Тадэвуш Валянскі
Тадэвуш Валянскі (польск.: Tadeusz Wolański; 17 кастрычніка 1785, Шаўлі — 16 лютага 1865, Рыньск) — польскі гісторык і археолаг, калекцыянер.
| Тадэвуш Валянскі | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | 17 кастрычніка 1785 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 16 лютага 1865 (79 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | археолаг, гісторык, нумізмат, перакладчык, афіцэр |
| Узнагароды | Ордэн Ганаровага легіёна (1812) |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Афіцэр напалеонаўскай арміі, удзельнічаў у кампаніі 1812 года, кавалер Ганаровага Легіёну. Пазней жыў у Рыбітвах пад Пакосцяй (Вялікая Польшча).
У навуцы
Займаўся гісторыяй, археалогіяй; быў вядомым калекцыянерам твораў мастацтва, асабліва манет і медалёў, асабліва грэчаскіх і рымскіх, збіраў г.зв. «старажытнасці» тутэйшыя і іншаземныя, мінералы, ракавіны, насякомых (абшырная калекцыя матылёў), птушак. Вядомая была яго вялікая бібліятэка.
Прапагандыст усебаковай падтрымкі для ўсіх польскіх археалагічных збораў.
Пасля яго смерці частку збораў атрымала Кракаўскае навуковае таварыства, а яго «егіпецкія фігуркі» (быццам з па-над Балтыкі), трапілі ў зборы Кракаўскага ўніверсітэта.
Аўтар гіпотэзы пра старажытнае славянскае засяленне земляў ад Балтыйскага да Чорнага мораў, ад Палярнага кругу да Карпатаў, пра славянскае паходжанне помнікаў культуры Персіі, Этрускіі, Егіпту (лучна з клінапісам і тэкстамі зараастрызму), пра славянскае паходжанне этрускаў, пра замацаванне гэтай старажытнай цывілізацыі ў тэкстах, пісаных г.зв. славянскімі рунамі.
Ацэнкі
Частка навуковых поглядаў Валянскага ацэньвалася яшчэ пры яго жыцці як фантастычная, а сам Валянскі — як алхімік, масон, славянафіл, шукальнік філасофскага каменю і эліксіру вечнай маладосці. Разам з тым ужо сучаснікамі адзначаліся шматбаковасць яго навуковых заняткаў, яго шчырая захопленасць археалогіяй.
Сям’я
Сын Яна Валянскага, раднага пры двары Станіслава Аўгуста, вядомага даследніка прыроды і алхіміка, і Яны дэ Бух. Хроснік Т. Касцюшкі. Жанаты з Вільгельмінай Шрэтар.
Працы
- Wolański Tadeusz. Wyjaśnienie znaczenia napisów na etruskich pomnikach, 1846.
Зноскі
Спасылкі
- Joachim Śliwa, Tadeusz Wolański (1785—1865) i zabytki egipskie «znalezione nad Bałtykiem» // Alma Mater. Miesiecznik Uniwersytetu Jagiellonskiego w Krakowie Архівавана 3 ліпеня 2007..
- Носовский Г. В., Фоменко А. Т. «Империя. (Русь, Турция, Китай, Европа, Египет. Новая математическая хронология древности)»,— М.: Факториал, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2003 (часть 4, глава 15 «Исчезновение загадки этруссков» Архівавана 22 верасня 2007.)
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Тадэвуш Валянскі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.