Кароткая Гісторыя Беларусі
«Кароткая гісторыя Беларусі» — першая кніга, прысвечаная гісторыі Беларусі, дзе Беларусь разглядаецца як асобны суб’ект, а таксама першы вучэбны дапаможнік, напісаны беларусам для беларусаў.
Аўтар кнігі, Вацлаў Ластоўскі, напісаў яе, каб пашырыць сярод беларусаў гістарычныя веды пра свой край.
| Кароткая гісторыя Беларусі | |
|---|---|
| Аўтар | Вацлаў Ластоўскі |
| Мова арыгінала | беларуская |
| Дата першай публікацыі | 1910 |
| Месца публікацыі | Вільня |
| Колькасць старонак | 126 |
 Тэкст твора ў Вікікрыніцах | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Вацлаў Ластоўскі не праводзіў спецыяльных гістарычных даследаванняў і не меў сістэматычнай гістарычнай адукацыі. Ягоная праца носіць кампіляцыйны характар. Аўтар карыстаўся працамі расейскіх, польскіх і ўкраінскіх гісторыкаў.
У выданні прысутнічала 40 малюнкаў, рэпрадукцый і фатаграфій з каментарамі да іх.
Значэнне
Упершыню Вацлаў Ластоўскі прадставіў беларускі народ не як аб’ект, на які ўздзейнічаюць суседзі, а як самастойны суб’ект гісторыі. Ён жа ўпершыню зважаў, што пад тэрмінамі «літоўскі» ды «рускі» хаваецца беларуская спадчына. У кнізе Ластоўскі таксама выклаў сваю перыядызацыю гісторыі Беларусі, якая стала першай спробай гэтага.
Упершыню Ластоўскі прывёў правільную паслядоўнасць вялікіх князёў літоўскіх, да яго ўсе вялікія князі пасля Жыгімонта Кейстутавіча значыліся як польскія каралі. Польскія і расійскія гісторыкі ігнаравалі факт існавання Вялікага Княства Літоўскага і ягоных гаспадароў.
Перыядызацыя
Вацлаў Ластоўскі вылучыў 5 перыядаў, засноўваючыся на агульнадзяржаўным падыходзе, які тады быў папулярны ў расійскай гістарыяграфіі:
- Ад старажытных часоў да ўцёку полацкіх князёў у Літву (1129 г.);
- Ад звароту полацкіх князёў (1132 г.) да смерці Вітаўта (1430 г.)
- Ад смерці Вітаўта да Люблінскай уніі (1569 г.);
- Ад Люблінскай уніі да падзелаў Рэчы Паспалітай;
- Беларусь пад Расіяй.
Крытыка
Кніга ў свой час крытыкавалася польскімі і расейскімі гісторымі, бо, на іх думку, яна скажала гісторыю.
Выданні
- Ластоўскі, В.Ю. (Власт) Кароткая гісторыя Беларусі / В.Ю. Ластоўскі. — Вільня: Друкарня Марціна Кухты, 1910. — Рэпрынт. — Мінск: Універсітэцкае, 1993. — 126 с.; іл.
Зноскі
Спасылкі
- Багдановіч, Іван Іванавіч. Значэнне «Кароткай гісторыі Беларусі» В. Ластоўскага ў гістарычнай адукацыі ў Беларусі // Палітычныя, сацыяльна-эканамічныя і этнакультурныя працэсы на тэрыторыі Беларусі ў ХІХ – пач ХХст.: Да 150-годдзя скасавання прыгоннага права ў Расійскай імперыі: матэрэялы Рэсп. навук.-тэарэт.канф., г. Мінск, 4 сак.2011г.. — Мінск: БДПУ, 2011.
- Прыбыш, М. В. Аналіз поглядаў В. Ластоўскага на Рускі перыяд у беларускай гісторыі па кнізе “Кароткая гісторыя Беларусі” // Нравственные ценности и будущее человечества : материалы IV Туровских епархиальных образовательных чтений / Министерство образования Республики Беларусь, Учреждение образования «Мозырский государственный педагогический университет имени И. П. Шамякина», Туровская епархия, Филологический факультет, Инновационно-методический центр духовно-нравственного и гражданско-патриотического воспитания на основе православных традиций белорусского народа. — Мозырь: МГПУ им. И. П. Шамякина, 2018. Архівавана з першакрыніцы 11 лістапада 2021.
- Ластоўскі, В.Ю. Кароткая гісторыя Беларусі // Adverbum.org.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская article Кароткая гісторыя Беларусі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Матэрыял даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначана іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.