Arktik

Jedan od užih kriterija je taj koji u Arktik svrstava ono ozemlje i pomorje koje se nalazi unutar julske izoterme od 10 °C.

Antarktik (od anti-Arktik) jeste kontinent na Zemljinom Južnom polu.

Arktik uključuje dijelove Rusije i Kanade, zatim područja Aljaske, Grenlanda, Islanda, Laponije, Svalbarda te Arktički okean.

Arktik nije kontinent gledano po kriteriju jedinstvenosti kopnene mase. Međutim, nije rijetkost da ga nazivaju kontinentom. Tada se u njega ne svrstavaju područja sjevernoameričke, evropske i azijske glavne kontinentalne mase.

Već su antički pomorci, Feničani, koji su išli na daleka putovanja, znali da se visoko na sjeveru, s one strane skandinavskih zemalja, more pretvara u nešto neugodno: u vodenu površinu punu bijelih plovećih brda, koja polahko prelazi u čvrstu ledenu površinu. Taj su kraj svijeta smatrali rubom Zemlje. Na plovidbama prema sjeveru raniji pomorci držali su se Sjevernjače, svijetle zvijezde u sazviježđu Mali medvjed.

Grci su to sazviježđe zvali Arktos, a zemlja Velikog medvjeda otad se naziva Arktik. Arktik je golemi ravni ledeni brijeg koji se nalazi na Sjevernom ledenom moru. Konačni dokaz za to dala je američka atomska podmornica Nautilus 1958, koja je prvi put zaronila ispod Sjevernog pola. Pritom je prevalila udaljenost od gotovo 3000 km. Arktički ledeni oklop iznad mora obuhvata oko 22 miliona km². Do Arktika sežu sjeverna područja Evrope, Sjeverne Amerike i Sjeverne Azije.

• Sjeverni pol: Unutar ruskog nuklearnog ledolomca (Rusija danas - Zvanični kanal)