25 Сакавіка

25 сакавіка — 84-ы (85-ы ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары.

 

• 708: Пачатак пантыфікату Папы Канстанціна I.
• 717: Леў III узурпаваў уладу ў Візантыйскай імперыі і даў пачатак Ісаўрыйскай дынастыі
• 1238: Пачатак 50-дзённай абароны Казельска ад мангола-татарскіх войскаў
• 1655: Хрысціянам Гюйгенсам адкрыты Тытан, найбольшы спадарожнік Сатурна
• 1807: Забарона гандлю рабамі ў Брытанскай імперыі
• 1821: Грэцыя дамаглася незалежнасці пасля амаль 400 гадоў турэцкай акупацыі
• 1917: У Мінску пачала работу канферэнцыя БСГ, якая аб’явіла сябе З’ездам нацыянальных партый і арганізацый. У выніку працы з’езду створаны Беларускі нацыянальны камітэт
• 1918: Беларуская Народная Рэспубліка: абвяшчэнне незалежнасці ў Трэцяй Устаўнай грамаце
• 1924: Грэцыя абвешчана рэспублікай
• 1957: Створана Еўрапейская эканамічная супольнасць у складзе 6 дзяржаў (Бельгія, Германія, Італія, Люксембург, Нідэрланды, Францыя)
• 1992: Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Турцыяй

• 826: Аль-Мубарад, арабскі асветнік
• 850: Сейва, 56-ы імператар японскі
• 1133: Генрых II, кароль англійскі, першы з дынастыі Плантагенетаў
• 1252: Канрадзін, герцаг швабскі, кароль сіцылійскі, таксама з'яўляўся тытулярным каралём іерусалімскім
• 1297: Андранік III Палеалог, імператар усходнерымскі
• 1345: Бланш Ланкастэрская, жонка Яна Доўгага, першага герцага ланкастэрскага
• 1347: Кацярына Сіенская, каталіцкая святая
• 1479: Васіль III, вялікі князь маскоўскі (пам. 4.12.1533)
• 1528: Якаб Андрэ, нямецкі лютэранскі тэолаг
• 1539: Крыстафер Клавіус, нямецкі матэматык
• 1541: Франчэска I, вялікі герцаг тасканскі
• 1614: Хуан Карэньё дэ Міранда, іспанскі мастак
• 1643: Луіс Марэры, французскі энцыклапедыст
• 1661: Крысоф дэ Рапін, французскі гісторык
• 1699: Ёхан Адольф Хасэ, нямецкі кампазітар
• 1716: Аляксей Антропаў, рускі мастак-партрэтыст
• 1741: Даніель Шыбелер, нямецкі пісьменнік
• 1747: Аляксандр Безбародка, канцлер расійскі (1797-99)
• 1774: Франсуа Мары Дадэн, французскі заолаг
• 1767: Іаахім Мюрат, напалеонаўскі маршал
• 1782: Караліна Банапарт, сястра Напалеона Банапарта, каралева неапальская (пам. 18.5.1839)
• 1786: Джавані Батыста Аміцы, італьянскі астраном
• 1793: Гаўрыіл Бацянькоў, рускі паэт, дзекабрыст
• 1795: Жак-Луі Рандон, французскі генерал, маршал Францыі
• 1798: Крыстоф Гудэрман, нямецкі матэматык
• 1800: Генрых фон Дэзен, нямецкі геолаг
• 1807: Джэймс Говард Харыс, брытанскі дзяржаўны дзеяч
• 1812: Аляксандр Герцэн, рускі пісьменнік, публіцыст, філосаф і рэвалюцыянер-дэмакрат
• 1815: Андрэй Дэльвіг, рускі архітэктар
• 1824: Карл Густаў Брэсцыюс, нямецкі інжынер-чыгуначнік
• 1825: Макс Шульц, нямецкі біолаг
• 1832: Мікалаюс Рюдынгер, нямецкі анатаміст
• 1835: Адольф Вагнер, нямецкі эканаміст
• 1836: Юліюс Вайнгартэн, нямецкі матэматык
• 1842: Антоніа Фагазара, італьянскі пісьменнік і паэт
• 1844: Адольф Энглер, нямецкі батанік
• 1847: Агенор Галухоўскі, міністр замежных спраў Аўстра-Венгрыі
• 1856: Макс Ухл, нямецкі пачынальнік археалогіі Анд
• 1860: Фрыдрых Науман, нямецкі палітык і тэолаг
• 1862: Габрыэль Корбут, польскі гісторык літаратуры, бібліёграф, мовазнавец (пам. 9.1.1936)
• 1863: Амічы Джаванні, італьянскі батанік і оптык
• 1865: П'ер Эрнест Вайс, французскі фізык
• 1862: Габрыэль Корбут, польскі гісторык літаратуры, бібліёграф, мовазнавец (пам. 9.1.1936)
• 1867: Венедыкт Мякоцін, рускі гісторык, публіцыст, рэвалюцыянер (пам. 24.9.1937)
• 1867: Артура Тасканіні, італьянскі дырыжор, кіраўнік тэатраў «Ла-Скала» і «Метраполітэн-апера» (пам. 16.1.1957)
• 1868: Уільям Локвуд, ангелійскі крыкетыст
• 1870: Фрыдрых Швасман, нямецкі астраном
• 1871: Герман Аберт, нямецкі музычны навукоўца
• 1873: Рудольф Рокер, нямецкі гісторык
• 1881: Бела Бартак, венгерскі кампазітар
• 1884: Жорж Імберт, хімік
• 1887: Чуічы Нагума, віцэ-адмірал японскага імператарскага марскога флоту
• 1887: Джэфры Кейнс, брытанскі медык, навуковец
• 1892: Фердынанд Андэргасен, аўстрыйскі кампазітар
• 1892: Эндзі Клайд, амерыканскі акцёр
• 1899: Жак Адыберці, французскі паэт
• 1901: Эд Беглей, амерыканскі акцёр
• 1901: Райманд Фірт, новазеландскі этнолаг
• 1926: Ласла Пап, трохразовы алімпійскі чэмпіён па боксе
• 1935: Уладзімір Папковіч, беларускі пісьменнік, перакладчык
• 1961: Дэвід Сперджэл, амерыканскі фізік
• 1965: Сара Джэсіка Паркер, амерыканская кінаактрыса
• 1965: Стэфка Кастадзінава, балгарская лёгкаатлетка
• 1971: Стэйсі Драгіла, амерыканская лёгкаатлетка, алімпійская чэмпіёнка

• 1677: Вацлаў Холар, чэшскі гравёр і малявальшчык
• 1918: Клод Дэбюсі, французскі кампазітар (нар. 1862)
• 1937: Зыгмунт Нагродскі, беларускі паэт і культурны дзеяч (нар. 1866)
• 1967: Іаганес Ітэн, швейцарскі мастак
• 1975: Фейсал ібн Абдэль Азіз ас-Сауд, 3-і кароль Саудаўскай Аравіі
• 1976: Джозеф Альберс, мастак
• 2020: Іна Уладзіміраўна Макарава, расійская актрыса

•   Дзень паштоўкі
•   Беларусь: Дзень Волі (неафіцыйна)
•   Грэцыя: Дзень незалежнасці