi vidjeli tweetove ostalih korisnika. Ovo je poznato kao "praćenje" (engleski: following) dok su osobe koje prate korisnika "sljedbenici" (engleski: followers).

Od marta 2009, Tviter je zabilježio rast popularnosti u svijetu. Twitter se često opisuje kao "internetski SMS" u tom smislu da sajt pruža mogućnost korisnicima slanje i primaju nove unose pomoću raznih alata, tako da često nije ni potrebno koristiti sam originalni sajt. Ova fleksibilnost je omogućila sajtu da dobije veću popularnost nego što bi to bio slučaj da su korisnici bili primorani da posjećuju originalni sajt kako bi koristili ovu uslugu.

Procjene broja korisnika variraju i najčešće se govori o cifri od oko 4 do 5 miliona korisnika.

Korisnica, odnosno korisnik Tviter usluga se neformalno naziva tviterašica, odnosno tviteraš.

Tvitovi mogu da sadrže oznake (engleski: tags) sastavljene od pojma sa prefiksom # (engleski: hashtag), poput #bosnia. Na ovaj način se omogućava pronalaženje tvitova na određenu temu jednostavnim traženjem upotrijebljene oznake.

Znak @ ispred korisničkog imena, poput @korisničko_ime, koristi se za upućivanje replike određenom korisniku, ili više njih. Tvitove koji počinju sa @korisničko_ime mogu vidjeti svi ostali korisnici, ali se takve poruke smatraju direktnom replikom korisniku čiji je nadimak prvi u nizu.

Za upućivanje direktne (privatne) poruke nekom korisniku koristi se malo slovo d ispred korisničkog imena osobe kojoj se poruka šalje (npr: d korisničko_ime poruka). Ovako poslate tvitove može vidjeti samo osoba kojoj je poruka poslata.

• twitter.com