मथुरा

मथुरा (अंग्रेजी: Mathura) भारत के उत्तर प्रदेश राज्य में एक ठो शहर बा।मथुरा एगो इतिहासी एवं धार्मिक पर्यटन स्थल की रूप में प्रसिद्ध बा। लंबा समय से मथुरा प्राचीन भारतीय संस्कृति एवं सभ्यता क केंद्र रहल बा। भारतीय धर्म, दर्शन कला एवं साहित्य की निर्माण तथा विकास में मथुरा का महत्वपूर्ण योगदान सदा से रहल बा। आजो महाकवि सूरदास, संगीत क आचार्य स्वामी हरिदास, स्वामी दयानंद क गुरु स्वामी विरजानंद, कवि रसखान आदि महान हस्तीयन से ए नगरी क नाम जुड़ल बा। मथुरा के श्रीकृष्ण जन्म भूमि की नांव से भी जानल जाला।

मथुरा
देसमथुरा भारत
राज्यउत्तर प्रदेश
Population
 (2011)
 • Total454,937
मथुरा
Gate of Shet Lukhmeechund's Temple, a photo by Eugene Clutterbuck Impey, 1860's.

मथुरा क परिचय

मथुरा 
Sculpture from 1st century CE on display at Mathura museum.

मथुरा, भगवान कृष्ण क जन्मस्थली और भारत क परम प्राचीन तथा जगद्-विख्यात नगरी ह। शूरसेन देश क एइजा राजधानी रहे। पौराणिक साहित्य में मथुरा के अनेक नांव से संबोधित कईल गइल बा जैसे- शूरसेन नगरी, मधुपुरी, मधुनगरी, मधुरा आदि। भारतवर्ष क उ भाग जवन  हिमालय और विंध्याचल की बीच में पड़ेला ओके प्राचीनकाल में आर्यावर्त कहल जाव। एइजा पनपल भारतीय संस्कृति के जवन धारा सींचली स उ गंगा और यमुना क धारा रहली स। ए दुनुं नदी की किनारे भारतीय संस्कृति क कईगो केन्द्र बनन स और विकसित भई न स।

वाराणसी, प्रयाग, कौशाम्बी, हस्तिनापुर,कन्नौज आदि केतना ऐसन स्थान हंव स, परन्तु इ तालिका तबले पूर्ण नाहीं हो सकेले जबले एमें मथुरा क समावेश न कईल जाव। इ आगरा से दिल्ली की ओर और दिल्ली से आगरा की ओर क्रमश: 58 किलोमीटर उत्तर-पश्चिम एवं 145 किलोमीटर दक्षिण-पश्चिम में यमुना की किनारे राष्ट्रीय राजमार्ग 2 पर स्थित बा।

वाल्मीकि रामायण में मथुरा के मधुपुर चाहें मधुदानव क नगर कहल गइल बा तथा एइजा लवणासुर क राजधानी बतावल गइल बा- ए नगरी के ए प्रसंग में मधुदैत्य द्वारा बसावल, बतावल गइल बा। लवणासुर, जेके शत्रुघ्न युद्ध में हरा के मारले रह न उ एही मधुदानव क पुत्र रह न।

जनसांख्यिकी

साल 2011 के जनगणना अनुसार मथुरा के कुल शहरी जनसंख्या 349909 बाटे आ आसपास के उपशहरी इलाका के मिला लिहल जाय तब कुल जनसंख्या 454937 बा। जनसंख्या के हिसाब से ई भारत के 125वाँ शहर बाटे। जनगणना आँकड़ा के मोताबिक एह शहर में लिंगानुपात 881 आ साक्षरता के दर 74.97% बाटे।

संदर्भ

बाहरी कड़ी

Tags:

मथुरा क परिचयमथुरा जनसांख्यिकीमथुरा संदर्भमथुरा बाहरी कड़ीमथुराen:Mathuraअंग्रेजीउत्तर प्रदेश

🔥 Trending searches on Wiki भोजपुरी:

ग्लेशियरद्वारिकाधीश मंदिरदेसी मुर्गाग्रैंड कैनियनट्रिपल एक्स (2002 फिलिम)विवेकी रायजीएसएलवीनदिया के पार (1982)डेनमार्कसंत रविदास नगर जिलाबनमैदानभारतीय राज्यन के वर्तमान गवर्नर लोगन के लिस्टरेलगाड़ीमैरवानीतीश कुमारतिरहुत प्रमंडलकृष्ण बिहारी मिश्रइटलीदक्कन पठारबिसुवत रेखारामभद्राचार्यवल्लभभाई पटेलदमकबद्रीनाथ मंदिरएम्सटर्डमशेर शाह सूरीलोटनीयूनाइटेड अरब अमीरातमणिपुरी भाषासैफ अली खानक्रोएशियाट्रांस हिमालय17 अप्रैलकलकत्ता विश्वविद्यालयतीस्ता नदीसनातनीकेसर के पौधाकर्क रेखामैथ्यू अर्नाल्डगुलकंदललित निबंधभारविलद्दाखकैरीबा झीलमहाराष्ट्रअनुकूलतम जनसंख्यासनी लियोनीभोजपुरी लोकगीतरबींद्रनाथ टैगोरज्योतिकामहाराजगंज, बिहारजिम्बाब्वेमहादीपकंगना राणावतभोजपुरीमहात्मा गाँधी सेतुमहतारीफिनलैंडउत्तर प्रदेशसपना चौधरीयूरेथ्रालाओसभारतीय नेवीमानव प्रजातिसारनाथजापानविकिमीडिया फाउंडेशनतुंगभद्रा नदीजञनीग्लोबजीवनीचइताईसवी सन🡆 More