हरिवंश राय बच्चन (27 नवंबर 1907 – 18 जनवरी 2003) हिंदी के प्रसिद्ध कवि आ लेखक रहलें।
हरिवंश राय श्रीवास्तव | |
---|---|
जनम | हरिवंश राय श्रीवास्तव 27 नवंबर 1907 इलाहाबाद, United Provinces of Agra and Oudh, British India (now in उत्तर प्रदेश, भारत) |
निधन | 18 जनवरी 2003 मुंबई, महाराष्ट्र, भारत | (उमिर 95)
पेशा | Poet, writer |
महतारी संस्था | इलाहाबाद विश्वविद्यालय, सेंट कैथरीन्स कॉलेज, कैम्ब्रिज |
जीवनसाथी | श्यामा (1926–1936) तेजी बच्चन (1941–2007) |
संतान | अमिताभ बच्चन अजिताभ बच्चन |
रिश्तेदार | जया बच्चन (पतोह) अभिषेक बच्चन (नाती) ऐश्वर्य राय बच्चन (नतिन पतोह) श्वेता बच्चन (नातिन) |
दसखत |
इलाहाबाद के कायस्थ परिवार में बच्चन जी के जनम भइल।
1926 में 19 वर्ष की उम्र में उनका बियाह श्यामा बच्चन से भइल जे ओह समय 14 बरिस के रहलीं। लेकिन 1936 में श्यामा के टीबी के कारण निधन हो गइल। पांच साल बाद 1941 में बच्चन जी एक पंजाबन तेजी सूरी से बियाह कइलें जे रंगमंच तथा गायन से जुड़ल रहलीं। तेजी बच्चन से अमिताभ आ अजिताभ दू जाना लड़िका लोग भइल। अमिताभ बच्चन एगो प्रसिद्ध अभिनेता हवें।
इलाहाबाद विश्वविद्यालय में अध्यापन। बाद में भारत सरकार के विदेश मंत्रालय में हिंदी विशेषज्ञ रहे। अनन्तर राज्य सभा के मनोनीत सदस्य। बच्चन जी हिंदी के सर्वाधिक लोकप्रिय कवियों में अग्रणी हें।
निधन : 18 जनवरी 2003 को मुम्बई में।
हरिवंश राय बच्चन के संपूर्ण साहित्य की सूचीकविता संग्रह तेरा हार (1932) मधुशाला (1935) मधुबाला (1936) मधुकलश (1937) निशा निमंत्रण (1938) एकांत संगीत (1939) आकुल अंतर (1943) सतरंगिनी (1945) हलाहल (1946) बंगाल का काव्य (1946) खादी के फूल (1948) सूत की माला (1948) मिलन यामिनी (1950) प्रणय पत्रिका (1955) धार के इधर उधर (1957) आरती और अंगारे (1958) बुद्ध और नाचघर (1958) त्रिभंगिमा (1961) चार खेमे चौंसठ खूंटे (1962) दो चट्टानें (1965) बहुत दिन बीते (1967) कटती प्रतिमाओं की आवाज़ (1968) उभरते प्रतिमानों के रूप (1969) जाल समेटा (1973) विविध बचपन के साथ क्षण भर (1934) खय्याम की मधुशाला (1938) सोपान (1953) मैकबेथ (1957) जनगीता (1958) ओथेलो(1959) उमर खय्याम की रुबाइयाँ (1959) कवियों के सौम्य संत: पंत (1960) आज के लोकप्रिय हिंदी कवि: सुमित्रानंदन पंत (1960) आधुनिक कवि:7 (1961) नेहरू: राजनैतिक जीवनचित्र (1961) नये पुराने झरोखे (1962) अभिनव सोपान (1964) चौसठ रूसी कविताएँ (1964) डब्लू बी यीट्स एंड औकल्टिज़्म (1968) मरकट द्वीप का स्वर (1968) नागर गीत) (1966) बचपन के लोकप्रिय गीत (1967) हैमलेट (1969) भाषा अपनी भाव पराये (1970) पंत के सौ पत्र (1970) प्रवास की डायरी (1971) किंग लियर (1972) टूटी छूटी कड़ियां (1973) मेरी कविताई की आधी सदी (1981) सोहं हंस (1981) आठवें दशक की प्रतिनिधी श्रेष्ठ कवितायें (1982) मेरी श्रेष्ठ कविताएँ (1984) आत्मकथा / रचनावली क्या भूलूं क्या याद करूं (1969) नीड़ का निर्माण फिर(1970) बसेरे से दूर (1977) दशद्वार से सोपान तक (1965) बच्चन रचनावली के नौ खण्ड (1983)
This article uses material from the Wikipedia भोजपुरी article हरिवंश राय बच्चन, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामग्री CC BY-SA 4.0 की तहत उपलब्ध बा जबले कि अलगा से बतावल न गइल होखे। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki भोजपुरी (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.