Proto-Indo-Eropa

Proto-Indo-Eropa marupakan hipotesis prasajarah populasi Eurasia nang jadi panutur Proto-Indo-Eropa (PIE), laluhur basa Indo-Eropa manurut rekonstruksi linguistik.

Pangatahuan ngini datang pamulaan matan rekonsturuksi lingustik, lawan bahan bukti matan arkeologi wan arkeogenetik. Proto-Indo-Eropa pinanya hidup wayah pauncitan zaman Neolitik, atawa kakira abad ka-4 sabalum masehi. Ilmuwan utama maandakan Proto-Indo-Eropa zona stepa Pontic-Caspian di Eropa Timur (wahini wilayah Ukraina wan Rusia Salatan). Sapalih arkeolog ada nang manyambat Proto-Indo-Eropa mulai wayah paangahan zaman Neolitik (5500 sampai 4500 sabalum masehi) wan ada jua nang manyambat mulainya pamulaan zaman Neolitik (7500 sampai 5500 sabalum masehi), wan mamadahakan hipotesis wadah nang balain.

Matan pamulaan abad ka-2 sabalum masehi, katurunan urang Proto-Indo-Eropa hudah sampai ka sabarataan wilayah Eurasia, taumpat Anatolia (Hittites), Aegean (laluhur linguistik matan Yunanu Mycenaean), Eropa Utara, (budaya Corded Ware), buncu Asia Tengah (budaya Yamnaya), wan Siberia salatan (budaya Afanasievo).

Makna

Ahli basa Marin L. West maartikan Proto-Indo-Eropa "Lamunnya ada sabuting basa Indo-Eropa, wan diumpati lawan adanya urang nang bapandir mamakai basa ngitu: lain urang nang dalam maksud bangsa, maraga buhannya kada suah maulah kaasaan pulitik, wan lain urang nang dalam maksud ras apa haja, maraga buhannya hudah bacampur sacara genetik nang kaya populasi urang modern nang diaartiakan ulih basa. Lamunnya basa kita marupakan basa katurunan buhannya, kada maulah buhannya ngitu 'nenek moyang kita', labih matan urang Romawi bahari marupakan nenek moyang Parancis, Romawi, wan Brazil. Urang Indo-Eropa marupakan urang nang dalam maksud komunitas linguistik. Kita harus mamikirakan buhannya sabagai rangkaian matan klan wan suku, nang mangganai andakan nang rasuk wan batikas."

Sapahadangan 'Urang Proto-Indo-Eropa' dipakai bubuhan ilmuwan hagan manatapakan kalumpuk panutur takait lawan pakonstruksian basa proto wan budaya, istilah 'urang Indo-Eropa' kawa marujuk ka saban tukuh sajarah nang bapandir basa Indo-Eropa.

Budaya

Mamakai rekonstruksi linguistik matan basa Indo-Eropa tadahulu nang kaya Latin wan Sansekerta, hipotesis basa Proto-Indo-Eropa disimpulakan. Lawan pandapat bahwa linguistik ngini mancarminakan budaya wan lingkungan urang Proto-Indo-Eropa, sifat-sifat budaya wan lingkungan ngini imbahnya dirakis baludang:

  • Pastoralisme, taumpat sapi, kuda, wan hadupan inguan
  • Pahumaan wan budidaya babijian, taumpat jua teknologi nang umumnya dianggap baasal matan komunitas urang bahuma Neolitik uncit, cuntuh alat bajak.
  • transportasi nang dipakai malalui banyu
  • Ruda padat, dipakai hagan garubak, tagal karita lawan pilang baluman ada
  • Panyambahan dewa langit, *Dyḗus Ph2tḗr (lit. "abah langit"; > Weda Sanskerta Dyáuṣ Pitṛ́, Yunani Kuno Ζεύς (πατήρ) / Zeus (dyeus)), vokatip *dyeu ph2ter (> Latin Iūpiter, Illyrian Deipaturos)
  • Puisi lisan batema kapahlawanan atawa lirik lagu nang mamakai frasa stok nang kaya kapinanduan nang kada kawa binasa o (*ḱléwos ń̥dʰgʷʰitom) wan ruda matahari (*sh₂uens kʷekʷlos).
  • patrilineal sistim karakatan baasal karakatan-karakatan lalakian

Talaah filogenetik tahun 2016 matan kisah rakyat Indo-Eropa mangikihi bahwa sabuting kisah, The Smith and the Devil, kawa diyakini sabagai ulahan matan wayah Proto-Indo-Eropa. Kisah ngini, nang dikikihi matan kisah rakyat Indo-Eropa wayahini matan Skandinavia sampai India, mangisahakan saikung harat wasi nang manawari jiwa inya lawan makhluk buruk (umumnya setan dalam versi kisah wayahini matan kisah ngini) bahurup lawan kabisaan hagan kawa malas saban bahan baimbai. Harat wasi imbahnya mamakai kabisaan hanyarnya ngitu hagan marikitakan si setan ka banda nang kada bagarak (rajin pohon), sakira kawa malindat tawar manawar nang tadi. Manurut panulis, paulahan kisah rakyat ngini hagan Proto-Indo-Eropa manyimpulakan bahwa Urang Proto-Indo-Eropa baisi metalurgi, nang raraitannya "manampaiakan konteks nang masuk akal hagan evolusi budaya matan sabuting kisah saikung harat wasi nang maakal nang mancapai bantar manusia super atas kabisaannya."

Sajarah talaah

Panalaah hudah manggawi banyak cucubaan hagan tahu budaya pra-sajarah lawan urang-urang panutur basa Proto-Indo-Eropa, tagal samunyaan teori kakiraan wara.

Ilmuwan abad ka-19 nang panambayan mambahas partakunan tanah banyu bubuhan urang Indo-Eropa (dikiau jua lawa ngaran Urheimat, matan Jerman), dasarnya bukti linguistik wara. Buhan ilmuwan mancubai andakan kasar lawan cara mamakai ngaran-ngaran tumbuhan wan binatang (nang kaya beech wan salmon) lawan jua budaya wan teknologi (budaya wayah gangsa nang bapusat lawan bainguan wan hudah kawa maminakakan kuda). Mufakat buhan ilmuwan ngini imbahnya tabagi jadi 2, panambayan ada nang manyambat bubuhan urang Proto-Indo-Eropa baalih matan Eropa ka Asia, mufakat ngini bangaran mufakat Eropa, nang kaduwa, mufakat bangaran mufakat Asia nang manyambat bubuhan urang Proto-Indo-Eropa baalih matan Asia ka Eropa.

Haratan pamulaan abad ka-20, partakunan ngitu jadi takait lawan palundangan "Ras Aryan", teori nang wayah ngini didiskreditakan nang dipromosiaakan salawas palundangan kakaisaran Eropa wan cungulnya "rasisme ilmiah". The question remains contentious within some flavours of ethnic nationalism (see also Indigenous Aryans).

Rangkaian kamajuan ganal cungul pas tahun 1970-an maraga korvegensi babarapa ilah. Panambayan, metode pananggalan radicarbon (tadapat tahun 1949) hudah tamurah hagan dicubai di skala ganal. Malalui dendrokonologi (pananggalan utas-pohon), pre-sejarawan kawa mangkalibrasi tanggal radiokarbon ka dahal akurasi nang tatinggi. Wan pauncitannya, sabalum tahun 1970an, danul Eropa Salatan wan Asia angah hudah ditikasi hagan bubuhan sarjana barat, sapahadangan arkeolog non-barat kada baisi akses hagan publikasi di jurnal panjanakan-baimbaian. Karya pandahulunya Marija Gimbutas, ditolongi lawan Colin Renfrew, sakadanya sapalihan maatasi piduhal ngini lawan mambujuri ekspedisi wan manyusun hagan tabanyak kolaborasi akademik antara sarjana Barat wan lain-Barat.

Kakiraan Kurgan, hingga 2017 kakiraan nang pambanyaknya dipingkuti, maraga baisi bukti linguistik wan arkeolog, tagal kada samunyaan manarima. Ngini manampaiakan asal PIE di steppe Pontic-Caspian salawas Chalcolithic. Sadikit sarjana labih katuju kakiraan Anatolian, nang manyambat asal di Anatolia salawas wayah Neolitik. Teori lain (kakiraan Armenian, teori Luar India, Teori Paleolitik Batarusan, Kakiraan Balkan) baisi dukungan ilmiah marginal wara.

Raraitannya lawa terminologi, pamulaan abad ka-19 wan 20, kata Aryan baharinya dipakai maampah ka Urang Indo-Eropa wan katurunannya. Biar nang kaya ngitu, Aryan tarasuk ka ampah Indo-Iran, cabang Indo-Eropa nang bagana di danul Timur Tangah wan Asia Salatan, maraga basa Indik wan Iran wara nang sacara eksplisit manikinakan istilah nang ngitu sawagai sambatan surang nang maampah lawan samunyaan urang buhannya, sadangkan akar Proto-Indo-Eropa nang sama (*Aryo-) adalah dasar hagan bantuk kata Yunani wan Jermanik nang talihat hagan manampaiakan elit panguasa masyarakat Proto-Indo-Eropa (PIE) wara. Sabujurnya, bukti nang paling kawa dimasuki nang tasadia mamustiakan adanya galaran sosial-budaya nang umum, tagal kada jalas, matan "bangsawan" nang takait lawan masyarakat PIE wara, nang kaya leksikon sosial budaya Yunani wan ngaran-ngaran Jermanik nang baasal matan akar ngini tatap kada cukup hagan mamustiakan apakah konsep ngitu batikas lawan panunjukan elit sosial politik nang eksklusif, atawa apakah mungkin dicubai dalam arti nang paling inklusif hagan "bangsawan" nang barikit wan laluhur nang dikira jadi ciri samunyaan angguta etnis masyarakat PIE. Nang pauncitan wara nang kawa bapungsi sawagai panunjukan diri nang bajur wan universal hagan urang-urang Proto-Indo-Eropa.

Pamulaan abad ka-12, istilah ngini hudah baludang dipakai dalam konteks rasisme maampah ka ras putih, pirang, wan mata biru "ras unggul" (Herrenrasse), yang memuncak dengan pogrom Nazi di Eropa. Selanjutnya, istilah Arya sawagai istilah umum asan Indo-Eropa hudah sacara maluas ditinggalakan bubuhan sarjana (malalui istilah Indo-Arya masih dipakai maampah ka cabang nang badiam di Asia Salatan).

Kakiraan Urheimat

Proto-Indo-Eropa 
Scheme of Indo-European language dispersals from c. 4000 to 1000 BC according to the widely held Kurgan hypothesis.
– Center: Steppe cultures
1 (black): Anatolian languages (archaic PIE)
2 (black): Afanasievo culture (early PIE)
3 (black) Yamnaya culture expansion (Pontic-Caspian steppe, Danube Valley) (late PIE)
4A (black): Western Corded Ware
4B-C (blue & dark blue): Bell Beaker; adopted by Indo-European speakers
5A-B (red): Eastern Corded ware
5C (red): Sintashta (proto-Indo-Iranian)
6 (magenta): Andronovo
7A (purple): Indo-Aryans (Mittani)
7B (purple): Indo-Aryans (India)
[NN] (dark yellow): proto-Balto-Slavic
8 (grey): Greek
9 (yellow):Iranians
– [not drawn]: Armenian, expanding from western steppe

Manurut babarapa arkeologis, panutur PIE kada kawa diasumsikan lawan sabuting urang atawa suku nang kawa diidentifikasi, tagal marupakan sakalumpuk populasi nang takait sacara lunggar nang baasal matan urang-urang Indo-Eropa nang imbahnya, sawagai masih prasajarah, wayah gangsa. Paitihan ngini dipingkuti khususnya bubuhan arkeolog nang maandak tanah banyu lawan mamparhitungkan ludang wan wayah. Tagal, paitihan ngini kada mamparhitungkan aspek basa, sawagai basa-proto, sama nang kaya basa sabalum transportasi wan komunikasi modern, manduduki dairah halsu salawas wayah nang batikas, wan dituturakan ulih garumbungan komunitas nang rakat-makna luasnya suku.

Bubuhan panalaah hudah maandak kakiraan andakan bubuhan panutur panambayan Proto-Indo-Eropa. Sadikit kakiraan nang ngini hudah salamat matan panjanakan bubuhan spesialis akademik dalam studi Indo-Eropa nang cukup baik gasan dimasukakan dalam debat akademik modern.

Kakiraan Stepa Pontik-Kaspia

Kakiraan Kurgan (atawa Stepa) dihabarakan panambayan ulih Otto Schrader tahun 1883 wan V. Gordon Childe tahun 1926, wan imbahnya disimpunakan ulih Marija Gimbutas matan 1956 satarusnya. Ngaran kakiraan ngini matan kurgans (gundukan kuburan) di stepa Eurasia. Kakiraan ngini manyambat bahwa urang Indo-Eropa marupakan urang nang mamingkuti nilai-nilai patriarki, patrilineal, wan nomaden nang jua marupakan budaya urang Stepa Pontik-Kaspia (nang wayahini danul Ukraina utara wan Rusia salatan, bakambang dalam babarapa golongan salawas milenium ka-3 SM, tapaimbai lawan panjinakan kuda. Maninggalakan tanda-tanda arkeologis kahadiran buhannya (itihi Budaya Corded Ware), buhannya manaklukkan nang mustinya damai, petani neolitik Eropa egaliter wan matrilinear mata Eropa Lawas Gimbutas. Bantuk nang diubah matan teori ini ulih J. P. Mallory, nang mangira-ngira migrasi taawal (kira-kira 3500 sabalum masehi) wan kadada talalu mamaksaakan sifat kakarasan atawa kuasi militer buhannya, magun jadi kakiraan nang ludang diiihakan tentang ekspansi Proto-Indo-Eropa

Kakiraan dataran tinggi Armenia

Kakiraan Armenia badasar lawan teori glottalic nang manyambat bahwa basa Proto-Indo-Eropa dipakai abad milenium ka-4 sabalum masehi di dataran tinggi Armenia. Model Indo-Hittite ngini kada mamasukakan basa Anatolia dalam rancangannya. Ciri paalunan matan basa Proto Indo Eropa nang diajuakan malalui teori glottalic ngini bagus gasan manjaga basa Armenia wan basa-basa Germanik, pandapat tadahulu tantang kaunaan dialek mengenai in situ, manunjukakan bahwa ngitu tuh arkais walau pangasahannya talambat. Proto-Yunani wan Yunani Mycenean kurang labih sama maraga baasal abad ka-17 sabalum masehi, maraga migrasi urang Yunani ka Yunani lawan migrasi Indo-Arya ka India kurang labih sama wayahnya (yaitu, ekspansi Indo-Eropa lawan transisi ka Wayah gangsa pauncitan, tarmasuk kamungkinan Kassites Indo-Eropa). Kakiraan Armenia manyambat kamungkinan wayah pahanyarnya Proto-Indo-Eropa (sans Anatolia), satu milenium talambat matan Kakiraan arus utama Kurgan. Maraga ini, talihat balawanan lawan kakiraan Anatolia, talapas matan kaparakan geografis matan surang-surang Unheirmaten nang disarankan, manyiwah matan karangka waktu yang disarankan di sana salawas tiga milienium hibak.

Kakiraan Anatolia

Kakiraan Anatolia diajuakan ulih Colin Renfrew matan tahun 1980-an wan imbahannya, manyambat bahwa basa Indo-Eropa mambantar badamai ka Eropa matan Asia Minor matan kakira 7000 sabalum masehi lawan kamajuan bahuma (galumbang muka). Budaya Indo-Eropa nang kaya disambat ulih rekonsruksi linguistik mangalami kangalihan hagan teori ngini, maraga budaya zaman neolitik pamulaan kadada kuda, roda, wan metal - istilah hagan samuanyaan nang aman direkonstruksi hagan Proto-Indo-Eropa. Renfrew baindah lawan pandapat ngini, mambandingakan rekonstruksi ngitu ka teori nang maraga adanya kata "café" dalam samunyaan basa Roman hanyar manyiratkan bahwa Roman dahulu baisi kata "cafés" jua.

Pandapat lain, nang disambat matan pandukung teori Stepa Urheimat (nang kaya David Anthony), manantang pandapat Renfrew, faktanya Anatolia bahari dipinandui wadah nang hudah diganai buhan urang nang lain bapandir mamakai basa Indo-Eropa pas melinium, basa nang dipakai kaya Hattian (pinanya panutur Causacian Utara), Chalybes (basa nang kada dipinandui), wan Hurrian (Hurro-Urartian) pas ka-2 sabalum masehi.

Maumpati publikasi matan babarapa studi DNA bahari tahun 2015, Colin Renfrew imbahnya maakui peran penting paalihan populasi panutur asa atawa babarapa basa Indo-Eropa matan Stepa Pontik hagan Eropa Utara, mancatat bahwa bukti DNA matan karangka bahari "hudah sabukuan maanumi kakiraan kurgan Maria Gimbatus. "

Genetika

Cungulnya bukti arkeogenetika nang mamakai analisis genetika gasan malacak mutip migrasi jadi elemen hanyar gasan mancari tahu asal-usul urang Proto-Indo-Eropa.

Kakiraan Kurgan/Stepa

Proto-Indo-Eropa 
Early Indo-European migrations from the Pontic steppes and across Central Asia

Kakiraan Kurgan atawa teori stepa marupakan proposal nang paling ditarima dalam maidentifikasi tanah banyu Urang Indo-Eropa matan andakan baasa Indo-Eropa tabantar di Eropa wan sapalihan danul Asia. Disambat bahwa urang-urang lawan budaya Kurgan di Stepa Pontik di Utara Laut Hirang kabanyakan marupakan panutur basa Proto-Indo-Eropa (PIE). Istilah Kurgan surang baasal matan basa Rusia, kurgan ((курга́н), nang bamakna bukit kuburan atawa gundukan kuburan.[citation needed]

R1b wan R1a

Manurut studi tiga DNA autosomal, haplogrup R1b wan R1a, wayahini marupakan nang paumumnya di Eropa (R1a paumumnya jua di Asia Salatan) nang pinanya mambantar matan Stepa Pontik, baimbai lawan basa Indo-Eropa; buhannya jua mandapati adanya unsur autosomal di Urang Eropa wayahini nang mana autosomal ngitu kadada di Urang Eropa Neolitik, which would have been introduced with paternal lineages R1b and R1a, as well as Indo-European languages. Studies which analysed ancient human remains in Ireland and Portugal suggest that R1b was introduced in these places along with autosomal DNA from the Pontic steppes.

Jujuhutan

Tags:

Proto-Indo-Eropa MaknaProto-Indo-Eropa BudayaProto-Indo-Eropa Sajarah talaahProto-Indo-Eropa Kakiraan UrheimatProto-Indo-Eropa GenetikaProto-Indo-Eropa JujuhutanProto-Indo-Eropa

🔥 Trending searches on Wiki Bahasa Banjar:

Basa MalayalamTumbuhanBurasRangitRama AiphamaMitologi NordikPulandiaPukiLapis legitUgandaRusiaPipihBagasingHindiaHampangauBunga Citra LestariBingkarunganJuburSawitGhanaJangangWilanganAmirikaSungkaiWanyiWikiAljajairKanas2012Melayu Tangah, Martapura Timur, BanjarBanyu21 JuliMaburai, Murung Pudak, TabalongCingitBritania Raya20 AgustusKindai pangatahuanBasa JawaPalirJingahTahun kabisatSalawarPéntétDaku1 AgustusOrtodoksiTikus Paring GanalPinglandiaUyahBibinianKambrium24 MaritBuddhaLinguistikPakakas bayutMusik PantingDenpasar Timur, DenpasarTimpakulTadungRamaniaKapulLinduHadupan4 UktubirAmphoe Khu MueangPeruan Dalam, Tayan Hulu, SanggauPancarikinanWaja1976🡆 More