विवेकी राय

विवेकी राय (19 नवंबर 1924 - 22 नवंबर 2016) भोजपुरी अउरी हिंदी के साहित्यकार रहलन। हिंदी आ भोजपुरी का साहित्यकार आ आलोचक रहलन। ऊ मूल रूप से ग़ाजीपुर की सोनवानी गाँव क रहेवाला रहलें। राय 50 गो से अधिका पुस्तकन क रचना कइ चुकल रहलन आ ऊ ललित निबंध, कथा साहित्य आ कविता बिधा के लेखक रहलें। उनकरी रचना में गंवई मन आ मिज़ाज़ क झलक मिलेला। गाँव की माटी क सोन्हाइल महक उनकी रचना क ख़ास पहिचान बा।

विवेकी राय
2013 में विवेकी राय
2013 में विवेकी राय
जनम(1924-11-19)नवंबर 19, 1924
सोनवानी, गाजीपुर, उत्तर प्रदेश, भारत
निधन22 नवंबर 2016(2016-11-22) (उमिर 92)
पेशाहिंदी ललित निबन्धकार, कथाकार, कवि
राष्ट्रियताभारत
प्रमुख रचनाबबूल, सोनामाटी, मनबोध मास्टर की डायरी , फिर बैतलवा डाल पर
प्रमुख सम्मानयश भारती, उत्तर प्रदेश सरकार द्वारा

ललित निबंध विधा में इनकर गिनती हजारीप्रसाद द्विवेदी, विद्यानिवास मिश्र, आ कुबेरनाथ राय की परंपरा में होला। मनबोध मास्टर की डायरीफिर बैतलवा डाल पर सबसे चर्चित निबंध संकलन बाड़ें आ सोनामाटी उपन्यास इनकर के सबसे लोकप्रिय उपन्यास बाटे। इनकरा के उत्तर प्रदेश सरकार कई गो सम्मान दिहले बा। हिंदी साहित्य में योगदान खातिर 2001 में महापंडित राहुल सांकृत्यायन पुरस्कार आ 2006 में यश भारती पुरस्कार दिहल गइल। इनका के उत्तर प्रदेश सरकार द्वारा महात्मा गांधी सम्मान से भी पुरस्कृत कइल गइल। ई कुछ नीक निबंधनो के रचना कइले बाड़न। तारीख 22 नवंबर 2016 के उनके निधन हो गइल।

साहित्यिक रचना कुल

भोजपुरी

निबंध अउरी कविता

  • भोजपुरी निबंध निकुंज: भोजपुरी के तैन्तालिस गो चुनल निबंध, अखिल भारतीय भोजपुरी साहित्य सम्मेलन, 1977
  • गंगा, यमुना, सरवस्ती: भोजपुरी कहानी, निबंध, संस्मरण, भोजपुरी संस्थान, 1992
  • जनता के पोखरा: तीनि गो भोजपुरी कविता, भोजपुरी साहित्य संस्थान, 1984
  • विवेकी राय... के व्याख्यान,भोजपुरी अकादमी, पटना, तिसरका वार्षिकोत्सव समारोहा, रविवारा, 2 मई 1982, पर आयोजित व्याख्यानमाला में भोजपुरी कथा साहित्य की विकास विषय पर दिहलें। भोजपुरी अकादमी, 1982

उपन्यास

  • अमंगलहारी, भोजपुरी संस्थान, 1998
  • के कहला चुनरी रंगा ला, भोजपुरी संसद, 1968
  • गुरु-गृह गयौ पढ़न रघुराय, 1992

हिंदी

ललित निबंध

  • मनबोध मास्टर की डायरी
  • गंवाई गंध गुलाब
  • फिर बैतलवा डाल पर
  • आस्था और चिंतन
  • जुलूस रुका है
  • उठ जाग मुसाफ़िर

कथा साहित्य

  • मंगल भवन
  • नममी ग्रामम्
  • देहरी के पार
  • सर्कस
  • सोना माटी
  • कलातीत
  • गूंगा जहाज
  • पुरुष पुरान
  • समर शेष है
  • आम रास्ता नहीं है
  • आंगन के बंधनवार
  • आस्था और चिंतन
  • अतिथि
  • बबूल
  • जीवन अज्ञान का गणित है
  • लौटकर देखना
  • लोकरिन
  • मेरे शुद्ध श्रद्धेय
  • मेरी तेरह कहानियाँ
  • सवालों के सामने
  • श्वेत पत्र
  • ये जो है गायत्री

काव्य

  • दीक्षा

साहित्य समालोचना

  • कल्पना और हिंदी साहित्य, अनिल प्रकाशन, 1999
  • नरेन्द्र कोहली अप्रतिम कथा यात्री

अन्य

  • मेरी श्रेष्ठ व्यंग्य रचनायें, 1984

संदर्भ

  • अमरेश दत्ता, मोहन लाल, Encyclopaedia of Indian Literature : Navaratri-Sarvasena (भारतीय साहित्य का विश्वकोश: नवरात्रि-सर्वसेना), साहित्य अकादमी, 1991

Tags:

विवेकी राय साहित्यिक रचना कुलविवेकी राय संदर्भविवेकी राय अउरी पढ़े लायकविवेकी रायललित निबंध

🔥 Trending searches on Wiki भोजपुरी:

जॉर्डनकृष्णा सोबतीअमरकंटकमुगलसराय जंक्शन रेलवे स्टेशनतारागोरखपुर जिलालवंडा नाचतारीखी शेरशाहीक्रिस्टोफर कोलंबसदुसरा बिस्व जुद्धब्राज़ीलअपरिग्रहपैरिसश्रीदेवीविवेकानंदमाहेश्वर सूत्रमुंबईआदित्यनाथशतरंजसलमान खानरितिका सिंहकृष्णदेव उपाध्यायभारत के सीमा2023 आईपीएलधर्मशाला, हिमाचल प्रदेशबाड़मेर जिलाट्रिपल एक्स (2002 फिलिम)चीनी भाषाकंगना राणावतसमाजबिहार बोर्डइंस्टीट्यूशनल इन्वेस्टरतुर्कीकॉपीराइटग्लोबआसाराममदुरैमहादीपी शेल्फसिकंदरपुरमहानंदा नदीशाहजहाँ1857 के बिद्रोहहनुमा विहारीरोमानियारिसर्च मेथोडोलॉजीएमी जैक्सनपाश्चात्य पेंटिंगमानव भूगोलमहावीर जयंतीनदी थालाबुलबुलनागवासुकी मंदिर, इलाहाबादइंडोनेशियानिर्मला सीतारमनमगधसिंधु नदीकाजीरंगा नेशनल पार्कगौतम बुद्धवाल्मीकि नेशनल पार्कछपरापहाड़20 अप्रैलबाबा धाममीथेनतेजपुरशार्कज़ेरोधाभास्कराचार्यबिहार के मुख्यमंत्री लोगन के लिस्टसिवान जिलामहासागरओमानकैस्पियन सागरऊटी🡆 More